V Vereniging van Economisten in Suriname

S

V

Vereniging van Economisten in S uriname

E

Postbus 8208

Elisabethshof

Paramaribo - Suriname

Aan: De President van de Republiek Suriname

Z.E. Chandrikapersad Santokhi

Paramaribo, 21 oktober 2021

Betreft: Commentaar op de Jaarrede van de President en de Begroting 2022

Geachte President,

De VES heeft de jaarrede van 1 oktober 2021 met belangstelling gevolgd en heeft daar

naast de vele positieve voornemens ook enkele zorgpunten uit kunnen halen. Wij hebben

als organisatie in het maatschappelijk middenveld gemeend de belangrijkste zorgpunten op

een rijtje te zetten en waar mogelijk een suggestie voor verbetering aangegeven.

Zoals U weet heeft de Vereniging op diverse momenten gevraagd en ongevraagd idee?n/

oplossingen/ suggesties voor verbetering gegeven w.o. reeds op 16 juni 2020 in een

zoommeeting, 1 maand voordat U de macht overnam.

Ook tijdens de audi?ntie van 27 augustus 2020 op het Presidentieel Paleis zijn er door ons

enkele heikele punten aan de orde gesteld w.o. de benoemingen van ¡°Friends, Family &

Sponsors¡± (FF&S) o.a. bij Staatsolie. Uw Regering is echter doorgegaan met het benoemen

van FF&S, welke nu zelfs ook in het buitenland het imago van ons bestuur schade

berokkend.

Ook de diverse brieven die door de Vereniging aan U zijn gericht zijn niet door U

beantwoord en, op enkele uitzonderingen na, inhoudelijk compleet genegeerd.

Positief is dat U gestopt bent met het kunstmatig vaststellen van de wisselkoers, maar het

aan de werkelijke sterkte van onze economie heeft overgelaten. Helaas tegen onnodig

hogere sociale kosten, aangezien wij dat herhaaldelijk publiekelijk en aan U persoonlijk

tijdens de meeting op Uw kabinet op 12 november 2020 over het Herstelplan/IMF hebben

geadviseerd. Mogelijk dat bepaalde zaken als een herhaling kunnen overkomen, maar

indien deze alsnog enige correctie behoeven komen ze wel aan de orde.

In uw Jaarrede stelt U ¡°goed bestuur en eerlijk en transparant leiderschap¡± centraal. In dat

kader zullen we de geformuleerde beleidsvoornemens voor 2022 ook beoordelen gesteld.

VES: Brief aan de President met commentaar op de Jaarrede en de Begroting 2022

pag 1 / 21

In ¡°Bijlage 1: Specifiek Commentaar op de Jaarrede 2022 van de President¡± hebben wij een

55-tal punten uit Uw Jaarrede 2022 (versie bestaande uit 45 pagina¡¯s) van commentaar

voorzien. Met de meeste punten uit Uw Jaarrede zijn wij het volledig eens, daarvoor heeft U

onze volledige ondersteuning. Deze hebben wij echter niet specifiek vermeld, omdat het

anders een niet leesbaar document zou worden.

We reageren hier alleen op die punten waarvan, ook al zijn we het er (deels) mee eens, er

opbouwend verheldering en eventuele bijstelling/aanscherping vanuit Uw Regering tot

verbetering zal leiden.

In ¡°Bijlage 2: Specifiek Commentaar op de ontwerp Begroting 2022¡± hebben wij een 13-tal

punten uit de ontwerp Begroting 2022 van commentaar voorzien. De Vereniging is van

mening dat in onze kleine open zwakke economie, in onzekere nationale en internationale

economische tijden, het uitgeven van SRD 7.5 miljard (40% meer dan de Staat verdient)

meer dan we zullen verdienen in 2022 economisch onverantwoord is. In procenten van het

nominale BBP bedraagt het tekort van SRD 7.5 miljard nog steeds 10.4%.

De Begroting 2022 is een voortzetting van de ¡°schijnwelvaart¡± waarin wij als land jarenlang

zoals U heeft aangegeven ¡°op te grote voet¡± hebben geleefd. De Begroting 2022 is tevens

een voortzetting van het funeste leenbeleid van de vorige Regering, zeker nu de schuld

reeds alle mogelijke normen heeft overschreden.

