Formulierensjabloon



|Aanvraag van een indeling bij het Vlaamse niveau van een erkend museum (bijlage 1) |CJSM-KE-CED08/1-121106 | |

| |

| |Hoe vult u deze aanvraag in? |

| |De vragen in dit formulier zijn gebaseerd op de decretale criteria voor de indeling van een erkend museum bij het Vlaamse niveau. De |

| |beoordelingscommissie Collectiebeherende Cultureel-erfgoedorganisaties en het agentschap Kunsten en Erfgoed hebben de gegevens die u met dit |

| |formulier verstrekt, nodig om de beoordeling van uw aanvraag voor te bereiden. |

| |Met dit formulier worden de gegevens opgevraagd van de huidige werking van het museum. De werking in de komende beleidsperiode beschrijft u in het |

| |formulier Aanvraag van een werkingssubsidie als collectiebeherende cultureel-erfgoedorganisatie (bijlage 2). |

| |Dit formulier is in eerste instantie gericht op erkende organisaties die nog niet ingedeeld zijn bij het Vlaamse niveau. Die organisaties moeten het |

| |volledige formulier invullen. De antwoorden op de vragen mogen beknopt zijn: de beoordelingscommissie en het agentschap kunnen immers aanvullende |

| |informatie opvragen, als ze dat nodig achten. |

| |Erkende organisaties die al ingedeeld zijn bij het Vlaamse niveau voor de beleidsperiode 2009-2013, hebben gedurende de lopende beleidsperiode al |

| |heel wat informatie aan het agentschap Kunsten en Erfgoed bezorgd. Het agentschap bezorgt het in 2012 opgestelde evaluatieverslag, samen met de |

| |checklist die u daarvoor in het voorjaar van 2012 aanleverde, aan de beoordelingscommissie. U moet op dit formulier alleen nieuwe informatie invullen|

| |of informatie die ten opzichte van het evaluatieverslag en de checklist gewijzigd of gecorrigeerd is. |

| |Vragen waar een asterisk (*) voor staat, kwamen in de checklist in dezelfde vorm voor. |

| |Voeg dit formulier bij uw Aanvraag van een indeling bij het Vlaamse niveau en van een werkingssubsidie als collectiebeherende |

| |cultureel-erfgoedorganisatie. |

| |

| |Overzicht van de rubrieken |

| |

| |Hieronder vindt u een overzicht van de rubrieken die u in de aanvraag moet opnemen. |

| |Voorstelling van de organisatie en het beheerde cultureel erfgoed |

| |Reikwijdte van de werking, en positionering, samenwerking en netwerkvorming |

| |Delen van kennis en expertise |

| |Uitvoering van de basisfuncties |

| |Inspanningen op het vlak van duurzaamheid en maatschappelijke en culturele diversiteit |

| |Rechtspersoonlijkheid |

| |Zakelijke gegevens |

| |Financiële gegevens |

| |Personeel en organisatie |

| |Zorg voor het eigen archief |

| |Deontologische code |

| |Vriendenvereniging en vrijwilligerswerking |

| |

| |Voorstelling van de organisatie en het beheerde cultureel erfgoed |

| |

|1 |Geef een korte voorstelling van de cultureel-erfgoedorganisatie. |

| |Voor een uitgebreide beschrijving: zie interne en externe omgevingsanalyse |

| | |

| |Museum Dr. Guislain staat voor |

| | |

| |Een belangrijke en unieke collectie rond de geschiedenis van de psychiatrie, met als deelcollecties een medische collectie, fotografie, outsiderkunst|

| |en culturele antropologie. |

| |Zorg voor en ontsluiting van zowel de eigen collectie als van externe nationale en internationale collecties psychiatrisch erfgoed. |

| |Een historische locatie met voldoende ruimte en mogelijkheden tot expansie. |

| |Onderzoek van de eigen collectie door eigen personeel en externen en ondersteuning van onderzoek door externen. |

| |Een sterke en uitgebreide expertisewerking zowel op lokaal, landelijk als internationaal niveau. De expertise betreft zowel zakelijke als |

| |inhoudelijke aspecten van de werking. |

| |Een groot publieksbereik van individuele bezoekers tot groepen en dit zowel lokaal, landelijk als internationaal. Via samenwerkingsverbanden |

| |(tentoonstellingen en projecten op locatie, internationale projecten en de Dr. Guislain Award) worden zeer uiteenlopende publieksgroepen |

| |aangesproken (o.a. uit de culturele, sociale, medische wereld en het onderwijs). Het museum richt zich met zijn aanbod tegelijkertijd tot |

| |gespecialiseerde personen en instanties en tot niet-professionelen. |

| |Een zeer actief tentoonstellingsbeleid met twee vaste presentaties over de geschiedenis van de psychiatrie en over outsiderkunst en jaarlijks twee à |

| |zes tijdelijke tentoonstellingen, gelinkt aan de geschiedenis en de actualiteit van de psychiatrie. De thematentoonstellingen, gebaseerd op onderzoek|

| |van de eigen collectie gecombineerd met bruiklenen uit externe collecties, worden jaarlijks bezocht door ongeveer 65.000 bezoekers. |

| |Een sterke publiekswerking en uitgebreide diensten voor het publiek. |

| |Een fel geapprecieerd educatief aanbod, waar universiteiten en hogescholen, maar ook middelbare en lagere scholen gebruik van maken (vanuit heel |

| |diverse oogpunten: algemeen vormend, medisch-gespecialiseerd, kunstrichtingen). |

| |Een sterke culturele medespeler in Gent/Vlaanderen/België/Europa/internationaal, die een bewuste politiek voert van samenwerking met andere |

| |organisaties, zowel op professioneel niveau binnen het kunsten- en erfgoeddecreet, maar ook met organisaties binnen het sociaal-cultureel werk of het|

| |(hoger) onderwijs. Gezien de uniciteit van de verzameling is Europese en internationale samenwerking zeer belangrijk. Dit gebeurt via verschillende |

| |Europese programma’s en resulteert in uitwisseling van expertise, gezamenlijke (reizende) tentoonstellingen, een internationale prijs. |

| |Een zich internationaal sterk profilerende organisatie op Europees niveau, maar recent ook ruimer via de Dr. Guislain Award) |

| |

|2 |Geef een korte beschrijving van de oorsprong, de samenstelling, de samenhang, het profiel en de waarde van de collectie cultureel erfgoed. |

| |Voor een uitgebreide beschrijving: zie interne omgevingsanalyse en collectieplan |

| | |

| |Ons belangrijkste museumstuk: het gebouw Hospice pour Hommes Aliénés |

| |tentoonstellingsruimten: ongeveer 3.000 m², depot: 4.000 m² en tuinen: 4.500 m² |

| | |

| |De oorsprong van de collectie van het Museum Dr. Guislain valt samen met de aanvang van de psychiatrie in ons land. Het gebouw staat voor de ambitie |

| |van die nieuwe humanere visie op geestelijke gezondheidszorg in de eerste helft van de negentiende eeuw. Het museum is gehuisvest in het eerste |

| |gebouw dat in ons land werd opgetrokken als ‘Hospice pour Hommes Aliénés’ of ‘psychiatrische inrichting’. Het gebouw is daarom zowel van belang als |

| |monument als om de medisch-historische context. In 1998 startte de procedure tot de bescherming van het gebouw; sinds 22 oktober 1999 is de |

| |bescherming een feit. Onder de punten ‘bewaren’ en ‘presentatie’ wordt bijkomende informatie over het gebouw gegeven. Daarin wordt de toestand van |

| |het gebouwencomplex met depot en presentatieruimten besproken. |

| |Het museum in het oude ‘Hospice’ kende de laatste tien jaar een sterke uitbreiding. Er is een bruikleenovereenkomst voor het gebouw voor een |

| |minimumperiode van 25 jaar. In de voorbije beleidsperiode werden de mogelijkheden bekeken om de erkenning als erfgoedvereniging te verkrijgen. Omdat |

| |er verschillende entiteiten op de site zijn en daarom de indelingen bij het kadaster te ingewikkeld zijn, wordt in samenwerking met Monumentenzorg |

| |een regeling getroffen waarbij de vzw Provincialaat Broeders van Liefde de aanvraag doet als erfgoedvereniging met als gebruiker het museum. Hiervoor|

| |wordt het beleidsplan van het museum gebruikt. Deze procedure loopt en krijgt normaal gezien in 2013 goedkeuring. |

| | |

| |Verwerven van de collectie |

| | |

| |Visie |

| |Het museum legt er zich op toe objecten te verwerven die in relatie staan met de geschiedenis van de psychiatrie en de geestelijke gezondheidszorg, |

| |maar ook relevante actuele objecten worden in de collectie opgenomen om ze voor de toekomstige generaties te bewaren. Er wordt gezocht naar een |

| |evenwicht tussen de drie luiken binnen de collectie: de medisch-psychiatrische collectie, de collectie ‘psychiatrie in beeld gebracht’ met bijzondere|

| |aandacht voor fotografie en de collectie outsiderkunst, mede vanuit de aloude link tussen kunst en psychiatrie. |

| |Voor een gedetailleerde beschrijving van onze collectie verwijzen we naar het collectieplan. Het verwervingsbeleid wordt uitgestippeld door de |

| |conservator, het team en de adviesraad in samenspraak met specialisten. |

| | |

| |Medisch-psychiatrische collectie |

| |Voor de medische collectie over de geschiedenis van de psychiatrie richt dit verwervingsbeleid zich ruwweg op drie grote deelgebieden: |

| |( Archivalia: van medische dossiers tot egodocumenten. |

| |( Bibliografisch materiaal: standaardwerken uit de geschiedenis van de neurowetenschappen, de psychiatrie, de psychologie, de geschiedschrijving over|

| |deze gebieden, filosofische, didactische en literaire werken. |

| |( Artefacten: objecten representatief voor de verschillende stadia in de geschiedenis van de geestelijke gezondheidszorg, met oog voor de diversiteit|

| |in tijd en ruimte. Naast de westerse geschiedenis wordt meer en meer aandacht besteed aan de geschiedenis en actualiteit van de geestelijke zorg in |

| |andere culturen. |

| | |

| |Collectie Psychiatrie en fotografie |

| |Het museum beschikt over foto’s (ook glasplaten) vanaf de periode 1860 tot nu. Het betreft voornamelijk medische beelden of beelden over het leven in|

| |het instituut. Er zijn belangrijke historische reeksen uit 1860, 1887 en 1930. |

| |Regelmatig geeft het museum opdracht aan een bekende fotograaf om een reeks te maken over de instelling en haar bewoners. Zo zijn fotoreeksen van |

| |Michiel Hendryckx (1986), Lieve Blancquaert en patiënten uit het foto-atelier (1995), Stephan Vanfleteren (2001), Elke Boon (2005), Layla Aerts |

| |(2009). Daarnaast worden er foto’s verworven die te maken hebben met de geestelijke gezondheidszorg in het algemeen en de psychiatrie in België of in|

| |andere landen: Jacob Riis (‘How the Other Half lives’, New York, eind negentiende eeuw), Teun Voeten (‘Tunnel People’, oorlog en trauma, 1995 en |

