Florence Nightingale Journal of Nursing

Florence Nightingale Journal of Nursing

Florence Nightingale Hemirelik Dergisi

FNJN Florence Nightingale Journal of Nursing 2019; 27(1): 48-62 ISNN e-dergi: 2147-8686 ? ISNN print: 2147-4923

Sistematik Derleme / Systematic Review

Epizyotomi Bakiminda Kanita Dayali Uygulamalar

Evidence-Based Practices in Episiotomy Care

Asuman ?obanolu1 , Merdiye endir?

DOI: 10.26650/FNJN345977

?Z Ama?: Bu aratirma epizyotomi bakiminda yara iyileme s?recine ilikin yapilmi ?alimalari sistematik olarak incelemek amaciyla yapildi. Y?ntem: ?alima 1 Mayis-1 Temmuz 2017 tarihleri arasinda arama motorlarinda uluslararasi veri tabanlari Cochrane, Science Direct, Medline, Medine Complete, CIHANL, Scopus, Academic Search Complete, Coplementary Index ve Ulusal veri tabanlarindan ULAKBM tip veri tabani kontrol edilerek y?r?t?ld?. Aratirmada "epizyotomi bakimi" ve "epizyotomi yara iyilemesi" anahtar kelimeleri kullanildi. Aratirmaya dahil etme kriterlerine uyan toplam 23 yayin ?alima kapsamina alinmi karilatirma, sinirlilik ve sonu?lar a?isindan deerlendirildi. Bulgular: Epizyotomi bakimi ile ilgili ?alimalar; epizyotomi bakiminda antiseptik sol?syonlarin kullanimi, kuru/ya sicak-souk uygulamalarin kullanimi, lazer ve iik terapisinin ve aromatik yalar ve fitoterapinin kullanimi olmak ?zere 4 balik altinda incelendi. Aratirma kapsamina alinan 23 ?alimanin 17'si deneysel, 6'si ise yari deneysel aratirma tasariminda olup ?alimalarda toplam 2.408 lohusa yer almaktadir. Sonu?: Bu literat?r incelemesinin sonu?lari epizyotomi yarasinin bakimi ile ilgili sinirli sayida aratirma bulgusu olduunu ve bu konuda yeni ?alimalarin yapilmasinin ?nemli bir gereklilik olduunu g?stermitir. Anahtar Kelimeler: Epizyotomi bakimi, epizyotomi yara iyilemesi, hemirelik bakimi

ORCID IDs of the authors: A.?. 0000-00025656-1910; M.. 0000-0002-8243-1669

1Giresun ?niversitesi Salik Bilimleri Fak?ltesi, Hemirelik B?l?m?, Giresun, T?rkiye 2Salik Bilimleri ?niversitesi, Hemirelik Fak?ltesi, Hemirelik B?l?m?, stanbul, T?rkiye

Sorumlu yazar/Corresponding author: Asuman ?obanolu, Giresun ?niversitesi Salik Bilimleri Fak?ltesi, Hemirelik B?l?m?, Giresun, T?rkiye

E-posta/E-mail: asuman.cobanoglu@giresun.edu.tr

Geli tarihi/Date of receipt: 23.10.2017 Kabul tarihi/Date of acceptance: 21.06.2018

Cite this article as: ?obanolu, A. ve endir, M. (2019). Evidence-based practices in episiotomy care. FNJN Florence Nightingale Journal of Nursing, 27(1), 48-62

?Copyright 2019 by stanbul University-Cerrahpaa Florence Nightingale Faculty of Nursing. Available on-line at