De VES concludeert dat de Begroting 2022 niet alleen conceptueel verkeerd is, het is ook

niet realistisch en zal de sociaaleconomische problemen van het land niet verlichten noch

oplossen.

De VES adviseert om met een stofkam door de uitgavenbegroting te gaan en bepaalde niet

noodzakelijke en/of niet dringende zaken door te schuiven naar betere tijden. Anderzijds

adviseert de VES ook aan de inkomstenzijde met dezelfde precisie te zoeken waar er ruim

verdiend wordt en onvoldoende wordt bijgedragen aan de Staatskas en daar alle middelen

voor in te zetten om dat ook daadwerkelijk binnen te halen.

We moeten zoals U aangeeft het vertrouwen van de burgers in onze economie weer

herstellen, alsmede dat van de belangrijke internationale partners.

Maar belangrijker nog is het terugwinnen van het vertrouwen van de Surinaamse burger en

ondernemers in de oprechtheid en eerlijkheid van haar Regering. Er zijn vele kansen

gemist of verbruid, maar het is daarvoor nog niet te laat.

Hoogachtend,

Winston Ramautarsing

(voorzitter)

VES: Brief aan de President met commentaar op de Jaarrede en de Begroting 2022

pag 2 / 21

BIJLAGE 1: Specifiek Commentaar op de Jaarrede 2022 van de President

In dit document zullen wij een 55-tal punten uit Uw Jaarrede 2022 (versie bestaande uit 45

pagina¡¯s) van commentaar voorzien. Met de meeste punten zijn wij het volledig eens,

daarvoor heeft U onze volledige ondersteuning. Deze hebben wij echter niet specifiek

vermeld, omdat het anders een niet leesbaar document zou worden.

We reageren hier alleen op die punten waarvan, ook al zijn we het er mee eens, er

opbouwend verheldering en eventuele bijstelling/aanscherping vanuit Uw Regering tot

verbetering zal leiden.

1. Pag 2: Wij zijn blij dat U de term ¡°schijnwelvaart¡± gebruikt ¡°waarbij wij als land jarenlang

op te grote voet hebben geleefd.¡± Zover wij weten is dit de eerste keer. Het is alleen niet

duidelijk of U bedoeld dat U de samenleving terug zal brengen naar het re?le verdiende

lagere welvaartsniveau of dat U met gericht beleid de schijnwelvaart gaat omzetten in

re?el verdiende welvaart. Het eerste hebben we de afgelopen 15 maanden ervaren, op

het alternatief van middels beleid verhoogde zelf verdiende welvaart hebben we nog

geen zicht.

De Vereniging stelt voor dat U een streng geselecteerd Investeringsprogramma die

direct economische groei en werkgelegenheid cre?ert presenteert waaruit eenieder kan

zien hoe en wanneer die verhoogde welvaart gerealiseerd gaat worden.

2. Pag 2: U geeft aan dat de Urgentiefase uit het Regeerakkoord voorbij is. U bedoeld

kennelijk dat die 9 maanden die U daarvoor had gepland voorbij zijn want U heeft de

samenleving nimmer ge?nformeerd welke van de 26 prioriteitspunten U heeft afgerond

of gedeeltelijk heeft gerealiseerd. U heeft ook verzuimd om, voor zover er daar reden

voor waren, aan te geven welke factoren de realisatie hebben vertraagd of onmogelijk

gemaakt. Uit de Evaluatie van de VES zijn er 12 van de prioriteitspunten niet

gerealiseerd, welke wij per schrijven d.d. 25 september 2021 bij U hebben aangekaart.

Desondanks heeft U ons verzoek om duidelijkheid in Uw rede op 1 oktober j.l. volkomen

genegeerd.

De Vereniging stelt voor dat, mochten wij ons niet goed hebben laten informeren, U ons

en de gemeenschap alsnog die nadere toelichting geeft.

3. Pag 3: Als het nemen van pijnlijke maatregelen echt nooit uw intentie is geweest, dan

heeft U gedurende de laatste jaren niet naar de samenleving w.o. de VES geluisterd,

aangezien wij dat de laatste jaren voor Uw uitverkiezing zowat elke week publiekelijk

uitgelegd en benadrukt hebben dat er echte pijnlijke maatregelen onafwendbaar waren,

ongeacht wie aan de macht zou komen.