| |recenter), Jacques Sonck (portretten), Colors (psychiatrie wereldwijd anno 2005), Tim Dirven (‘Gheja’, psychiatrie in Roemenië, 2004), Dieter |

| |Telemans (‘Skin Deep’, albino’s en uitsluiting in Afrika), Gael Turine (‘Voodoo’, 2010), Jan Locus (‘Devoted’, 2003-2012), Lieven Nollet over |

| |geïnterneerden in België (2010), Peter Granser over psychiatrie in Normandië (2012). |

| | |

| |Collectie Outsiderkunst |

| |Het museum beschikt over een uitgebreide collectie outsiderkunst van internationaal belang. |

| |Eerder dan het beeldende werk van psychiatrische patiënten te herleiden tot de illustratie van een ziektebeeld, wil het museum beklemtonen hoe mensen|

| |ondanks het ‘outsider’ zijn, toch nog wezenlijke spelers op het culturele veld kunnen zijn. Dit is een van de kernopvattingen van de missie. |

| |Het museum bezit zowel een eigen kunstcollectie als verschillende collecties die in langdurige bruikleen zijn (o.a. Stichting Willem van Genk en |

| |Stichting Collectie De Stadshof). Het museum wil deze outsidercollecties positioneren naast grote Europese musea voor art brut of outsiderkunst |

| |(bijvoorbeeld Collection de l’ art brut in Lausanne (CH), Collection L’Aracine in Villeneuve d’Asq (FR) of Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE). We |

| |organiseren regelmatig symposia op internationaal niveau (zie verschillende jaarverslagen). Zo was er in 2012 een publicatie en een symposium met de |

| |presentatie van 60 ‘good practices’ (musea, ateliers, galeries, …) over heel Europa. Aan het symposium participeerden 200 deelnemers uit 24 landen. |

| |Patrimoniumbeheer als pijler van het verzamelbeleid |

| |Doordat het museum een initiatief is van de Broeders van Liefde, die enerzijds mee aan de wieg stonden van de moderne psychiatrie in België en |

| |anderzijds een groot aantal psychiatrische instellingen beheren over de hele wereld, beschikt het museum als het ware ‘van huis uit’ over een |

| |internationale basis van lokale collecties. Wij opteren er echter voor het ter plekke bewaren van historisch belangrijk materiaal aan te moedigen (in|

| |eerste instantie binnen de instellingen van de congregatie), eerder dan de instellingen te beschouwen als depots waarin wij naar hartelust kunnen |

| |‘shoppen’. |

| |Zo heeft het museum gaandeweg de taak op zich genomen toe te zien op het patrimonium van de congregatie Broeders van Liefde (op dit ogenblik actief |

| |in 32 landen op het vlak van psychiatrie, onderwijs en ouderlingenzorg). Meteen is duidelijk dat het patrimoniumbeheer een dubbel doel dient. |

| |Enerzijds wordt het cultuurhistorische erfgoed van de congregatie, dat breder is dan het eigenlijke werkveld van het museum, bewaard en in het oog |

| |gehouden. Anderzijds krijgen wij een overzicht van alle plaatsen waar zich stukken bevinden die voor verwerving, hetzij als bruikleen, hetzij als |

| |aankoop of schenking in aanmerking komen. Een strategie die zowel het gehele patrimonium als dat van het museum ten goede komt. Patrimoniumbeheer is |

| |expliciet als doelstelling in de statuten opgenomen. |

| | |

| |Belang en waarde van de collectie |

| |Het museum is uniek in Vlaanderen en België, waardoor de samenwerkingsverbanden zich al heel snel op Europees vlak situeren. Binnen de Europese |

| |collecties is het museum ook veruit het belangrijkste museum. Sinds 2006 is er een gelijkaardig museum in Nederland: ‘Het Dolhuys’ te Haarlem, |

| |waarbij wij omwille van onze expertise vanaf de conceptperiode betrokken waren. In de laatste beleidsperiode adviseerden we ook Museo Laboratorio |

| |della Mente in Rome. |

| | |

| |De waarde van de collectie wordt bepaald door het grote aantal belangrijke stukken op het vlak van de ontwikkeling van de psychiatrie en de |

| |psychoanalyse. De collectie antiquarische boeken en tijdschriften (collectie Jacques Schotte) is op dit vlak van wereldwijd belang. Daarnaast |

| |bezitten wij zeer zeldzame foto’s en filmfragmenten uit de negentiende en begin twintigste eeuw (voor film) over psychiatrie. De collectie art |

| |brut/outsiderkunst is zonder meer mondiaal toonaangevend (met een groot aandeel van de gecanoniseerde grote namen uit de wereld van art brut, maar |

| |ook met interessante nieuwe kunstenaars). |

| |Steeds meer collectioneren wij artefacten die wereldwijd in diverse culturen worden gebruikt om waanzin te bestrijden. Deze antropologische collectie|

| |rond de waanzin is dermate rijk aan het worden dat er in 2015 een tentoonstelling mee gestoffeerd zal worden. |

| | |

| |De collectie die weliswaar uit drie deelcollecties bestaat, heeft een interessante interne samenhang. De deelcollecties illustreren de verschillende |

| |manieren van omgaan met waanzin: de kant van de wetenschap en de medische praktijken die ontwikkeld werden, de bijdrage van kunstenaars en fotografen|

| |bij het in beeld brengen van deze activiteiten, maar ook de wijze waarop patiënten hun wereld (dus ook die van de psychiatrie) in beeld gebracht |

| |hebben. |

| | |

| |Sinds het vorige beleidsplan is de internationale samenwerking sterk uitgebreid. Er werd een netwerk gevormd met verschillende Europese musea en |

| |openbare erfgoedcollecties om het belang van dergelijk erfgoed onder de aandacht te brengen en samen te werken op het vlak van de verschillende |

| |basisfuncties van het museum. In de recente periode werd de samenwerking verruimd met landen als Tsjechië, Oostenrijk, Zwitserland, Finland, |

| |Denemarken, … Door de in 2012 ingestelde Dr. Guislain Award is er ook samenwerking buiten de Europese context, tot nu toe zeer concreet met projecten|

| |in Indonesië (concrete culturele initiatieven op meerdere plaatsen van de winnaar van de Award 2012) en in India (de voorbereiding van de volgende |

| |uitreiking van de Dr. Guislain Award, een symposium en een tentoonstelling rond outsiderkunst en de geschiedenis van de psychiatrie in het centrum |

| |van Mumbai). |

| |De kennis van andere wereldwijde collecties stelt het Museum Dr. Guislain ook in de mogelijkheid om, waar zinvol, de eigen collectie én andere |

| |collecties te verrijken. |

| | |

| |Voor een volledig overzicht verwijzen we naar het luik ‘onderzoek’ en ‘internationale werking’. Zie ook de interne en externe omgevingsanalyse. |

| | |

| |Daarnaast onderhouden we ook de beste contacten met heel wat privécollecties en kleine collecties in ziekenhuizen aan wie wij zoveel mogelijk onze |

| |expertise ter beschikking stellen. De liefde van ‘amateurs’ voor het cultuurhistorische erfgoed van de instelling waar zij vaak hun leven lang hebben|

| |gewerkt, is van onschatbaar belang voor het voortbestaan van dat erfgoed. |

| | |

| |Verhouding eigendom / bruikleen van de collectie |

| |De overgrote meerderheid van de objecten in de collectie zijn eigendom van het museum. Een aantal stukken zijn in permanente bruikleen al dan niet |

| |met notariële akte. Verwerving via legaat is sinds de laatste beleidsperiode toegenomen. |

| | |

| |Meest recente nieuws |

| |De in november 2011 overleden beeldend en podiumkunstenaar Eric De Volder (Toneelgroep Ceremonia, nu Het KIP) had in zijn oeuvre bijzonder veel |

| |belangstelling voor de geschiedenis van de psychiatrie in het algemeen (link met psychoanalyse, zie o.a. bijdragen van prof. Freddy Decreus en Ellen |

| |Stynen), maar ook voor de concrete werking en collectie van het Museum Dr. Guislain in het bijzonder. Zijn onverwacht overlijden plaatste zijn |

| |nabestaanden voor een groot probleem: hoe kon zijn artistiek nalatenschap –schetsboeken, teksten, maskers, reuzen, …) het best bewaard en voor latere|

| |generaties ontsloten worden? Zo werd in februari 2013 een overeenkomst afgesloten om de collectie Eric De Volder in langdurige buikleen onder te |

| |brengen in het Museum Dr. Guislain, waar ze zal geregistreerd en ontsloten worden. |

| |

|3 |Hoe positioneert de collectie cultureel erfgoed zich ten opzichte van andere relevante spelers in binnen- en buitenland? |

| |Zie interne- en externe omgevingsanalyse, teamverslagen |

| | |

| |Recentste ontwikkelingen |

| | |

| |Vlaanderen en België |

| |In Vlaanderen/België is de positie van het Museum Dr. Guislain zonder meer uniek: het historische gebouw herbergt als enige initiatief een ruime |

| |vaste internationale collectie over de geschiedenis van de psychiatrie en een vaste presentatie outsiderkunst van internationale allure. Daarnaast is|

| |er een fel gesmaakt parcours van tijdelijke tentoonstellingen (2 à 6 per jaar) die altijd inhaken op de geschiedenis én de actualiteit van de |

| |psychiatrie. |

| |In Vlaanderen plant Geel specifiek vanuit de geschiedenis van de Sint-Dymphna-verering een museum over gezinsverpleging, waarbij het Museum Dr. |

| |Guislain voor advies geconsulteerd wordt. Dit is ook het geval in Diest, waar onze expertise gevraagd wordt in verband met een in te richten museum |

| |over de geschiedenis van de Grauwzusters en hun relatie met de geschiedenis van de (psychiatrische) zorg. |

| | |

| |Er zijn jaarlijks groot opgezette samenwerkingsverbanden met andere spelers in het cultureel erfgoedveld, maar ook met de sectoren zorg en/of |

| |welzijn, zoals Vlaamse Kinderrechtencommissariaat, De Gezinsbond, Ziekenzorg, Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheidszorg. Verder werken we |

| |samen met organisaties als De Kopergieterij, Vooruit, In Flanders Fields Museum en met de onderwijssector via Hogeschool Katho (Vives), … |

| |Er wordt deelgenomen aan het stedelijke overleg in verband met 1913-2013, 1914-2014 (Wereldtentoonstelling, 100 jaar WO I) |

| |Met het STAM Gent en Brugse musea vindt er overleg plaats over de specifieke positie en aanpak van musea op (voormalige) zorgsites. |

| |Er is overleg en expertisedeling met de Musea ingedeeld op Vlaams niveau, door het voorzitterschap van de Adviescommissie Cultureel erfgoed, het |

| |museum is betrokken bij overleg met SARC en met de Minister van Cultuur. |

| | |

| |In Franstalig België werden we betrokken (conceptontwikkeling, tekst catalogus, bruikleen) bij de tentoonstelling over waanzin, ‘Vertiges de la |

| |Folie’, in het Musée de la Vie Walonne (maart-augustus 2012). Er is een bijzondere relatie met het provinciaal Musée Félicien Rops in Namen: naast |

| |expertise-uitwisseling en samenwerking voor catalogi zijn er specifieke acties op vlak van publieksuitwisseling. De samenwerking wordt in de toekomst|

