Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dersi Çalışma Notları



?Bilgisayar? incelerken iki grup alt?nda incelemek do?ru olur. Hardware (Donan?m) ve Software(Yaz?l?m);DONANIM (HARDWARE)Bilgisayar?n fiziksel k?s?mlar?na donan?m denir.1. ??lemci: Bilgisayar?n beyni gibidir, mant?ksal ve matematiksel i?lemleri yapar, karar verir,kar??la?t?rma i?lemi yapar, donan?mlar aras? ili?kiyi düzenler.??lemci h?z? gigahertz(GHZ) ile belirtilir.2. Anakart: Bilgisayar?n omurgas?d?r. Tüm donan?m?n birbiri ile olan fiziksel ba?lant?s?n? sa?lar. Bilgi ak???n?n tamam? anakart üzerinden sa?lan?r.3. RAM(Ana Bellek):Veriler ve komutlar burada saklan?r.Bilgisayar?n ?al??mas? i?in gerekli olan i?letim sistemi veya programlar ana belle?e yüklenir.Programlar,veriler,komutlar ana belle?in üzerinde ge?ici olarak bulunur.Bilgisayar?n kapat?lmas?yla veya elektrik kesintisiyle ana belle?in üzerindeki veriler kaybolur.Ram kapasiteleri MB veya GB ile ifade edilir.4. Ekran Kart?: Ekranda g?rüntülenecek grafikler i?in video sinyali yaratan adapt?r. Bilgisayar?n i?ledi?i veriyi monit?r, televizyon, video projekt?r gibi g?rüntü ayg?tlar?nda g?sterime uygun hale getiren birim.Ekran kartlar?n?n kapasiteleri MB veya GB ile ifade edilir.5. Sabit Disk: Bir bilgisayarda bulunan bütün dosyalar?n(i?letim sistemine ait dosyalar,program dosyalar?,müzik, resim vs. dosyalar?) kal?c? olarak sakland???, bu dosyalar?n elektrik kesintisiyle kaybolmad??? birim sabit disktir.Sabit Disk kapasiteleri genellikle GB ile ifade edilir.6. Monit?r: Ekran kart?ndan gelen g?rüntü sinyallerinin kullan?c? taraf?ndan g?rülebilen bir hale getiren birim. Tüplü monit?rler(CRT) ve Likit Kristal Ekranl?(LCD) olanlar. G?rüntüyü tüp teknolojisi ile olu?turan monit?rler hesapl? sahip olma maliyetleri ile likit kristal (LCD) monit?rler ise kaplad?klar? alan,g?rüntü kalitesi ve dü?ük gü? tüketimi yüzünden tercih edilirler.Monit?rler ile ilgili de?erler ekran büyüklü?ü(?nch ile ifade edilir) ve ??zünürlüktür(piksel ile ifade edilir.)Pixel: Ekrandaki bir noktay? ifade eder.??zünürlük: Ekranda yatayda ve dikeyde bulunan piksellerin ?arp?m?ndan olu?an(1024*768 piksel gibi) g?rüntü kalitesini ifade eden kavramd?r.7. Klavye: ?zerinde rakam, alfabetik karakter ve ?zel i?aretlerden olu?an tu? tak?m? bulunan ve kullan?c?n?n bilgisayara komut vermesini, bilgi giri?i yapabilmesini sa?layan birim. ?lkemizde iki farkl? tu? dizilimine sahip klavye bulunmaktad?r. Bunlar Q klavye ve F klavye olarak adland?r?l?rlar. F klavye dizilimi daktilolardaki tu? dizilimi ile ayn?d?r. Q klavyenin dizilimi ise daha evrensel bir yap?ya sahiptir.8. Fare: ?al??ma yap?lan bir programdaki bir ?zelli?in i?aretlenmesini ya da bir komutun ?al??t?r?lmas?n? sa?layan