De Vereniging stelt voor dat U eerlijk toegeeft dat U wel degelijk wist dat de reeds

getroffen pijnlijke maatregelen noodzakelijk waren, evenals die maatregelen die er nog

gaan komen.

4. Pag 5: De door de Regering veelgebruikte uitdrukking ¡°zonder geleend geld¡± is in strijd

met de werkelijkheid, hetgeen in het kader van goed en transparant bestuur naar de

VES: Brief aan de President met commentaar op de Jaarrede en de Begroting 2022

pag 3 / 21

gemeenschap toe dringend gecorrigeerd moet worden. In de eigen begroting 2020 heeft

U toestemming van DNA gevraagd en gekregen om SRD 4.7 miljard (pag 17 Financi?le

Nota 2021) te lenen. In de Nota van Wijzigingen 2021 heeft U DNA gevraagd en

afgelopen juni 2021 toestemming gekregen om SRD 2.4 miljard (pag 32 Financieel

Jaarplan 2022) te lenen. Op pagina 66 daarvan staat dat Uw Regering over het 1e

halfjaar 2021 in totaal US$ 18.2 miljoen daadwerkelijk heeft geleend.

Ook voor 2022 zet U het lenen voort op een niveau die zich niet onderscheid van de

vorige Regering. Het grote verschil is dat onze Staatschuld (zowel absoluut of als quote)

al ver boven alle gangbare normen ligt en we een groot deel van onze schulden noch de

overeengekomen rentekosten al lang niet meer kunnen betalen.

Daarnaast ziet de samenleving U regelmatig projecten met fanfare openen/initi?ren die

niet nu maar ergens in de toekomst betaald zullen worden, dat is ook geleend geld, die

mede door de toekomstige generatie moet worden betaald. Dat is toch het voortzetten

van het door U op pagina 2 verfoeide beleid van ¡°op grote voet leven¡±.

De Vereniging stelt voor dat U dat begrijpelijk aan onze landgenoten uitlegt. In het kader

van de eerlijke voorlichting zou het goed zijn om consistent elke keer als U vertelt

hoeveel geld we gaan ¡°krijgen¡± van IMF, de Wereldbank en IDB ook erbij te vertellen dat

het om nieuwe leningen gaat om ¡°op grote voet¡± door te kunnen blijven leven.

5. Pag 7: Dat U pas in 2022 wil starten met de hervorming van de publieke sector komt

niet erg geloofwaardig over. Zoals U weet hadden wij op 16 juni 2020 per zoommeeting

aan alle 4 coalitieleiders reeds advies hierover uitgebracht w.o.:

I. Bestuurlijk

1. Sanering/ Bezuinigingen apparaat aan de top: Ministeries samenvoegen/ privileges

saneren/ pool van beleidsadviseurs saneren

2. Sanering/ Bezuinigingen apparaat aan de basis: Afvloeiingsregeling in categorie?n:

a. Valrepers direct naar huis

b. AO-ers niet verlengen/ geen vaste dienst

c. Rest in labour pool voor (re)training voor Private sector/ Incentives/ eigen bedrijf

3. Onderscheiden/defini?ren van Politieke functies t.o.v. ambtelijke functies

4. Personeelsstop: Ontheffing alleen na publicatie en open interne sollicitatie

5. Vermogens toppers en hun directe relaties formeel vastleggen

6. Onverenigbaarheid functies/belangenverstrengeling (vb. DNA-lid en ambtenaar, of

DNA en RvC lid parastataal)

7. Speciale Anti-corruptie unit bij PG met specifiek mandaat. Verzoeken PG tav

verdachte ambtsdragers direct honoreren (clean government)

8. Parastatalen (geheel of in aandelen) privatiseren/ verkopen

9. Niet-essenti?le diensten afstoten (Vuilophaal- en verwerking, Rijbewijzen,

Schoonmaak, Tuinonderhoud etc.)