| |verdergezet. |

| | |

| |De artistieke leider van het museum zit de werkgroep van Hospitium vzw (Belgische Vereniging voor de geschiedenis van de hospitalen en de zorg) voor |

| |die een publicatie voorbereid (eind 2013) over publieke medische erfgoedcollecties in de Benelux. |

| | |

| |Samen met de andere publieke outsidercollecties in België (Art & Marges Musée, Brussel en MADmusée, Luik) wordt er gezocht om de Belgische |

| |samenwerking te verstevigen (uitbouw gezamenlijke initiatieven, samenwerking tentoonstellingen, gezamenlijk sponsordossier, …) |

| | |

| |Internationaal vindt er overleg en samenwerking plaats met belangrijke collecties op het vlak van outsiderkunst zoals Sammlung Prinzhorn uit |

| |Heidelberg. We startten heel wat onderzoek in verband met het erfgoed en met het taboe rond psychiatrie in Europa via onze projecten met Europese |

| |partners. We werkten samen met belangrijke medische/psychiatrische collecties zoals Wellcome Collection in Londen (UK), Freud Museum London (UK), Het|

| |Dolhuys in Haarlem (NL), Museum Ovartaci in Aarhus (DK), Museo Laboratorio della Mente in Rome (IT), … Het Europese netwerk wordt door het Museum |

| |Dr. Guislain gecoördineerd. |

| | |

| |Europa |

| |Europese projecten: zie vraag 5 |

| | |

| |Het Museum Dr. Guislain stond mee aan de wieg van een Europese organisatie voor outsiderkunst: de European Outsider Art Association. Dit initiatief |

| |wil een netwerk bieden voor alle organisaties die rond outsiderkunst werken, gaande van musea, collecties, ateliers en galeries. |

| | |

| |Er is tevens structurele samenwerking met Europese musea voor tijdelijke tentoonstellingen, zoals o.a. met Freud Museum London (UK), Teylers Museum |

| |in Haarlem (NL), Het Dolhuys in Haarlem (NL), Museum Boerhaave in Leiden (NL), LaM in Villeneuve d’Ascq (FR). |

| | |

| |Daarnaast organiseerden we de jongste jaren verschillende internationale symposia, over de geschiedenis van de psychiatrie, outsiderkunst, collectie |

| |en collectiebeleid. Een overzicht: |

| |2009: Tweedaags symposium ‘Het geheugen. Over weten en vergeten’ |

| |Internationaal symposium over de geschiedenis van de psychiatrie in Praag |

| |2010: Studiedag ‘Het huis van de psychiatrie’ over architectuur en geestelijke gezondheidszorg |

| |2011: Studiedag ‘Het Gewichtige lichaam’ |

| |Internationaal symposium ‘Gevaarlijk jong’ |

| |2012: Internationaal symposium ‘Outsiders on the Map’ |

| | |

| |Wereldwijd |

| |Sinds 2012 werd gestart met de uitreiking van de Dr. Guislain Award (i.s.m. Janssen Research & Development) waardoor ons onderzoeksveld nu ook zeer |

| |breed internationaal is uitgebreid. In de komende beleidsperiode zullen die resultaten via nieuwe media worden gecommuniceerd naar het brede publiek.|

| |Hiermee is nu al gestart via de website van Dr. Guislain Award. |

| | |

| |De Dr. Guislain Award is een internationale prijs voor personen, projecten of organisaties in het culturele of sociaal-culturele veld die werken aan |

| |het doorbreken van het taboe rond geestelijke gezondheid. In dit samenwerkingsproject tussen het museum en Janssen R&D neemt deze laatste alle |

| |bijkomende kosten op zich, wat ook mogelijkheden biedt voor de algemene werking van het museum. We merkten meteen dat er wereldwijd interesse was: er|

| |werden 70 projecten ingediend uit 22 landen uit 5 continenten. De winnaar was een zeer waardevol cultureel project uit Indonesië. We zullen de |

| |winnende projecten opvolgen en ook een samenwerking tussen verschillende projecten tot stand brengen. |

| |In 2012 werd de prijs uitgereikt in Gent. In 2013 vindt de uitreiking plaats in Mumbai, India, op 10 oktober, werelddag van de Geestelijke |

| |Gezondheidszorg. Het zal gecombineerd worden met een tentoonstelling over de geschiedenis van de psychiatrie en outsiderkunst in de Jehangir Gallery |

| |en met een academische zitting. In 2014 hebben we dezelfde plannen in New York. |

| |

| |Reikwijdte van de werking, en positionering, samenwerking en netwerkvorming |

| |

|4 |Beschrijf het bereik en de schaalgrootte van de werking van het museum. |

| |Geef een toelichting bij het bereik van de werking van het museum door samenwerking, netwerking, kennisdeling, collectiemobiliteit enzovoort. Het |

| |publieksbereik komt afzonderlijk aan bod in vraag 34 tot en met 37. |

| |In de voorbije beleidsperiode is de taak als expertisecentrum fel uitgebreid. Er wordt heel wat beroep gedaan op de expertise van het Museum Dr. |

| |Guislain (zie aparte expertiselijsten en teamverslagen, aanwezig in het museum) en dit zowel op het structurele vlak als voor losse projecten. Dit |

| |werkt ook heel verrijkend voor het eigen team en leidt tot steeds nieuwe samenwerkingsverbanden. Door het grote aantal vragen dat we krijgen, is een |

| |selectie op basis van de mate van verbondenheid met de cultureel erfgoedgemeenschap van het museum noodzakelijk. Anders is het zowel voor het team |

| |als voor de algemene museumwerking niet haalbaar. Een versterking van het team op dit vlak is nog steeds wenselijk. |

| | |

| |Medewerkers van het Guislainmuseumteam maken deel uit van algemene vergaderingen, stuurgroepen, werkgroepen, adviescommissie en jury’s allerhande, |

| |dit zowel op regionaal, landelijk als internationaal niveau. Er wordt begeleiding en ondersteuning gevraagd voor de verschillende takken van de |

| |museumwerking, gaande van ondersteuning bij de organisatie van een kleine plaatselijke tentoonstelling tot advies of begeleiding bij de uitbouw of |

| |herwerking van musea. Ook de uitbouw van ons Europees netwerk en onze ruimere internationale werking (Dr. Guislain Award) is hierbij belangrijk. |

| | |

| |Stages |

| |Hogeschool Gent (Departement Sociaal-Agogisch werk, opleiding secretariaat), Arteveldehogeschool Gent (sociaal-cultureel werk, communicatie en |

| |lerarenopleiding), UGent (kunstgeschiedenis, geschiedenis en sociologie), VUB, Kask Gent. |

| | |

| |Diverse werkgroepen en organisaties (zie ook hierboven) |

| |Bibliotheek Gent en UGent (lezingen die aansluiten bij het thema van onze najaarstentoonstelling), UGent Publieksgeschiedenis (biografie Jozef |

| |Guislain), Wock (cultuur en onderwijs), buurtorganisaties Bloemekenswijk, MADmusée en Art & Marges Musée (Belgische outsidercollecties) La Pommeraie |

| |(atelier outsiderkunst), CRKC (religieus erfgoed), Monastieke musea, werkgroep Te Gek?! (samenwerking voor ‘Nerveuze vrouwen’ en ‘Oorlog en trauma’),|

| |VRT Canvasprogramma’s als ‘Te Gek’ en ‘Publiek Geheim’, VRT radio 1 (‘Joos’, ‘Nieuwe Feiten’), werkgroep ontsluiting hospitaalsites (Memling en |

| |STAM), Hospitium, werkgroep publicatie. |

| | |

| |Samenwerking medewerkers universiteiten |

| |KUL psychologie (toekomstige tentoonstelling ‘Depressie en Melancholie’), UGent Geneeskunde, Letteren en wijsbegeerte (lezingen, biografie) |

| | |

| |Structurele samenwerking |

| |- UGent (lezingenreeksen, symposia), al tien jaar initiatieven en recent samenwerking met Bibliotheek Gent |

| |- Katho Kortrijk onderwijsmodule Kunst en Cultuur (samenwerking voor een tijdelijke tentoonstelling, rond hetzelfde thema van onze |

| |najaarstentoonstelling in combinatie met allerhande educatieve toeleiding. |

| |- Hogeschool van Arnhem & Nijmegen (HAN) (opleiding creatieve therapie, project ‘Internationale week’) |

| | |

| |Verdere uitbouw van samenwerkingsverbanden zowel regionaal, nationaal als internationaal rond de verschillende takken van de museumwerking. Er komen |

| |regelmatig nieuwe partners bij. |

| |Landelijk hebben wij partners uit de gezondheidssector (ziekenhuizen, artsen, psychologen,…), de culturele sector (kunstencentra zoals Vooruit, of |

| |theaters zoals Kopergietery, andere musea, zoals MSK Gent voor Géricaulttentoonstelling), de sociaal-culturele sector (Ziekenzorg CM), het |

| |bedrijfsleven (Janssen Reserach & Development, ….). |

| | |

| |Europese projecten |

| |Zie vraag 5 |

| | |

| |Belangrijke internationale contacten voor de volgende periode |

| |Algemeen buitenland |

| |Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE), Museo Laboratorio della Mente in Rome (IT), Bethlem Archives & Museum in Londen (UK), Freud Museum London |

| |(UK), Wellcome Collection in Londen (UK), Teylers Museum in Haarlem (NL), Het Dolhuys in Haarlem (NL), Boerhaave Museum in Leiden (NL), MuSeele in |

| |Göppingen (DE), Kunsthaus Kannen in Münster (DE), Museum im Lagerhuis in Sankt Gallen (CH), Sigmund Freud Museum in Wenen (AU), LaM, Lille métropole |

| |musée d’art moderne d’art contemporain et d’art brut, Villeneuve d’Ascq (FR) |

| | |

| |Instituten van de Congregatie Broeders van Liefde in verschillende landen |

| | |

| |Intense samenwerking met de volgende Nederlandse outsiderkunststichtingen |

| |Stichting Collectie De Stadshof in Utrecht, Stichting Willem Van Genk in ’s-Gravenhage, Stichting Monera in Gemert en Stichting Figueiredo in |

| |Rotterdam |

| |

|5 |Beschrijf het internationale netwerk en de internationale activiteiten van het museum. |

| | |

| |Recentste ontwikkelingen |

| |Het museum heeft door zijn unieke positie een belangrijke internationale betekenis. De verschillende aspecten van de werking (geschiedenis |

| |psychiatrie, outsiderkunst, …) maken het museum tot eerste partner en coördinator van diverse internationale initiatieven. Het museum streeft |

| |duurzame relaties na op internationaal vlak, maar gaat ook in op kortere samenwerkingsverbanden. De internationale werking situeert zich op |

| |verschillende niveaus en aspecten van de werking. Internationale activiteiten situeren zich op het vlak van collectie, onderzoek, publiekswerking. |

| | |

| |Het Museum past zich met deze internationale werking in in een psychiatrische traditie. De geschiedenis van de psychiatrie is zeer internationaal. Al|

| |van bij de aanvang van de ‘moderne’ psychiatrische zorg, eerste helft negentiende eeuw, waren er uitgebreide internationale contacten op het vlak van|