giri? birimdir.9. Disket Sürücü: Yedekleme ya da ta??ma ama?l? bilginin kal?c? olarak depolanabildi?i 3.5 inch'lik manyetik disklerin okunmas?n? sa?layan birim.10. Ses Kart?: Analog ses dalgalar?n? dijitale, dijital ses bilgilerini ise analog bir yap?ya d?nü?türebilen birim.11. CD-DVD S?R?C?:CD-ROM: CD okur, CD yazamaz(?ekemez)(ROM sadece okur)CD-RW: CD okur, CD yazar(?eker)(RW hem okur,hem yazar)DVD-ROM:CD+DVD okur,CD+DVD yazamaz.DVD-RW: CD+DVD okur,CD+DVD yazar. 12. Yaz?c?: Bilgisayarda yap?lan ?al??malar? raporlamak amac?yla ka??t üzerine yazan birim. Yaz?c?lar; nokta vuru?lu, mürekkep püskürtmeli, lazer olarak ?e?itlere ayr?l?rlar.13. Taray?c?: Bir dokümandan ald??? g?rüntüyü bilgisayara dijital olarak aktaran birim.Yani ka??t üzerinde bulunan resimleri,foto?raflar?,yaz?lar? bilgisayara g?rüntü olarak aktar?r.14. Kesintisiz Gü? Kaynaklar?: Bilgisayar?n elektrik kesintisi s?ras?nda ?al??abilmesi ya da güvenli bir ?ekilde kapat?labilmesi i?in ge?ici olarak elektrik kayna?? sa?layan birim.15.Ethernet Kart?(A? kartlar?): Bilgisayar?n a? kablolar? üzerinden yerel ya da genel a?lara ba?lanmalar?n? sa?layan birimlerdir. Bir alanda a? kurabilmek i?in a? kart? ve a? kablolar?n?n olmas? ?artt?r.16.Modem: ?nternete ba?lanmam?z? sa?layan donan?md?r.?evirmeli modemler,ADSL modemler,Kablosuz modemler vard?r.--??lemci,anakart,ram,ekran kart? gibi donan?mlar bilgisayar?n ?al??mas?n? sa?layan ana donan?mlard?r,bunlardan birisinin ar?zal? olmas? veya tak?l? olmamas? durumunda bilgisayar ?al??maz.B?LG?SAYAR KAPAS?TE B?R?MLER?1 Bit8 Bit = 1 BYTE1024 BYTE = 1 KiloByte KiloByte = KB1024 KB = 1 MegaByte MegaByte = MB1024 MB = 1 GigaByte GigaByte = GB1024 GB = 1 TeraByte TeraByte = TBDepolama Birimlerinin KapasiteleriCd: 700 MBDvd: 4.7 GBBluray: Standart 25 GB, 100 GB’ye kadar olanlar? mevcutFlash Bellekler: 2 GB – 256 GB aras?Haf?za Kartlar?: 1 GB – 128 GB aras?Harici Sabit Diskler: 250 GB – 4 TB aras?Klavye Tu?lar?n? G?revleriEsc (Escape):?Verilen komutlar? iptal etmekte, bazen de programlardan ??k??ta kullan?l?r.Büyük Harf Kilitleme Tu?u (Caps Lock):?Sürekli büyük veya kü?ük harf yazmakta kullan?l?r.Tu?a bas?ld???nda g?sterge ????? yanar.Kald?rma (Shift) Tu?u: Tek ba??na bir g?revi yoktur, ba?ka tu?larla birlikte kullan?l?r.Yaz?da Shift'e bas?l? tutarken bir harfe basarsak büyük harf yazar.Kelimenin yaln?zca ilk harfini büyük yazacaksak Caps Lock yerine bu tu?u kullanmal?y?z.Ayr?ca birden ?ok karakter i?eren tu?larda üstteki karakterin yaz?lmas?n? sa?lar.Kontrol (Ctrl) Tu?u:Tek ba??na bir g?revi yoktur, ba?ka tu?larla birlikte kullan?l?r.(Ctrl+X?vb.)Alt Gr :?Tek ba??na bir g?revi yoktur, ba?ka tu?larla birlikte kullan?l?r.Yaz?da birden ?ok karakter i?eren tu?larda ü?