ABSTRACT Aim: The aim of this study was to systematically evaluate the research associated with wound healing process in episiotomy care. Method: The search for this study was conducted through the international databases of Cochrane, Science Direct, Medline, Medine Complete, CIHANL, Scopus, AcademicSearch Complete, Complementary Index and ULAKBIM medical database among the National Databases between May 1 and July 17, 2017. "Episiotomy care" and "episiotomy wound healing" were used as key words during the search. A total of 23 publications compliant with the inclusion criteria were included in the study and were evaluated in terms of comparisons, restrictions, and results. Results: Studies about episiotomy care were evaluated under four headings such as the use of antiseptic solutions, use of dry/wet and hot and cold applications, laser and light therapy, and the use of aromatic oils and phytotherapy in episiotomy care. Among the 23 studies included in this study, 17 were designed as experimental and 6 as half-experimental and a total of 2.408 puerperal women participated in this study. Conclusion: The results of this literature review revealed a limited number of research findings on the care of episiotomy wounds and a necessity of performance of new studies on this subject was established. Keywords: Episiotomy care, episotomy wound healing, nursing care

?obanolu A, endir M

EXTENDED ABSTRACT

Aim: The aim of this study was to systematically evaluate the research associated with wound healing process in episiotomy care.

Method: The search for this study was conducted through the international databases of Cochrane, Science Direct, Medline, Medine Complete, CIHANL, Scopus, AcademicSearch Complete, Complementary Index and ULAKBIM medical database among the National Databases between May 1 and July 17, 2017. "Episiotomy care and episiotomy wound healing" were used as key words during the search. A total of 23 publications compliant with the inclusion criteria were included in the study and were evaluated in terms of comparisons, restrictions, and results.

Results: The efficiency of betadine and rivanol is investigated in 3 studies on antiseptic solutions in episiotomy care. Of these studies, only the application of betadine solution as sitz bath was shown to be effective in wound healing. In systematic analysis, it was found that hot applications were used more often than the cold applications in episiotomy care, and cold applications were frequently used to reduce perineal trauma, hemorrhage, pain and edema. When 10 studies on dry/wet hot and dry/wet cold applications in the literature were systematically analyzed; it is seen that 5 studies investigated the effect of sitz bath and of these studies, 2 showed that application of sitz bath in episiotomy care enhanced episiotomy recovery whereas 3 showed that it was not effective. One of the noteworthy results in this review is that in 5 of the 6 studies which used infrared lamp in episiotomy care, it was found that the use of infrared lamp enhanced episiotomy recovery. In 2 studies on the efficiency of DSLT and bioptron light therapy, which are used in episiotomy care, it was found that DSLT was not effective whereas bioptron light therapy enhanced recovery. All of the 8 studies which investigated the effect of phytotherapy and aromatic oils on recovery from episiotomy were randomized controlled experimental studies and 5 of these studies investigated the effect of phytotherapy while 3 investigated the effect of aromatic oils on recovery from episiotomy. When 3 studies on the effect of aromatherapy are analyzed, it is notable that the oil used was lavender oil and it had a positive effect on recovery from episiotomy. Of 5 studies which investigated the effect of phytotherapy on recovery from episiotomy, 3 investigated the effect of applying the phytotherapeutic agent as a cream and 1 investigated the effect of applying the agent as a tablet.

Conclusion: When the overall results of the studies are considered, a limited number of studies on episiotomy recovery indicate that performing new studies is an important requirement. In particular, identification of the product most effective in the recovery process of episiotomy is important for the establishment of a standard nursing practice. Thus, this study is predicted to guide the nursing practice in episiotomy care and the future studies on this subject.

FNJN Florence Nightingale Journal of Nursing Volume: 27, Number: 1, 2019

49

Epizyotomi Bakiminda Kanita Dayali Uygulamalar

GR

Epizyotomi; fetus bainin kolay, s?ratli ve tehlikesiz doumunu salamak, perinenin ton?s?n? korumak ve istenmedik yirtiklari ?nlemek amaci ile bebek bai doarken perinede bulbo-kavernos kasina yapilan cerrahi bir insizyondur (Takin, 2011). Epizyotomi doum kliniklerinde yaygin olarak kullanilan bir giriim olmasinin yaninda son yillarda epizyotominin kullanim durumu ve gereklilii tartiilmakta, ger?ekten gerekli olduu durumlarda tercih edilmesi gerektii vurgulanmaktadir (Carroli ve Belizan, 2008; Lai ve ark., 2009). Epizyotomi kullanim orani Hollanda'da %8, Bati Avrupa'da da %99' dur (Behmanes ve ark. 2011). T?rkiye'de ise ilk doumlarin %95'ine, ikinci doumlarin %48'ine, ???nc? ve daha sonraki doumlarin ise %12'sine epizyotomi uygulanmaktadir (irin ve Kavlak 2008).