Zoals U zich ongetwijfeld nog kunt herinneren, hebben wij het instellen van een

personeelsstop (punt 4) aanbevolen met indien noodzakelijk ontheffing daarop verlenen,

alleen na publieke advertentie en met voorkeur voor interne overplaatsing van reeds in

VES: Brief aan de President met commentaar op de Jaarrede en de Begroting 2022

pag 4 / 21

dienst zijnde ambtenaren. Anders is het dweilen met de kraan open. Helaas verkiest Uw

Regering om dat op uw eigen ¡°FF&S¡± manier in te vullen, hetgeen tot enorme onvrede

binnen grote delen van de samenleving leidt en in bepaalde gevallen zelfs onnodige

etnische tegenstellingen aanwakkert. Een eigen berekening o.b.v. de cijfers van Tabel

4.6.3. op pagina 56 van het Financieel Jaarplan 2022 wijst uit dat alleen al in de eerste 6

maanden van 2021 minstens 800 nieuwe ambtenaren in dienst zijn genomen. Van enige

publicatie c.q. interne sollicitatie/ overplaatsing is ons niets gebleken.

De Vereniging stelt voor dat U een personeelsstop per 1 november 2021 invoert,

conform bovengenoemd advies. Tevens stellen wij voor dat U de door U genoemd

¡°hervorming van de publieke sector¡± verder uitwerkt in een meerjarenprogramma voor

gefaseerde sanering van het overvolle en ambtenarenapparaat en deze voor

goedkeuring te presenteren aan DNA.

6. Pag 7: De evaluatie van ons verkiezingsapparaat is een goede zaak, maar gezien

prioriteitspunt 7 uit de Urgentiefase van het Regeerakkoord t.w. het instellen van een

commissie Grondwet/Kiesstelsel lijkt dat prematuur.

De Vereniging stelt voor dat U nakomt wat U heeft beloofd en op de meest korte termijn

een breed samengestelde deskundige commissie Grondwet/Kiesstelsel instelt.

7. Pag 7/8: Het digitaliseren van CBB lijkt in strijd met het bouwen van 7 nieuwe ¡®Bureau

voor Burgerzaken¡¯. In deze tijd waar haast eenieder, ook in die 7 genoemde gebieden,

over een of ander elektronisch apparaat beschikt en de dienstverlening steeds sneller in

die richting gaat, lijkt dat op de korte termijn anders oplosbaar.

De Vereniging stelt voor dat U de deskundigen hierover raadpleegt en het bouwen in elk

geval met 1 jaar uitstelt.

8. Pag 8: De aanbevelingen van de Presidentiele commissie ¡®Anti-Corruptie¡¯ zijn nimmer

publiek gemaakt. Uit de formalisering ¡°¡­ worden in 2022 ge?ntensiveerd¡± leiden wij af

dat er aanbevelingen zijn gedaan en die reeds in uitvoering zijn. Indien dat een correcte

vaststelling is dan herhalen wij de vraag die wij U tijdens de Audi?ntie op 27 augustus

2020 op het Presidentieel Paleis reeds stelden:¡± Wanneer gaat U, en allen die daarvoor

in aanmerking komen, het vermogen daadwerkelijk formeel vastleggen. Er is een reden

waarom het internationaal gangbaar is en nu ook in onze wet is opgenomen. Toen

wachtte U nog op de aanbevelingen van de Anti-Corruptie commissie. Die reden is

klaarblijkelijk weggevallen.

De Vereniging stelt voor dat U, en allen die daarvoor in aanmerking komen, zo spoedig

mogelijk, uw vermogen laat vastleggen. Het zal Uw geloofwaardigheid ten goede komen.

9. Pag 8: ¡°De parastatalen zullen beoordeeld worden op ¡°een reeks prestatie indicatoren¡±.

Dit geeft aan dat er de afgelopen 14 maanden niets zou zijn gebeurd. Het is alleszins te

verkiezen zowel voor de gemeenschap als de betrokken bestuurders concreet te weten

welke indicatoren binnen welke tijdskaders en ook welke correcties/sancties van

toepassing zullen zijn.

VES: Brief aan de President met commentaar op de Jaarrede en de Begroting 2022

pag 5 / 21

 ................
................

In order to avoid copyright disputes, this page is only a partial summary.

Google Online Preview   Download