üncü karakterin yaz?lmas?n? sa?lar.Back Space:?Yaz?da imlecin solundaki karakteri silmeye yarar.Delete :?Yaz?da imlecin sa??ndaki karakteri siler.Ayr?ca se?ili dosya ve klas?rleri silmeye yarar.Insert :?Bu tu?a bas?ld???nda yaz?lan karakter imlecin sa??ndaki karakteri siler ve onu yerine ge?er.Home :??mleci bulunulan sat?r?n ba??na g?türür.End :??mleci bulunulan sat?r?n sonuna g?türür.Page Up :?Yaz?da imleci bir ekran veya bir sayfa yukar? g?türür.Page Down :?Yaz?da imleci bir ekran veya bir sayfa yukar? g?türür.Num Lock :?Say? tu?lar?n?n say? yazmas? ile y?n tu?u olarak kullan?lmas? aras?nda ge?i? yapmas?n? sa?lar.Print Screen :?Ekran?n o an ki g?rüntüsünü al?r. YAZILIM (SOFTWARE)YAZILIM ?E??TLER???LET?M S?STEM? YAZILIMLARIUYGULAMA YAZILIMLARIPROGRAMALAMA YAZILIMLARI-Bilgisayarda kullan?lan her türlü programa yaz?l?m nedir.Genelde programlar kullan?lacaklar? zaman, ?evre birimlerinden(disklerden) belle?e(RAM) yüklenir. -Bilgisayar?n ?al??mas?n? sa?layan yaz?l?m olan i?letim sistemi bilgisayar a??ld??? zaman otomatik olarak belle?e(RAM) yüklenir.??letim sistemi olmazsa bilgisayar a??lmaz(Donan?m olmazsa yaz?l?m ?al??maz,yaz?l?m olmazsa donan?m ?al??maz) -??letim sistemleri i?lemcilere ?zgü olarak haz?rlan?r. -Uygulama programlar? da i?letim sistemlerine ?zgü olarak haz?rlan?r.(Vista uyumlu programlar,xp uyumlu programlar vs)??LET?M S?STEM? YAZILIMLARI??letim sistemi, bilgisayar?n ilk a??lma an?ndan kapanana kadar kullan?ld??? sürece g?rev yapan ana yaz?l?md?r. ??letim sistemi olmadan bilgisayar kullan?lamaz. ??letim sistemi;Ana ve yan belleklerin en verimli bi?imde kullan?lmas?n?,Donan?m birimleriyle ileti?imi,?e?itli uygulama ve hizmet programlar?n?n ?al??t?r?lmas?n? sa?lar.?rnek:Windows 95,98,XP,Vista,Pardus,Linux,Unix,Macos vs.UYGULAMA YAZILIMLARIUygulama yaz?l?mlar? belirli konulardaki problemlerin ??zümüne y?nelik olarak programlama dillerinden biri ile yaz?lm?? programlard?r. Hangi i?letim sistemine uygun olarak yaz?lm??sa o i?letim sistemi alt?nda ?al???rlar. De?i?ik ama?lara y?nelik yüzlerce uygulama program?(paket program) vard?r.?rne?in;Office programlar?(Word,Excel,Powerpoint vs.), photoshop, winamp, msn, flash, oyunlar, antivirüs programlar? vs.PROGRAMLAMA D?LLER?Uygulama yaz?l?mlar?n?n ve i?letim sistemlerinin yaz?lmas?, olu?turulmas? i?in kullan?lan programlard?r. ?rnek: Java, Delphi, Pascal, C++,Visual Basic vs.KULLANIM HAKLARINA G?RE YAZILIM ?E??TLER?Lisansl? Yaz?l?m: Kullanabilmek i?in lisans hakk?n?n sat?n al?nmas? gereken programlard?r.?rnek:Office Programlar?,Windows Xp vs.Demo Yaz?l?m: Tan?t?m ama?l? bir süreli?ine(30 gün,15 gün vs) ücretsiz kullan?labilen, süre bitiminde lisans haklar? sat?n al?nmak ko?uluyla kullan?labilen yaz?l?m türüdür.?e?itli antivirüs programlar?Freeware(Bedava) Yaz?l?mlar: Kullan?c?dan ücret talep etmeksizin cd,disket,internet vas?tas?yla da??t?larak kullan?lan programlard?r. ?rnek:Msn,Winrar..B?LG?SAYAR V?R?S? NED?R?Bilgisayarlara zara verme potansiyeline sahip ve bu ama?la yaz?lm?? programlard?r.Virüsler genellikle proramc?l?k ve bilgisayar bilgisi iyi olan ki?iler taraf?ndan psikolojik olarak kendilerini g?sterme ihtiya?lar? ve para kazanma amac?yla yaz?l?r.Virüsler disketlerden,CD'lerden, internetten,bir bilgisayar tak?lan ikinci bir sabit diskten ya da a? üzerindeki ba?ka bir bilgisayardan bula?abilir. Virüsler bilgisayarlar?n ?nce RAM belle?e yerle?irler ve oradan da di?er ortamlara ge?erler.Dolay?s?yla virüs RAM bellek üzerinde ?al??m?? iken silinemez.?Virüsler bilgisayarlardaki yaz?l?m ve donan?mlara zarar verirler.?rne?in ?ernobil virüsü bilgisayar?n anakart? üzerinde bulunan bios'a girerek bilgisayar?n ?al??mas?n? engellemii? ve hardiske zarar vererek bir ?ok bilginin silinmesine neden olmu?tur.Bir virüs aktif olmak i?in belli bir ?art?n yerine gelmesini bekleyebilir. Bu bir dosyan?n ?al??t?r?lmas? ya da bir tarihin gelmesini beklemek olabilir.?ViR?SLERDEN KORUNMA YOLLARI1- Anti-Virus programlari kullanin.2- Anti-Virus programinizi sürekli güncelleyin. ?ünkü anti-virüs programlari da kendilerini sürekli olarak yeni virüslere karsi aktif hale getirirler. Anti-virüs yazilim sirketleri bu güncellemelerini sürekli yapar siz de yapin.3- Tanimadiginiz kisiler tarafindan size g?nderilen ve ek dosyasi bulunan e-mailleri okumayin. Ancak illaki okumaniz gerekiyorsa ilk ?nce virüs testinden ge?irin.4- Internet'ten download edeceginiz her dosyaya virüs testi uygulayin.B?LG?SAYAR A?LARIBilgisayarlar?n birbirleriyle haberle?meleri, birbirlerine veri aktarmalar? i?in genellikle bir kablo kullan?larak aralar?nda kurulan ba?lant?yla olu?turulan bütün, a? olarak isimlendirilir. Bir a?daki veri iletim kapasitesini genellikle bilgisayarlar? ba?lamak i?in kullan?lan ara? belirler. Bu ara?lardan günümüzde en ?ok kullan?lanlar?na koaksiyel kablo, telefon telleri, fiber optik kablolar, makro dalgalar ?rnek verilebilir. Bu ara?lardan hepsi de?i?en veri iletim kapasite ve h?zlar?na sahiptir. Fiber optik kablolar ise günümüzde en h?zl? iletim sa?layan ba?lant? arac?d?r.A?lar büyüklüklerine g?re temelde LAN ve WAN olmak üzere ikiye ayr?l?rlar.Bir bina i?indeki bilgisayarlar?n ba?lanmas?yla veya mesela bir üniversite kampüsündeki yan yana yer alan binalardaki bilgisayarlar?n ba?lanmas?yla olu?turulan a?lar yerel b?lge a?lar? (LAN= Local Area Networks) olarak isimlendirilir. Co?rafi olarak birbirinden uzak bilgisayarlar?n ba?lanmas? ile olu?turulan a?lar ise geni? alan a?lar? (WAN= Wide Area Networks) olarak adland?r?l?r.??LET?M S?STEM?Masaüstünde dosya