Doum ve doumda yapilan t?m giriimler, etkileri ile kadinin ve ailesinin yaam kalitesinde ?nemli deiimlere yol a?abilmektedir (D?nmez ve Sevil, 2009). Bu giriimler arasinda bulunan epizyotomi uygulamasinda bir?ok komplikasyon ve istenmedik durumlarla karilailabilmektedir. Bunlar; postpartum d?nemde enfeksiyon, ari, rahatsizlik ve uzami yara iyilemesi olarak siralanabilir (D?nmez ve Sevil, 2009; Durmaz, 2008; Gould, 2007; Grundy, 1997). Epizyotomi ve perineal yirtiklarin en kisa zamanda iyilemesi bu komplikasyonlarin ?nlenmesi a?isindan ?ok ?nemlidir (Gould, 2007). Epizyotomi bakiminda hemirenin g?revi epizyotomi b?lgesini deerlendirme, yara iyilemesinin takibi, kadinin epizyotomiye ilikin korku ve endielerinin giderilmesi, perine bakiminin yapilmasi ve bu konularda lohusaya eitim vermektir (Durmaz, 2008; Gould, 2007). Hemire kuramci Martha Rogers'in belirttii gibi "Bir elma kesildiinde; bakalari sadece elmadaki ?ekirdekleri g?r?r, biz hemireler ise ?ekirdeklerdeki elmalari g?r?r?z", s?z?nden

yola ?ikarak epizyotomiden sonra oluabilecek komplikasyonlarin ?nlenmesi, kadinin epizyotomiye ilikin korku ve endielerinin giderilmesi ile etkin yara bakiminin salanmasinda hemirelik bakimi ?ok ?nemli bir yere sahiptir (Gould, 2007; Marzouk ve ark., 2015; Mohammed ve Nagger, 2012; irin ve Kavlak, 2008). Bu bakimdan aratirma epizyotomi bakiminda yara iyileme s?recine ilikin yapilmi ?alimalari analiz etmek ve aratirmacilara somut veri sunmak amaciyla yapildi.

Y?NTEM

Literat?r, 1 Mayis-1 Temmuz 2017 tarihleri arasinda arama motorlarinda yabanci (uluslararasi) veriler i?in Cochrane, Science Direct, Scopus, Medline, Medline Complete, CINAHL, Academic Search Complete, Complementary Index; T?rk?e veriler i?in ULAKBM veri tabanlari taranarak oluturuldu. Tarama yapilirken T?rk?e veri tabani i?in "epizyotomi bakimi" ve "epizyotomi yara iyilemesi"; yabanci veri tabanlari i?in "episiotomy care", "episiotomy wound healing" anahtar kelimeler kullanilarak 2000-2017 yillari arasinda konu ile ilgili yayinlar geriye d?n?k olarak taranarak ger?ekletirildi. Veri tabanlarinda ve anahtar kelimelerin se?ilmesinde konu ile ilgili b?t?n ?alimalara ulamak hedeflendi. Bu taramada y?ksek lisans ve doktora tezleri, aratirmalarin tam metinleri, hemirelik dergileri, tip dergileri ve yardimci dergilerde yer alan yayinlar tercih edildi. Elektronik arama ile saptanan ilgili t?m yazilarin balik ve ?zetleri, iki aratirmaci tarafindan baimsiz olarak g?zden ge?irildi. Eer balik ya da ?zet a?ik deilse, ?alimanin dahil olma kriterlerine uyup uymadiinin aratirilmasi i?in ?alimanin tam metni incelendi. Elde edilen ?alimalardan, randomize kontroll? ?alima (RK?), deneysel ve yari deneysel ve kontroll? klinik aratirmalar incelemeye dahil edildi. Bireysel yapilan taramalar sonucun-