| |de visie op de ziekte, de organisatie van de zorg, de wetgeving, de architectuur. De vele internationale contacten en reizen van professor Joseph |

| |Guislain getuigen hiervan. |

| | |

| |De inhoudelijke accenten die het museum legt (geschiedenis psychiatrie – omgaan met het andere, outsiderkunst en architectuur) vinden we vaak in |

| |andere landen niet terug. Daar heersen andere posities, overtuigingen en praktijken. Vergelijken is daarom zeer interessant. |

| | |

| |Broeders van Liefde |

| |Onze basisopdracht is het bespreekbaar maken van psychiatrische aandoeningen. Uit de contacten via de congregatie Broeders van Liefde (32 landen in 4|

| |continenten) merkt het museum hoe ‘ongelijktijdig’ de geschiedenis wel loopt. In landen als Ivoorkust is het aan een boom ketenen van patiënten nog |

| |praktijk op het platteland. De manier waarop ‘homofilie’ in verschillende culturen wordt benaderd spreekt op zich ook boekdelen (van verkettering |

| |over ‘het is een aandoening’ naar wettelijke regeling voor adoptie door homoparen). Het is daarom uiterst belangrijk dat het museum via de |

| |congregatie gezondheidswerkers uit deze landen betrekt bij het debat over ‘omgaan met het/de andere’. |

| | |

| |Door onze internationale positie via de congregatie Broeders van Liefde is het museum verantwoordelijk voor het erfgoed dat tot het ruime patrimonium|

| |behoort: dit is uiterst interessant en levert heel wat mogelijkheden voor de permanente presentatie en/of tijdelijke tentoonstellingen in het museum.|

| |Meer ‘diversiteit’ wordt een van de hoofdaccenten. Zo komt het museum dikwijls zeer bedreigd erfgoed op het spoor: een collectie ‘outsiderkunst’ dat |

| |in de universitaire psychiatrische kliniek van Boekarest werd gemaakt tijdens de jaren zestig, werd gered van ‘verdwijning’. Dit loopt echter niet |

| |altijd van een leien dakje, maar het museum wil een belangrijke rol spelen in de bewustwording van de waarde van beeldend werk van patiënten, maar |

| |ook van het belang van het behoud van fotografische documenten, films over psychiatrie. Ook het bewaren van het eigen erfgoed in de bredere betekenis|

| |wordt gestimuleerd (etnische stukken). Het is soms ontstellend om te zien dat wat voor ons evident is, dit voor andere culturen helemaal niet is. |

| |Daarom moet er op regelmatige basis overleg zijn met de verantwoordelijken in die 32 landen. |

| | |

| |Structurele samenwerking |

| |Het museum werkt internationaal samen op alle niveaus van de museumwerking. Op het vlak van tentoonstellingen zijn er gezamenlijke projecten, |

| |adviesverlening, onderzoek en bruiklenen, o.a. met de prestigieuze Wellcome Collection in Londen (UK) en het Freud Museum London (UK) en ook |

| |regelmatig met het Teylers Museum in Haarlem (NL) en het Museum Boerhaave in Leiden (NL). In Duitsland werken we af en toe samen met het |

| |Medizinhistorische Museum der Charité (geschiedenis geneeskunde) in Berlijn (DE) en met het Krankenhaus-Museum in Bremen (DE). Met het LaM in |

| |Villeneuve d’Ascq (FR) en Kunsthaus Kannen in Münster (DE) is er samenwerking op het vlak van bruiklenen, maar ook voor bijvoorbeeld essays voor de |

| |catalogi. |

| |Voor bruiklenen werken we samen met internationale collecties, musea, galerijen en private collectioneurs. Meestal zijn de bruiklenen voor onze |

| |thematentoonstellingen in het najaar afkomstig uit veertig tot zestig collecties uit binnen- en buitenland. (zie lijst bij collectiemobiliteit) |

| | |

| |Er is een structurele samenwerking met de Hogeschool van Nijmegen en Arnhem (HAN) waar we elk jaar lespaketten verzorgen en de studenten rondleiden |

| |in ons museum tijdens de internationale themaweek. Regelmatig zijn er ook stagiairs uit de Universiteit van Maastricht of Amsterdam. |

| | |

| |Het museum geeft expertise aan op te richten of pas gestarte musea over geschiedenis van de psychiatrie. Dit was het geval voor Het Dolhuys in |

| |Haarlem (NL) en het Museo Laboratorio della Mente in Rome (IT). Ondertussen werken we met deze musea regelmatig samen voor tentoonstellingen en |

| |internationale projecten. |

| |Het museum is nog steeds betrokken bij de herdefiniëring van het museum over de geschiedenis van de psychiatrie in Etten Leur (Breda, NL), een |

| |project met vallen en opstaan door wisselingen in het bestuur en een gebrek aan middelen. Daarnaast ondersteunen we al een aantal jaar een museum in |

| |wording in Praag (CZ). In het kader van een Europees project werd een eerste tentoonstelling gerealiseerd in Praag, waarna het de bedoeling is deze |

| |presentatie zoveel mogelijk te laten reizen. |

| | |

| |Op het vlak van verwerven heeft het museum een aantal internationale collecties in permanente of langdurige bruikleen: Stichting Collectie De |

| |Stadshof (langdurige bruikleen outsidercollectie), Stichting Willem van Genk (langdurige bruikleen outsidercollectie), Stichting Klaas Koopmans, |

| |Fondation Rustin, bruikleen Luiz Figueiredo (Piet Slijkerman), Stichting Gerard van Lankveld. Daarnaast verwerven we stukken via instituten van de |

| |congregatie in binnen- en buitenland, via kunstenaars, via partners in o.a. Frankrijk, Engeland, Italië, Denemarken, Zwitserland en Nederland, via |

| |antiquariaten en privépersonen. |

| | |

| |Europese projecten |

| |In 2005-2007 was er een eerste Europees project in het kader van het Cultuur 2000 programma, waarvan het Museum Dr. Guislain coördinator was. Het |

| |project ‘Exploring the European Mind’ werd samen met Het Dolhuys in Haarlem (NL), Bethlem Royal Hospital Archives & Museum in Londen (UK) en Sammlung|

| |Prinzhorn in Heidelberg (DE) ingediend. Er werd gewerkt rond het inventariseren, registreren en beschrijven van collecties medische fotografie, die |

| |soms erg bedreigd waren. Ook werd er een bescheiden reizende tentoonstelling gemaakt, die in de vier musea te zien was. We werkten het project met |

| |goed gevolg af. |

| | |

| |Het Museum Dr. Guislain coördineerde in 2007-2009 ook een Europees project in het kader van het Grundtvig programma: ‘A Lifelong Exploration of the |

| |European Mind’. Hiervoor werkten we samen met Het Dolhuys in Haarlem (NL) en het Museo Laboratorio della Mente in Rome (IT). Er werd een gezamenlijk |

| |educatief pakket voor volwassenen samengesteld bestaande uit o.a. interactieve tests en een video. |

| | |

| |In 2009 startte een Europees project in het kader van het Cultuur 2007-2013 programma, ‘Connecting the European Mind’. Dit tweejarig project met |

| |enkele nieuwe partners, waar uitwisseling van expertise en objecten centraal stond, werd in 2011 met goed gevolg afgewerkt. Het Museum Dr. Guislain |

| |coördineerde het project met de partnermusea Het Dolhuys in Haarlem (NL), Wellcome Collection in Londen (UK), MuSeele in Göppingen (DE), Museum |

| |Ovartaci in Aarhus (DK) en de geassocieerde partner Bohnice Hospital in Praag (CZ). Naast samenwerking voor tentoonstellingen werden ook dagen voor |

| |expertise-uitwisseling georganiseerd. |

| | |

| |In het Europees project ‘Outsider Art Past Forward’ in het kader van het Cultuur 2007-2013 programma nam het museum deel als co-organiser. Dit |

| |project rond outsiderkunst had als doel het Europese outsiderkunstlandschap in kaart te brengen en was een samenwerking met Kunsthaus Kannen in |

| |Münster (DE), Gaia Museum in Randers (DK) en Union for Rural Culture and Education in Helsinki (FI). Het werd eind april 2012 afgewerkt met de |

| |presentatie van de resultaten tijdens het symposium ‘Outsiders on the Map’ in het Museum Dr. Guislain. |

| |Ter ondersteuning van de outsidercollecties werd ook een Europese organisatie gestart: de European Outsider Art Association, waarvan ‘Outsider Art |

| |Past Forward’ het eerste project was. |

| | |

| |Aan het project ’Borderline II, des musées sans frontières’ van het Interreg IV programma namen wij deel als partner. Samenwerking o.a. in de |

| |uitwisseling van personeel en bezoekers tussen de verschillende regio’s vond plaats met Louvre in Lens (FR), LaM in Villeneuve d’Ascq (FR) en Mac’s |

| |in Grand Hornu (BE). Het project loopt nog tot eind juni 2013. |

| | |

| |Ten slotte werd ‘Toolquiz’, een Europees project in het kader van het Interreg IVc programma rond cultuur en creativiteit als belangrijke economische|

| |factor en sleutelsector voor de kunsteconomie, eind 2012 afgewerkt. Het Museum Dr. Guislain werkte samen met de Vlaamse Gemeenschap en het Poolse Ars|

| |Cameralis rond sociale tewerkstelling. De partners uit verschillende regio’s waren: Conseil Régional Nord-Pas de Calais (FR), Rogaland County Council|

| |(NO), Wales Arts International (UK), Vlaamse Gemeenschap Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media (BE), Fédération Wallonie-Bruxelles (BE), |

| |Regional Council of Education, Science and Culture of Castile la Mancha (ES), Ars Cameralis Silesia Superioris (PL), Relais Culture Europe (FR), |

| |Universiteit IUAV van Venetië (IT), Universiteit van Bangor (UK). |

| | |

| |Tijdens het overleg met de Europese partners kwam de wens voor verdere samenwerking naar voor en namen we terug de leiding op voor een nieuw Europees|

| |project in het Cultuur 2007-2013 programma. Dit vijfjarig project werd ingediend in 2012 en wil de toekomstige samenwerking tussen Europese |

| |psychiatrische erfgoedcollecties verder verfijnen met de uiteindelijke ambitie om een Europees netwerk te creëren. Door middel van |

| |expertise-uitwisseling en projecten willen we aftasten hoe op verschillende inhoudelijke terreinen (medische geschiedenis, architectuur, fotografie, |

| |outsiderkunst en etnografie) samenwerking kan ontwikkeld worden op het vlak van archivering, ontsluiten, conservatie, restauratie, publiekswerking, |

| |publicaties,… De partners in dit project zijn: Het Dolhuys in Haarlem (NL), MuSeele in Göppingen (DE), Museo Laboratoria della Mente in Rome (IT), |

| |Middelfart Museum in Middelfart (DK), Freud Museum London (UK), Sigmund Freud Museum in Wenen (AU), Bethlem Royal Hospital Archives & Museum in |

| |Londen (UK), Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE), Pathologisch-anatomische Sammlung im Narrenturm (Naturhistorisches Museum) in Wenen (AU). |