veya program k?sayolu olu?turma: K?sayol olu?turulacak dosya veya klas?re sa? t?klan?r, a??lan menüde “G?nder” se?ene?inden “Masaüstü (K?sayol olu?tur)” se?ilir.Dosya veya klas?rü kopyalama ve ta??ma: Kopyalanacak veya ta??nacak klas?re sa? t?klan?r a??lan menüden ta??mak istiyorsak “Kes”, kopyalamak istiyorsak “Kopyala” komutu se?ilir. Bilgisayar?m?zda nereye kopyalamak veya ta??mak istiyorsak o pencerede bo? bir yere sa? t?klayarak “Yap??t?r” se?ene?i se?ilir. Bu i?lem i?in klavye k?sa yollar?;Ctrl-C : KopyalaCtrl-X: KesCtrl-V: Yap??t?rYeni Klas?r Olu?turma: Yeni klas?r olu?turmak istedi?imiz pencerede bo? bir alana sa? t?klan?r, a??lan menüde “Yeni” se?ene?inden “Klas?r” se?ilerek yeni klas?r olu?turulur ve ad verilir.Varolan dosya veya klas?rü yeniden adland?rma: Klas?r üzerinde sa? t?klan?r, a??lan menüde “Yeniden Adland?r” se?ene?i se?ilir ve vermek istedi?imiz yeni ad yaz?l?r.Windows 7 Denetim Masas? ??eleriA? ve payla??m merkezi: A??m?zla ilgili ayarlamalar ve yap?land?rmalara buradan ula?abiliriz.Ayg?t y?neticisi: Bilgisayar?m?zdaki tüm ayg?tlar g?rüntülenir. Ayg?tlar?n temel ?zelliklerine ve ayarlamalar?na buradan ula?abiliriz.Ayg?tlar ve yaz?c?lar: Bilgisayar?m?zdaki temel ayg?t ve yaz?c?lara buradan bakabilir ve se?enekleri de?i?tirebiliriz.B?lge ve dil se?enekleri: Buradan tarih ve saat bi?imlerini, ülke veya b?lge konumunu, klavye dilini (?rne?in; Q dan F ye)?de?i?tirebiliriz.G?rüntü: Bilgisayar?m?z?n ??zünürlük ve renk ayarlar?n?n yap?ld???, masaüstü arka plan? ve teman?n de?i?tirilebildi?i ??edir.Gü? se?enekleri: Gü??se?ene?i ile?enerji tasarrufu yapabilir, sistem performans?n? en yüksek düzeye ??kar?labilir, veya ikisi aras?nda bir denge bulmam?za yard?mc? olur.?nternet se?enekleri: ?nternet se?eneklerinden internet giri? sayfas?n?, engellenen internet sayfas? listesini, internet ge?mi?i gibi pek ?ok ??e ayarlar?na ula?abiliriz.Klas?r se?enekleri: Klas?r ??elerinin yerle?imini, g?rünümünü burdan de?i?tirebiliriz.Kullan?c? hesaplar?: Yeni kullan?c? hesab? a?ma, kimlik bilgilerini de?i?tirme, hesab? ?ifreleme gibi bütün hesap i?lemleri yap?labilir.Kurtarma: Bilgisayar?m?z ciddi sorunlarla kar??la?t???nda sistem geri yüklemeden daha ?nce bilgisayarda de?i?iklik yap?lm?? bir tarihe giderek bilgisayar? o zamanki tarihle ba?latabiliriz. B?ylelikle?bilgisayar?m?z?n sorununu ortadan kald?rm?? oluruz.Programlar ve ?zellikleri: Bilgisayar?m?zda yüklü olan programlar ve güncelle?tirmeleri g?rüntülememizi ve bilgisayar?m?zdan silmemizi sa?lar.Tarih ve Saat: Tarih, saat ve bulundu?umuz saat dilimi ayarlar?n?n yap?ld??? ??edir. ................
................

In order to avoid copyright disputes, this page is only a partial summary.

Google Online Preview   Download