50

FNJN Florence Nightingale Journal of Nursing Volume: 27, Number: 1, 2019

?obanolu A, endir M

da elde edilen ?alimalar yazarlar tarafindan dahil olma kriterleri a?isindan tekrar g?zden ge?irilerek fikir birlii salandi. Aratirmacilar tarafindan dahil edilmeyen ?alimalarin dahil edilmeme nedenleri de kayit edildi (ekil 1). Aratirmacilarin incelemeleri daha sonra karilatirilmi ve dahil edilen 2.122 ?alimadan inceleme diinda tutulma kriterleri dikkate alininca 2.099 kaynak elenmi ve sistematik inceleme i?in yirmi ?? ?alimanin tam metinleri kaynak olarak alindi. Se?ilen makalelerin her biri epizyotomi bakiminda yara iyileme durumu ile ilikili aratirmalari kapsamaktadir.

?alima kapsamina alinacak makalelerin se?iminde aaidaki kriterler dikkate alindi;

? Epizyotomi iyilemesini inceleyen ?alima olmasi,

? Meta analiz, RK?, deneysel ve yari deneysel ?alima ve kontroll? klinik aratirma olmasi,

? Yayin dilinin T?rk?e ya da ngilizce olmasi,

? Son on yedi yilda yayinlanan aratirma olmasi,

? Tam metnine ulailabilen ve derleme olmayan ?alima olmasi.

?alimalarin Aratirilmasi ve Se?ilmesi

Veri Analizi

Verilerin ?zetlenmesi i?in standart bir veri ?zetleme formu gelitirilmi ve veriler buna g?re deerlendirildi. Birbirinden baimsiz olarak aratirmacilar tarafindan dahil edilen ?alimalar, veri ?zetleme formuna g?re ?zetlendi. Daha sonra ?zetler karilatirilmi ve aratirmacilar arasinda fikir birlii oluturuldu.

Veri ?zetleme formunun i?eriinde; - ?alimanin yazarlari, yili ve amaci, - Aratirma tasarimi, - ?rneklem b?y?kl??,

Science Direct=108 Cochrane=128 Medline=386 Medline Complete=391 CINAHL=289

Ulakbim=12 Academic Search Complete=435 Complementary Index=334 Scopus=39

N=2.122 ?alima Veri tabanlarindan ulailan

Tekrarlayan ?alima sayisi N=369

Konu ile ilgili olmayan ?alima sayisi N=532

Tam metne ulailamayan ?alima sayisi N=31

Kriterlere uymayan ve ulailamayan ?alima sayisi N=569

Aratirma niteliinde olmayan ?alima sayisi (sistematik derleme, derleme) N=591

Yayin dili T?rk?e ya da ngilizce olmayan ?alima sayisi N=7

N=23 ?alima aratirmaya dahil edildi

ekil 1. Sistematik inceleme kapsamina alinan aratirmalarin belirlenme s?reci

FNJN Florence Nightingale Journal of Nursing Volume: 27, Number: 1, 2019

51

Epizyotomi Bakiminda Kanita Dayali Uygulamalar

- Aratirmanin baimli deikenleri, - Aratirmanin bulgulari ve sonu?lari yer

almitir.

Aratirmanin Etik Y?n?

?alimada, ?rneklem kapsamina alinan aratirma makaleleri eriime a?ik olan arama motoru ve elektronik veri tabanlarindan alindii i?in etik izin gerektirmedi.

Aratirmanin t?m aamalari, Helsinki Deklarasyonu'nda belirtilen ilkelere uygun olarak yapildi.