| | |

| |Internationale symposia |

| |De jongste jaren organiseerden we verschillende internationale symposia over de geschiedenis van de psychiatrie, outsiderkunst, collectie en |

| |collectiebeleid. Een overzicht: |

| |2009: Tweedaags symposium ‘Het geheugen. Over weten en vergeten’ |

| |Internationaal symposium over de geschiedenis van de psychiatrie in Praag |

| |2010: Studiedag ‘Het huis van de psychiatrie’ over architectuur en geestelijke gezondheidszorg |

| |2011: Studiedag ‘Het Gewichtige lichaam’ |

| |Internationaal symposium ‘Gevaarlijk jong’ |

| |2012 : Internationaal symposium ‘Outsiders on the Map’ |

| | |

| |Wereldwijd |

| |Sinds 2012 werd gestart met de uitreiking van de Dr. Guislain Award (i.s.m. Janssen Research & Development). Dit is een internationale prijs voor |

| |personen, projecten of organisaties in het culturele of sociaal-culturele veld die werken aan het doorbreken van het taboe rond geestelijke |

| |gezondheid. In dit samenwerkingsproject tussen het museum en Janssen R&D neemt deze laatste alle bijkomende kosten op zich, wat ook mogelijkheden |

| |biedt voor de algemene werking van het museum. Het is een project met een sterk internationaal karakter met een wereldwijde bekendmaking en een |

| |eerste deelname van 70 projecten uit 22 landen over de 5 continenten. Ook de samenstelling van de jury is internationaal (Europa, Amerika) alsook de |

| |eerste winnaar (Indonesië). We zullen de winnende projecten opvolgen en ook een samenwerking tussen verschillende projecten tot stand brengen. |

| |Het project wordt opgevolgd door het museum en de informatie wordt ter beschikking gesteld van het publiek via de website van de Dr. Guislain Award. |

| |Het is de bedoeling om van deze website een ‘documentatiecentrum’ te maken met alle informatie over de inzendingen en met de mogelijkheid tot |

| |uitwisseling van informatie en ervaringen. |

| |In 2012 werd de prijs uitgereikt in Gent. In 2013 vindt de uitreiking plaats in Mumbai, India, op 10 oktober, werelddag van de Geestelijke |

| |Gezondheidszorg. Het zal gecombineerd worden met een tentoonstelling over de geschiedenis van de psychiatrie en westerse en Indische outsiderkunst in|

| |de Jehangir Gallery en met een academische zitting. De prospectie voor dit initiatief is gebeurd, locaties en lokale samenwerking zijn verzekerd |

| |(TISS - Tata Institute of Social Sciences, Tata-group en Jehangir Gallery in Mumbai, Fracarita België en Janssen Research & Development, België en |

| |India). In 2014 gaat de uitreiking door in New York, met opnieuw een tentoonstelling ter gelegenheid van de ‘werelddag van de geestelijke |

| |gezondheidszorg’ op 10 oktober. |

| |Er wordt eveneens in samenwerking met Janssen R&D een virtuele rondleiding uitgewerkt. |

| | |

| |Tentoonstellingen |

| |Ons eigen tentoonstellingsaanbod is eveneens zeer internationaal. |

| |(De lijst met het tentoonstellingsaanbod zit in bijlage.) |

| | |

| |Enkele voorbeelden: |

| |‘Hier woont mijn huis, vijf variaties op wonen en waanzin’ (2012) |

| |Christopher Payne, ‘Asylum, Inside the closed World of State Mental Hospitals’, fototentoonstelling over gesloten staatsinstellingen in USA |

| |Peter Granser, ‘J’ai perdu ma tête’, fototentoonstelling psychiatrie, Duitse fotograaf brengt een instelling in Normandië in beeld |

| |Eddo Hartmann, ‘Hier woont mijn huis’, fototentoonstelling van een Nederlandse extreme thuissituatie |

| |Robert Garcet - Juul Sadée - Ralph Noort (BE-NL-NL), ‘Schaal 1:200, een triptiek’ |

| |‘De tentoongestelde mens. Andere culturen als amusement’ (2009), ging expliciet in op hoe Westerse landen omgaan met andere landen en culturen, een |

| |niet altijd zeer verkwikkende geschiedenis. |

| | |

| |Overname van Guislaintentoonstellingen in buitenland: |

| |- ‘Het gewichtige lichaam’ (voorjaar –zomer 2012): Museum Boerhaave in Leiden (NL). Het Nederlandse prestigieuze museum over de geschiedenis van de |

| |natuurwetenschappen en van de geneeskunde, nam de Guislaintentoonstelling in gewijzigde vorm over. Uitgebreide persmap voorhanden. |

| |- ‘Nervous Women’ (najaar 2013): Freud Museum London (UK) neemt een deel van de tentoonstelling ‘Nerveuze vrouwen’ (2012-2013) over. |

| |- ‘Ovartaci, oppergek’ (voorjaar 2011): een tentoonstelling in samenwerking met Museum Ovartaci in Aarhus (DK) en overgenomen door Het Dolhuys in |

| |Haarlem (NL) en Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE). |

| | |

| |Toekomstige eigen tentoonstellingen (in Dr. Guislainmuseum) met uitdrukkelijk internationaal profiel: |

| |Concreet worden nu naast de tentoonstelling in Mumbai volgende internationale tentoonstellingen voorbereid: |

| |- zomer 2013: ‘Exces’. De collectie van Fondation Francès in relatie met de collectie van het Museum Dr. Guislain. Deze internationale topverzameling|

| |hedendaagse kunst uit Senlis, wordt voor de eerste maal als dusdanig aan een internationaal publiek gepresenteerd. |

| |- najaar 2013-voorjaar 2014: ‘Oorlog en trauma’. Er wordt voor een gedeelte van de tentoonstelling samengewerkt met Sammlung Prinzhorn in Heidelberg |

| |(DE). |

| |- zomer 2014: ‘Black Box’ in samenwerking met Autismus, Kunst und Kultur (DE), Autisme Vlaanderen en MADmusée en Art & Marges Musée, met steun van |

| |Goethe Institut (o.v.). |

| |- zomer 2015: Psychiatrie en etnografie. Een tentoonstelling met een cultureel-antropologische invalshoek rond waanzin en genezing, samengesteld uit |

| |de eigen collectie en de collectie Mark De Fraeye. |

| | |

| |Internationale samenwerking op vlak van research en expertise |

| |Onderzoek over de figuur dokter Joseph Guislain in samenwerking met Publieksgeschiedenis Universiteit Gent en met professor Joost Vijselaar |

| |(Nederland, Universiteit Utrecht, departement geschiedenis en kunstgeschiedenis) |

| |Onderzoek patiëntengegevens en instellingsleven negentiende en twintigste eeuw. |

| |Onderzoek i.v.m. psychiatrie en etnografie (zie eigen tentoonstellingen, zomer 2015), i.s.m. Mark De Fraeye (verzamelaar), Het Dolhuys in Haarlem |

| |(NL) en Museo Laboratorio della Mente in Rome (IT) |

| |Onderzoek in verband met samenwerking tentoonstelling Lombroso en de ‘criminele atlas’ in samenwerking met het Teylers Museum, Haarlem (NL) |

| |Psychiatrie en uitsluiting in India naar aanleiding van de uitreiking van de Dr. Guislain Award en tentoonstelling Mumbai, i.s.m. TISS, Mumbai, |

| |Jehangir Gallery Mumbai, Fracarita België, Janssen Research & Development. Tentoonstelling in Guislainmuseum en in Mumbai van werk van |

| |Dalit-Foundation Dehli (outsiderkunst gemaakt door Indische kastelozen) |

| |Onderzoek over oorlog en trauma, ter voorbereiding van een tentoonstelling met In Flanders Fields Museum in Ieper (BE), Sammlung Prinzhorn in |

| |Heidelberg (DE), Freud Museum London (UK), Het Dolhuys in Haarlem (NL) |

| |Onderzoek rond het thema depressie, ter voorbereiding van de tentoonstelling ‘Depressie en melancholie’ in samenwerking met Museum im Lagerhaus in |

| |Sankt Gallen (CH) en Het Dolhuys in Haarlem (NL) |

| |Onderzoek in verband met ‘Chained People’, ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. MuSeele in Göppingen (DE) |

| |Onderzoek i.v.m. ‘The Big Blue Horse’ ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. Museo Laboratorio della Mente in Rome (IT) |

| |Onderzoek i.v.m. ‘Dubuffets List’ ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. met Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (D) en Museum in Lagerhaus in |

| |Sankt Gallen (CH) |

| |Onderzoek rond ‘Angst’ ter voorbereiding van de tentoonstelling, i.s.m. Museum im Lagerhaus in Sankt Gallen (CH) en CM België |

| |Onderzoek i.v.m. ‘uitsluitingsziekten’, i.s.m. Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE) en Museum im Lagerhaus in Sankt Gallen (CH) |

| |Onderzoek i.v.m. religie en waanzin, ter voorbereiding van de tentoonstelling, i.s.m. Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE) en Museum im Lagerhaus in|

| |Sankt Gallen (CH) |

| |Onderzoek outsiderkunst i.s.m. verschillende partners in binnenland (MADmusée, Art & Marges Musée, La Pommeraie) en buitenland (Sammlung Prinzhorn |

| |in Heidelberg (DE), Kunsthaus Kannen in Münster (DE), Bethlem Royal Hospital Archives & Museum in Londen (UK) |

| |Etten-Leur (Breda, NL): willen hun museum uitbouwen en een structurele samenwerking met Museum Dr. Guislain. Haalbare expertisevraag maar heel trage |

| |realisatie door wisselend bestuur (en opvattingen ter plekke) |

| |

|6 |Hoe vervult de organisatie een actieve rol in lokale, regionale, landelijke en internationale netwerken, samenwerkingsverbanden of projecten? |

| |Zie hiervoor de interne en de externe omgevingsanalyse van het museum en zie vraag 3, 4 en 5. |

| | |

| |Het museum vindt het een prioritaire taak om ten opzichte van het psychiatrische erfgoed netwerken en samenwerkingsverbanden van een verschillende |

| |reikwijdte te organiseren. Hier wordt de actieve rol in diverse samenwerkingsverbanden en –projecten beschreven in grote lijnen, telkens met één |

| |voorbeeld. |

| | |

| |- zelf inhoudelijke samenwerkingsprojecten introduceren en actief een (regionaal en landelijk) netwerk creëren: zie ‘Gevaarlijk jong. Kind in gevaar,|

| |kind als gevaar’ (najaar 2011-voorjaar 2012). |

| |Een samenwerking met Kopergietery, Gezinsbond en Kinderrechtencommissariaat, waarbij de actualiteit van kinderen en psychiatrie werd verbonden aan de|

| |geschiedenis. Samen werden zeer uiteenlopende initiatieven ontwikkeld: tentoonstellingen, symposia, kinderpublicaties, theatervoorstellingen, |

| |inhoudelijke dossiers, vormingsavonden, … Het Museum nam het initiatief om de partners bijeen te brengen en het programma uit te tekenen. De |

| |diversiteit van de organisaties vormde een grote meerwaarde. |

| | |

| |- zelf een internationaal netwerk opzetten: het Museum Dr. Guislain maakte de selectie |

| |van de partners voor het nieuwe Cultuur 2007-2013 project. Selectie houdt in: contact leggen, inhoudelijk project voorstellen, zoeken naar meerwaarde|

| |voor de aangezochte partner, bijeenbrengen van alle partners, organiseren expertendagen, planningsdagen, uitwerken inhoudelijk dossier, uitwerken van|

| |financieel dossier, voorbereiden en uitwerken van alle aspecten van het indienen van een Cultuur 2007-2013 dossier, opvolging van dossier tot aan |

| |eventuele goedkeuring, start project en coördinatie project. |

| |Het Museum Dr. Guislain stond mee aan de wieg van een Europese organisatie voor outsiderkunst: de European Outsider Art Association. Dit initiatief |

| |wil een netwerk bieden voor alle organisaties die rond outsiderkunst werken, gaande van musea, collecties, ateliers en galeries. |

| | |

| |- deelname door informatie-uitwisseling aan lokaal netwerk Gentse erfgoed- en cultuurinstellingen: zie lokale samenwerking. |

| | |

| |- actief nieuwe mogelijke netwerken onderzoeken, bijvoorbeeld op het Belgische niveau: met Musée Félicien Rops in Namen, met Hospitium, met Belgische|

| |publieke outsidercollecties MADmusée en Art & Marges Musée. |

| |

|7 |Hoe vervult de organisatie een rol ter ondersteuning van actoren die de zorg voor en ontsluiting van cultureel erfgoed niet als kerntaak hebben? |

| | |

| |Zie hiervoor de interne en de externe omgevingsanalyse van het museum en vraag 3 en 4 |

| | |

| |Het museum heeft als taak om algemeen de bewustwording van de waarde van psychiatrisch erfgoed te stimuleren, alsook een relevante manier van ermee |

| |omgaan. Het museum doet dit op verschillende niveau’s. Via enkele voorbeelden is dit best te verduidelijken. |

| | |

| |Het aanwakkeren van de bewustwording van de waarde van erfgoed binnen de instellingen van de congregatie Broeders van Liefde (met zorg als kerntaak).|

| |Het ondersteunen van PC St. Annendael in Diest via expertise, om het eigen medisch erfgoed (700 jaar Grauwzusters) op een hedendaagse en dynamische |

| |manier te presenteren. |

| |Een collectie van (mode-)ontwerpster Ann Huybens registreren, onderbrengen in depot en gedeeltelijk tentoonstellen. De stukken sluiten inhoudelijk |

| |sterk aan bij het outsideraspect van de collectie in Museum Dr. Guislain. |

| |Het erfgoed van de in 2010 overleden podiumkunstenaar Eric De Volder (Toneelgroep Ceremonia, nu Het KIP) registreren, in depot onderbrengen en actief|

| |presenteren. Zo is er werk te zien in ‘Nerveuze vrouwen’ (2012), zal er werk getoond worden in de tentoonstelling ‘100 jaar Vooruit’ (in |

| |Kunstencentrum Vooruit mei-november 2013) en in de eigen tentoonstelling ‘Exces’ rond de collectie Fondation Francès (Museum Dr. Guislain, zomer |

| |2013). Het is belangrijk om ook in organisaties die vallen onder het kunstendecreet (zoals Het KIP) de gevoeligheid en de expertise voor het omgaan |

| |met waardevol erfgoed via concrete voorbeelden te stimuleren. Er is de inhoudelijke link tussen het werk van De Volder en de psychoanalyse (zie |

| |analyses professor Freddy Decreus en dramaturge Ellen Stynen) |

| |Contact met de Dalit Foundation in New Dehli in India leidden ertoe dat belangrijke stukken van beeldend werk gemaakt door Dalit-kunstenaars (Dalit |

| |staan voor kastelozen, ‘ouitsiders’ in de zware betekenis van het woord) getoond zullen worden in een prestigieuze tentoonstellingsplaats in het |

| |culturele hart van Mumbai (oktober 2013) en in Gent (oktober 2013-januari 2014) en dit in relatie met outsiderkunst om zo de grote esthetische en |

| |symbolische waarde te onderlijnen. Het tonen van deze werken (en het plan dat nu geconcretiseerd wordt) heeft nu reeds in India een grote impact op |

| |de bewustwording van de culturele betekenis van dit erfgoed. Zie ook de grote maatschappelijke gevoeligheid na de recente protesten in Dehli naar |

| |aanleiding van de verkrachting (en doding) van een Dalit-vrouw. |

| |De collectie van de in 2007 overleden professor Jacques Schotte (psychoanalyticus en psychiater) samenhouden, registeren en onderzoeken en |

| |openstellen voor publiek en onderzoek. Deze waardevolle erfgoedcollectie toont op een perfecte manier aan hoe een intellectuele psychoanalyticus en |

| |psychiater zich documenteerde en zo zijn intellectueel plan van aanpak in de therapie gestalte gaf. Het is eveneens belangrijk om te zien hoe dit |

| |gekaderd werd in een bredere culturele erfgoedinteresse. Deze collectie wordt ontsloten en binnen afzienbare tijd gepresenteerd aan onder anderen |

| |therapeuten en psychiaters van een ‘nieuwe generatie’. |

| | |

| | |

| |Pas opgestart: |

| |ENCE (ExpertiseNetwerken CultuurEducatie) is een expertisenetwerk cultuureducatie Gent-Eeklo-Deinze gecoördineerd door de Arteveldehogeschool met |

| |zeer veel verschillende partners uit diverse sectoren: buurtwerkingen, scholen, culturele centra, ziekenhuizen, bibliotheken, erfgoedorganisaties, |

| |buurtverenigingen, … Het is een proefproject voor drie jaar (2013-2015) voor initiatieven met een bovenlokale actieradius met als doel expertise |

| |opbouwen en uitwisselen en vraag en aanbod m.b.t. cultuureducatie afstemmen. |

| | |

| | |

| |Andere voorbeelden van samenwerking: Kopergietery, Gezinsbond, Kinderrechtencommissariaat, auteurs, Universiteit Gent, Universiteit Leuven, |

| |Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN), Bibliotheek Gent, ENCE, UZ St. Lucas, Hogeschool Gent, modeontwerpers, kunstopleidingen, Janssen Research & |

| |Development, Bijloke Muziekcentrum, OdeGand, Filmfestival Gent, justitie, buurtorganisaties en buurtscholen, culturele centra, Ziekenzorg, |

| |Vormingplus, Rotary, dansgezelschappen, VRT advies voor veschillende programma’s (zoals ‘Publiek geheim’, ‘Joos’, ‘Nieuwe feiten’, ‘Te Gek’, |

| |‘Canvascollectie’), KASK, Platform K, armoedeverenigingen, Psychiatrische Centra, VDAB, OCMW, speelpleinwerking, De Sleutel, Gidsenbond, Job & Co, |

| |POPOV, Hospitium, onderwijs, … |

| |

| |Delen van kennis en expertise |

| |

|8 |Op welke manier stelt het museum zijn kennis en expertise op een actieve en receptieve manier ter beschikking van de cultureel-erfgoedgemeenschap en |

| |het cultureel-erfgoedveld? |

| |Geef zowel een toelichting bij het delen van kennis en expertise met betrekking tot het thema waarrond het museum werkt als met betrekking tot de |

| |generieke cultureel-erfgoedwerking. |

| | |

| |Zie hiervoor zowel interne- als externe omgevingsanalyse en vraag 3, 4, 5, 6 en 7 |

| | |

| |Het ter beschikking stellen van de kennis en expertise van het museum is een opdracht die heel veel energie vraagt, maar die door het museum als een |

| |echte kernopdracht wordt ervaren. Daarom is er op heel wat vragen voor expertise positief ingegaan en dit zowel voor een breed publiek als voor de |

| |cultureel-erfgoedgemeenschap. Ook individuen en groepen of organisaties doen beroep op de expertise. |

| | |

| |Hier wordt niet de exhaustieve lijst gegeven, maar wordt er ingegaan op de verschillende soorten expertise. |

| |We beperken ons hier tot één voorbeeld per gevraagde categorie (actief/receptief en specifiek cultureel erfgoedgemeenschap/cultureel-erfgoedveld |

| |generiek) |

| | |

| |Actief: |

| |(specifiek) |

| |- de kennis opgebouwd via tijdelijke tentoonstellingen aanbieden en ter beschikking stellen van een erfgoedproject in de hogeschool KATHO, |

| |keuzetraject kunst & cultuur (een nieuwe opleidingsmodule van de hogeschool). Er wordt een tentoonstelling uitgewerkt die vertrekt van hetzelfde |

| |algemene thema van de najaarstentoonstelling in het Museum Dr. Guislain, en die allerhande benaderingen in verband met educatie en participatie van |

| |brede groepen verder onderzoekt en in de praktijk uitprobeert. Het museum speelt daar sinds 2010 een sturende en inspirerende rol in en ook voor 2014|

| |is een samenwerking gepland rond het thema ‘Oorlog en trauma’. Het opleidingsonderdeel van de hogeschool richt zich tot toekomstige leerkrachten, |

| |welzijnswerkers, event managers, … die erfgoed en breder ‘kunst en cultuur’, als specialisatie wensen toe te voegen aan hun curriculum. |

| | |

| |(generiek) |

| |- op een actieve manier via het voorzitterschap van de adviescommissie cultureel erfgoed, een nota ontwikkelen voor het beleid en voor de sector met |

| |evoluties en mogelijke pijnpunten in het actuele erfgoedbeleid in Vlaanderen. Het actief inzetten van de expertise verworven in het Museum Dr. |

| |Guislain is van belang bij het geven van adviezen aan het beleid in verband met het bredere cultureel-erfgoedbeleid. |

| | |

| |Receptief: |

| |(specifiek) |

| |- ingaan op de vele vragen van individuen, organisaties en collega-musea/erfgoedinstellingen die met het thema ‘waanzin’ en ‘outsiderkunst’ aan de |

| |slag gaan. Deze mogelijkheid tot het vragen van expertise wordt gepromoot via de algemene folder die een zeer brede verspreiding kent (120.000 ex.) |

| |en zich tot een ruim publiek richt. |

| |‘Expertise’ bij tentoonstellingen varieert van begeleiding van concept tot realisatie (zie samenwerking met Musée de la Vie Walonne voor de expo |

| |‘Vertiges de la Folie’) en hulp bij bruikleen over teksten voor catalogi (zie Musée Félicien Rops, catalogus ‘Loss of Control II’, januari–april |

| |2013) tot het geven van inleidingen over thema’s van tentoonstellingen (geven van inspiratie bij tentoonstelling Géricault en zijn tijd, voorjaar |

| |2014 in MSK Gent). Verder wordt er ingegaan op de vele vragen van individuen over persoonlijke en familiale gebeurtenissen in de sfeer van |

| |psychiatrie en erfgoed. |

| | |

| |(generiek) |

| |Via deelname aan de gebruikersgroep cultureel erfgoed en auteursrecht (FARO) expertise verder professionaliseren. |

| |

| |Uitvoering van de basisfuncties |

| |

| |Collectieregistratie en -administratie |

| |

|*9 |In welke mate is de collectie geïnventariseerd volgens de internationale beschrijvingsstandaarden? |