BULGULAR

Bu sistematik inceleme ?alimasinda, 20002017 yillari arasinda yayinlanan ve taramalar sonucu dahil olma kriterlerine uyan 21 uluslararasi ve 2 ulusal makaleye ulaildi. Bu derlemede dahil edilme kriterlerine uyan 23 ?alima analiz edilmi ve Tablo 1'de aratirmalarin t?r?, ?rneklem ?zellikleri, bulgulari ve sonu?lari ?zetlenmitir. Bu tabloda; ?alimalarin yazarlari, yayinlandii yil, ama?, aratirma tasarimi, ?rneklem sayisi, aratirmanin bulgulari ve sonu?lari yer almaktadir. Konu ile ilgili yayinlanmi makalelerin 17'si deneysel aratirma ve 6 tanesi ise yari deneysel aratirma tasariminda olup yayinlanmi 2 ulusal ?alima da deneysel aratirma tasariminda olduu g?r?lm?t?r. nceleme kapsamina alinan 23 ?alimada toplam 2.408 lohusa yer almitir.

Epizyotomi iyileme durumu ile ilgili yapilan aratirmalari incelediimizde ?alimalarin biri hari? (Oladokun ve ark. 2000) (yara k?lt?r? sonu?lari deerlendirilmi) dierlerinde epizyotomi iyileme durumunun epizyotomi b?lgesi deerlendirme skalasi (REEDA) ile ?l??ld?? g?r?lmektedir. REEDA skalasi ilk kez Davidson tarafindan kullanilmi (Davidson 1974), T?rk?e ge?erlilik ve g?venilirlii 1996 yilinda ?st?ns?z tarafindan yapilmitir. Bu skala perineal yara iyi-

lemesini g?steren; redness (kizariklik), edema (?dem), echymosis (ekimoz), discharge (akinti), approximation (yara u?larinin yaklamasi) olarak be fakt?r? i?ermektedir (?st?ns?z, 1996). Epizyotomi iyilemesinin deerlendirilmesi amaciyla standart bir ?l??m aracinin kullanilmasi yapilan ?alimalarin karilatirilmasinda objektif bir g?r? salami ve ?alimalar arasinda yara iyilemesinin deerlendirilmesini kolaylatirmitir.

Literat?r incelendiinde epizyotomi bakimini ve iyilemesini deerlendiren ?alimalarda bir?ok farkli y?ntem ve bakim ?r?n? kullanildii g?r?lmektedir. Bu y?ntemler; antiseptikler, kuru/ya sicak ve kuru/ya souk uygulamalar (Baruah ve Raddi, 2010; Dahlen ve ark., 2007; Oladokun ve ark., 2000; Pore, 2014), lazer ve iik terapisi, aromatik yalar ve fitoterapinin kullanilmasidir (Behmanesve ark., 2011; Eghdampour ve ark., 2013; Farideh ve ark., 2014; Vakilian ve ark., 2011). Epizyotomi bakimi ve iyileme durumunu g?steren ?alimalar; epizyotomi bakiminda antiseptik sol?syonlarin kullanimi, epizyotomi bakiminda sicak-souk uygulamalarin kullanimi, epizyotomi bakiminda lazer ve iik terapisinin kullanimi, epizyotomi bakiminda aromaterapik yalar ve fitoterapinin kullanimi olarak 4 ana balik altinda incelenmitir.

1- Epizyotomi Bakiminda Antiseptik Sol?syonlarin Kullanimi

Epizyotomi bakiminda kullanilan bakim ?r?nlerinden biri olan antiseptikler, akut ve kronik yaralarda uzun yillardir kullanilmaktadir. Yara b?lgesindeki mikrobiyal patojenler, inflamatuar mediat?rler, metobolik atiklar ve toksinler yara iyilemesini geciktirmektedir. Epizyotomi bakiminda kullanilan antiseptikler antibakteriyel ?zellii sayesinde yara ?zerindeki bakteriyel oluumlari engeller ve yara iyilemesini ve yeni h?cre oluumunu destekleyen bir ortam olutururlar (Main, 2008).

52

FNJN Florence Nightingale Journal of Nursing Volume: 27, Number: 1, 2019

 ................
................

In order to avoid copyright disputes, this page is only a partial summary.

Google Online Preview   Download