| | |De collectie is volledig geïnventariseerd volgens de internationale beschrijvingsstandaarden. |

| | |De collectie is gedeeltelijk geïnventariseerd volgens de internationale beschrijvingsstandaarden. Welk percentage van de collectie is in de |

| | |inventaris opgenomen? |

| |      |% |

| |

|*10 |Hoeveel items zijn in de inventaris opgenomen? |

| |27.262 (stand van zaken op 21 maart 2013) |

| |

|*11 |Welk collectieregistratiesysteem gebruikt het museum? |

| |Geef naast het aangekruiste antwoord eventueel een extra toelichting bij het gebruikte registratiesysteem. |

| | |papieren fiches: |      |

| | |elektronische fiches: |      |

| | |een geautomatiseerd collectieregistratiesysteem, bijvoorbeeld Adlib, The Museum System: |      |

| |

|*12 |Wordt het collectieregistratiesysteem ook gebruikt voor collectieadministratie, bijvoorbeeld voor uitlening of conditierapportering? |

| | |ja. Geef een korte beschrijving van de gebruikte werkwijze. |

| |      |

| | |nee. Hoe worden de collectieadministratie en de conditierapportering uitgevoerd? |

| |      |

| |

|13 |Welke standaarden gebruikt het museum en welke velden worden er ingevuld in de inventaris. |

| |Benoem de standaard die het museum gebruikt en geef aan welke gegevens over het object in de inventaris worden genoteerd. |

| |      |

| |

|*14 |In welke mate is het museum op de hoogte van SPECTRUM? |

| | |Het museum is op de hoogte van SPECTRUM en past het toe. Geef aan op welke manier het museum SPECTRUM toepast. |

| |      |

| | |Het museum is op de hoogte van SPECTRUM, maar past het (nog) niet toe. |

| | |Het museum is niet op de hoogte van SPECTRUM. |

| |

| |Digitaal cultureel erfgoed en standaardisering |

| |

|15 |Welk beleid voert het museum met betrekking tot digitaal cultureel erfgoed. |

| |Geef hier zowel aan hoe het museum omgaat met het gedigitaliseerde cultureel erfgoed als met het cultureel erfgoed dat van origine digitaal is, met |

| |inbegrip van digitale informatie over cultureel erfgoed. |

| | |

| |Beleidsvisie op de documentaire taak van het museum |

| |Het onderzoek van de collectie gebeurt in het museum door een combinatie van eigen onderzoek en het verlenen van advies en steun aan |

| |onderzoeksopdrachten door externen. De vaste collectie met de drie unieke onderdelen zijn het onderwerp van voortdurend onderzoek, waarbij het |

| |omvangrijke archief en de primaire bronnen in verband met het gestichtsleven een heel belangrijke plaats innemen. Er vindt onderzoek plaats in |

| |functie van het herwerken en actualiseren van de vaste collectie, maar ook de uitwerking van tijdelijke tentoonstellingen geeft aanleiding tot verder|

| |onderzoek van de collectie. De medewerkers van het museum houden hier rekening mee bij de selectie van toekomstige thema’s voor tentoonstellingen. |

| |Uitgebreide informatie over het documenteren en de procedure voor het registreren van de collectie vindt u omschreven in ons collectieplan. |

| |De gedigitaliseerde collectie vormt het kernpunt voor de documentaire taak van het museum. Deze taak behelst de activiteiten gericht op het geven van|

| |gedegen informatie over het geheel van de museumcollectie, zowel over haar samenstelling, als over de afzonderlijke stukken, en dit hetzij voor eigen|

| |gebruik, hetzij voor raadpleging door externen. De informatie over de voorwerpen heeft zowel betrekking op de vormelijke als de inhoudelijke aspecten|

| |van de collectiestukken (ook relevante administratieve/juridische aspecten). De collectie-administratie is erop gericht de museumcollectie |

| |overzichtelijk en toegankelijk te maken en te houden, een continue bezigheid en een zeer belangrijke taak van de museumwerking. |

| |Het doel van de collectie-administratie is de ontsluiting van de collectie voor eigen gebruik en voor raadpleging, onderzoek en uitlening door derden|

| |(van stukken die daarvoor in aanmerking komen). In principe staat de collectie dus voor iedereen open. |

| |Wat de fotocollectie betreft, is schriftelijke toestemming nodig via bruikleenformulier voor het openbaar maken of publiceren van recente foto’s. Bij|

| |twijfel blijft de foto in het gesloten archief. |

| |Ook de medische collectie is niet voor iedereen en evenmin voor iedere vorm van onderzoek toegankelijk. Een deel van de medische collectie bevat |

| |archiefgegevens jonger dan 100 jaar, die volgens de geldende archiefwet niet openbaar zijn (wel met speciale toelatingen). |

| |Wat het gesloten archief betreft, wordt enkel onderzoek goedgekeurd dat geen betrekking heeft op de persoonlijke gegevens van een patiënt. Dit |

| |betekent concreet dat onderzoek, dat zich vooral op statistische analyse richt, kan worden toegestaan, maar het citeren uit individuele |

| |ziektegeschiedenissen niet. Hetzelfde geldt voor het gebruik van gegevens door de museummedewerkers, ter stoffering van publicaties en |

| |tentoonstellingen of voor eigen onderzoek. Er is steeds de toestemming van alle betrokkenen nodig. De bescherming van de private gegevens van een |

| |persoon wordt door de medewerkers zeer ernstig genomen en de geheimhouding ervan is ook het onderwerp van specifieke regels in de arbeidsovereenkomst|

| |van de werknemers. |

| | |

| |Collectieregistratie |

| |De volledige kerncollectie van het museum is geregistreerd en geautomatiseerd in Adlib. Uitputtende beschrijving en ontsluiting van het |

| |objectenbestand gebeurt bij het automatiseren. Voor het boekenbestand en de videotheek valt de registratie samen met de automatisering; de gegevens |

| |worden meteen in het computersysteem ingebracht. In de voorbije beleidsperiode werd de hele bibliotheek overgezet van het systeem Maximizer naar |

| |Adlib en vandaag wordt er grondige controle van de overzetting uitgevoerd. De lijsten van de documentatiemappen, per onderwerp ingedeeld, zijn |

| |digitaal raadpleegbaar. De basisregistratie van de objecten, boeken,… gebeurt handmatig door verschillende medewerkers. De fotografie van de stukken |

| |gebeurt door de medewerkers belast met het beheer van de collectie. De procedure voor registratie werd opgesteld door de wetenschappelijke ploeg, die|

| |regelmatig controle uitvoert. De procedures zijn terug te vinden in het collectieplan. Nieuwe medewerkers, tijdelijke krachten en vrijwilligers |

| |worden grondig over het registreren ingelicht en ook steeds begeleid. De volledige beschrijving van de stukken gebeurt samen met het invoeren van de |

| |basisregistratiegegevens in de databank van het objectenbestand. Bij de uitgebreide automatisering van de kerncollectie worden alle objecten opnieuw |

| |digitaal gefotografeerd. Voor de registratie wordt samengewerkt met het Project MovE (Musea Oost-Vlaanderen in Evolutie), een samenwerkingproject |

| |voor het toegankelijk maken van de objectgegevens. |

| | |

| |Automatisering |

| |De automatisering van de kerncollectie is volledig in orde. Sinds 2013 is er een collectiemedewerker in dienst die zorgt voor de controle en |

| |opvolging van de collectie en de automatisering. Ook de collectie-administratie is geautomatiseerd. De collectiestukken die niet behoren tot de |

| |kerncollectie worden geautomatiseerd indien ze belangrijk zijn voor de ondersteuning ervan. Wij kunnen beroep doen op de centrale computerdienst voor|

| |informatie, hulp bij defecten en begeleiding bij samenwerkingsprojecten. Op de campus zijn steeds twee computerdeskundigen aanwezig die geraadpleegd |

| |kunnen worden voor onderhoud van het netwerk en de gegevensbescherming. Voor de collectieregistratie kunnen wij ook beroep doen op de medewerkers van|

| |MovE van de Provincie Oost-Vlaanderen. Zij stellen naast inhoudelijk advies ook een centrale server (en technische ondersteuning) ter beschikking |

| |voor de data van de registratie. |

| | |

| |Digitalisering |

| |In de loop der jaren is via documentatie en registratie heel veel gedigitaliseerd: |

| |Collectieregistratie in Adlib: alle objecten worden bij registratie digitaal gefotografeerd. Dit zijn geen foto’s van hoge kwaliteit, maar dienen ter|

| |herkenning van het object of om de toestand van het object te registreren. Ook alle documentatie en admnistratie van deze objecten is |

| |gedigitaliseerd. |

| |Collectie/Hogeresolutiebeelden/Gedigitaliseerd & Born digital |

| |Fotocollectie (bv. Collectie Ebergist)/beelden gemaakt voor publicaties/digitaliseringsprojecten binnen de Europese projecten: bewaren van erfgoed |

| |psychiatrie |

| |Archief: |

| |Patiëntenregister: digitalisering van de gegevens in een registratieprogramma |

| |Bibliotheekregistratie in Adlib: digitalisering van de gegevens van de boeken |

| |Videotheekregistratie in Maximizer |

| | |

| |‘Born digital’ materiaal/kunstwerken |

| |De ‘Born digital’ collectie van het museum bestaat uit: |

| |digitale foto’s |

| |websites |

| |documentaires/opgenomen getuigenissen |

| |In de toekomst wordt dit uitgebreid met o.a.: |

| |de nieuwe website |

| |de virtuele rondleiding |

| | |

| |‘Born digital’ materiaal wordt bewaard op de server waarvan iedere dag een back-up wordt gemaakt. Een wekelijkse kopie van de back-up wordt buiten de|

| |deur bewaard. Voor de websites is er een onderhoudcontract opgemaakt met de firma. |

| | |

| |

|*16 |Welke standaarden gebruikt het museum, met het oog op de digitalisering en uitwisselbaarheid van zijn collectie? |

| |      |

| |

|*17 |In welke mate is het museum op de hoogte van CEST? |

| | |Het museum is op de hoogte van CEST en gebruikt het. Geef aan op welke manier het museum CEST heeft gebruikt. |

| |      |

| | |Het museum is op de hoogte van CEST, maar gebruikt het (nog) niet. |

| | |Het museum is niet op de hoogte van CEST. |

| |

| |Verzamelfunctie |

| |

|18 |Beschikt het museum over een uitgeschreven collectieplan? |

| | |ja. Beschrijf kort de onderdelen van dat collectieplan. |

| |Het collectieplan van het museum beschrijft uitgebreid de geschiedenis en de samenstelling van de collectie. Naast de beschrijving van de |

| |collectie wordt dieper ingegaan op het collectiebeleid, waarbinnen aandacht wordt gegeven aan verwerving en afstoting, collectieregistratie, |

| |-documentatie, -administratie, automatisatie en ontsluiting. Er wordt aangegeven op welke standaarden het museum zich baseert voor het |

| |collectiebeleid en de procedures en het plan eindigt met actiepunten voor de volgende beleidsperiode. |

| | |

| |IInhoudstafel: |

| | |

| |0. Inleiding |

| |1. Oorsprong van de collectie |

| |2. Visie |

| |3. Kerncollectie |

| |3.1. Medische collectie |

| |3.2. Collectie fotografie |

| |3.3. Collectie outsiderkunst |

| |4. Randcollectie |

| |5. Samenstelling van de collectie |

| |6. Belang van de collectie |

| |7. Verhouding eigendom / bruikleen van de collectie |

| |8. Verwervings- en afstootbeleid |

| |8.1. Afstoting |

| |9. Behoud & beheer |

| |9.1. Passieve conservering |

| |9.2. Actieve conservering |

| |9.3. Restauratie |

| |9.4. Verzekering |

| |10. Documenteren |

| |11. Procedure |

| |12. Gebruik van de collectie |

| |12.1. Onderzoek en educatie |

| |12.2. Presentatie |

| |12.3. Bruikleenverkeer |

| |13. Collectie-administratie |

| |14. Collectieregistratie |

| |15. Automatisatie en ontsluiting |

| |16. Gebruik van standaarden |

| |17. Standpunt Europeana |

| |18. Digitaliseringsplan |

| |19. Medewerkers / taakverdeling |

| |20. Actiepunten |

| |21. Actiepunten voor volgende beleidsperiode |

| | |nee |

| |

|19 |Beschrijf kort het verzamel- en afstotingsbeleid, en beschrijf hoe dat beleid afgestemd is op de hiaten in de collectie of het collectieprofiel. |

| | |

| |Visie |

| |Het museum legt er zich op toe objecten te verwerven die zowel te maken hebben met het verleden van de psychiatrie en de geestelijke gezondheidszorg |

| |als met het heden. Op die manier worden ze voor de toekomstige generaties bewaard. Er wordt gezocht naar een evenwicht tussen de drie luiken binnen |

| |de collectie: de medische collectie, de collectie psychiatrie en fotografie en de collectie outsiderkunst. Voor een gedetailleerde beschrijving van |

| |onze collectie verwijzen we naar het collectieplan. |

| |Het verwervingsbeleid wordt uitgestippeld door de conservator, de directeur en het team, in samenspraak met specialisten. |

| | |

| |Medische collectie |

| |Voor de medische collectie over de geschiedenis van de psychiatrie richt dit verwervingsbeleid zich ruwweg op drie grote deelgebieden: |

| |( Archivalia: van medische dossiers tot egodocumenten. |

| |( Bibliografisch materiaal: standaardwerken uit de geschiedenis van de neurowetenschappen, de psychiatrie, de psychologie, de geschiedschrijving over|

| |deze gebieden, filosofische, didactische en literaire werken. |

| |( Artefacten: objecten representatief voor de verschillende stadia in de geschiedenis van de geestelijke gezondheidszorg, met oog voor de diversiteit|

| |in tijd en ruimte. |

| | |

| |Naast de westerse geschiedenis wordt steeds meer aandacht besteed aan de geschiedenis en actualiteit van de geestelijke zorg in andere culturen. |

| |Omdat dit nog een hiaat is in de collectie, wordt dan ook een actief wervingsbeleid gevoerd, met ondersteuning van specialisten en leden van de |

| |adviesraad. |

| | |

| | |

| |Collectie Psychiatrie en fotografie |

| |Het museum beschikt over foto’s vanaf de periode 1860 tot nu. De collectie omvat zowel glasplaten als foto’s. Het betreft voornamelijk medische |

| |beelden of beelden over het leven in het instituut. Er zijn belangrijke reeksen uit 1860, 1887 en 1930. |

| |Regelmatig geeft het museum opdracht aan een fotograaf om een reeks te maken over de instelling en haar bewoners. Zo zijn er fotoreeksen van Michiel |

| |Hendryckx (1986), Lieve Blancquaert en de patiënten uit het foto-atelier (1995), Stephan Vanfleteren (2001). |

| |Daarnaast worden werken aangekocht die te maken hebben met de geestelijke gezondheidszorg in het algemeen (Jacob Riis, Teun Voeten, Elke Boon, |

| |Jacques Sonck, Colors, Tim Dirven, Dieter Teleman, Gael Turine (Voodoo), Jan Locus (religieuze wanen) en Peter Granser (psychiatrie). |

| |Er is een voortdurende alertheid om belangrijke fotoreeksen uit de recente en hedendaagse psychiatrie en geestelijke gezondheidszorg te tonen en ook |

| |te verwerven. |

| | |

| |Collectie Outsiderkunst |

| |Het museum beschikt over een collectie outsiderkunst van internationaal belang. |

| |Eerder dan het beeldende werk van psychiatrische patiënten te herleiden tot de illustratie van een ziektebeeld, wil het museum beklemtonen hoe mensen|

| |ondanks het ‘outsider’ zijn, toch nog wezenlijke spelers op het culturele veld kunnen zijn. Dit vormt een van de kernopvattingen van onze missie. |

| |Het museum bezit zowel een eigen kunstcollectie als verschillende collecties die in langdurige bruikleen zijn: Stichting Willem van Genk, Stichting |

| |Collectie De Stadshof, Collectie Figueiredo, Collectie Gerard van Lankveld, Collectie Ger Lensen. |

| |Het museum wil deze outsidercollecties positioneren naast grote Europese musea voor art brut of outsiderkunst, zoals o.a. Collection de l’ art brut |

| |in Lausanne (CH), Collection L’Aracine in Villeneuve d’Asq (FR) of Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (FR). Er worden regelmatig symposia op |

| |internationaal niveau georganiseerd (zie verschillende jaarverslagen). |

| | |

| |Er is contact met verschillende ateliers, collecties en andere initiatieven in binnen- en buitenland om de collectie aan te vullen met enerzijds de |

| |canon van de art brut en anderzijds nieuw gesignaleerd talent. |

| |Patrimoniumbeheer als pijler van het verzamelbeleid |

| |Doordat het museum een initiatief is van de Broeders van Liefde, die enerzijds mee aan de wieg stonden van de moderne psychiatrie in België en |

| |anderzijds een groot aantal psychiatrische instellingen beheren over de hele wereld, beschikt het museum als het ware van huis uit over een |

| |internationale basis van lokale collecties. Wij opteren er echter voor het ter plekke bewaren van historisch belangrijk materiaal aan te moedigen (in|

| |eerste instantie binnen de instellingen van de congregatie), eerder dan de instellingen te beschouwen als depots waarin wij naar hartelust kunnen |

| |‘shoppen’. |

| |Zo heeft het museum gaandeweg de taak op zich genomen toe te zien op het patrimonium van de congregatie Broeders van Liefde. Meteen is duidelijk dat |

| |het patrimoniumbeheer een dubbel doel dient. Enerzijds wordt het cultuurhistorische erfgoed van de congregatie, dat breder is dan het eigenlijke |

| |werkveld van het museum, bewaard en in het oog gehouden. Anderzijds krijgen wij een overzicht van alle plaatsen waar zich stukken bevinden die voor |

| |verwerving, hetzij als bruikleen, hetzij als aankoop of schenking in aanmerking komen. Een strategie die zowel het gehele patrimonium als dat van het|

| |museum ten goede komt. Patrimoniumbeheer is expliciet als doelstelling in de statuten opgenomen. |

| | |

| |Verwervings- en afstotingsbeleid |

| |Het verwerven van stukken gebeurt op vlak van de drie deelcollecties van het museum. De collectie is vrij representatief. Momenteel wordt vooral |

| |gezocht naar stukken uit de recente geschiedenis (wat niet evident is) en objecten uit andere culturen. Vooral de fotocollectie kent een grote |

| |uitbreiding. Er vindt voortdurend controle van de collectie plaats op het vlak van toestand en registratie en oude foto’s worden vervangen door |

| |digitale opnames. Stukken die niet meer in aanmerking komen voor de collectie of die in een te groot aantal aanwezig zijn worden afgestoten en indien|

| |mogelijk naar een nieuw onderkomen gebracht. Het afstoten van stukken is eveneens opgenomen in het collectieplan. |

| | |

| |

|20 |In hoeverre beschikt het museum over het genotsrecht over de collectie? |

| |Licht toe waarin het genotsrecht van het museum bestaat, bijvoorbeeld eigendom, langdurige bruikleen, schenking met voorwaarden. |

| |Verhouding eigendom / bruikleen van de collectie |

| |De overgrote meerderheid van de objecten in de collectie zijn eigendom van het museum. Een aantal stukken is in permanente bruikleen met een |

| |bruikleenovereenkomst voor bepaalde of onbepaalde duur of met een notariële akte. |

| |De medische collectie en de collectie verbonden aan de instelling zijn bijna integraal eigendom van het museum. Enkele stukken, ingebracht in de |

| |medische collectie, zijn in langdurige bruikleen waaronder een getrepaneerde schedel afkomstig van de archeologische dienst in Antwerpen. Een deel |

| |van de etnografische collectie werd ook in permanente bruikleen gegeven door een lid van onze adviesraad. Deze stukken zullen in de toekomst |

| |geschonken worden aan het museum. |

| |Het Museum Dr. Guislain heeft een grote collectie outsiderkunst in eigendom. Daarnaast zijn er ook een aantal langdurige bruiklenen, met als |

| |belangrijkste de samenwerkingen met de Stichting Willem van Genk (160 werken) en de Stichting Collectie De Stadshof’ (ongeveer 7.000 werken). Er |

| |werden telkens bruikleenovereenkomsten gemaakt en ook een samenwerkingsovereenkomst in het geval van de Stichting Collectie De Stadshof. |

| |Verder zitten er werken van hedendaagse kunstenaars rond het thema normaal-abnormaal in onze collectie. Deze zijn bijna allemaal eigendom van het |

| |museum. Een paar werken is in langdurige bruikleen. |

| |Ten slotte is er nog een grote verzameling fotografie, die volledig tot de eigen collectie behoort. |

| |

|21 |Hoe gaat het museum om met collectiemobiliteit? |

| |Zie lijst samenwerkingen op vlak van collectiemobiliteit in bijage |

| |Collectiemobiliteit is een begrip dat vele ladingen dekt. |

| |Zo is er allereerst het continuüm van lokaal naar internationaal, maar er is ook mobiliteit van het Museum Dr. Guislain naar externe organisaties en |

| |omgekeerd. |

| |Er is de samenwerking met private en openbare collecties en mobiliteit van zowel kernstukken uit de collectie als meer perifere. |

| |Een beknopt overzicht van de belangrijkste bewegingen. |

| | |

| |Kernstukken |

| |De meeste ‘kernstukken’ uit de collectie worden spaarzaam uitgeleend. Soms, voor grote tentoonstellingen in het buitenland bijvoorbeeld, gaat het |

| |museum daar wel op in. Zo was er de tentoonstelling ‘Spectacular Bodies’ in de Wellcome Collection in Londen (UK), waar het museum belangrijke |

| |stukken uit de medische collectie in bruikleen gaf. |

| |In de tentoonstelling ‘Heterotopia’ in het Deutsches Architekturmuseum in Frankfurt am Main (DE) werden belangrijke stukken uit de |

| |outsiderkunstcollectie in bruikleen gegeven. Op de tentoonstelling ‘Habiter poétiquement’ in LaM in Villeneuve d’Ascq (FR) waren belangrijke nieuw |

| |verworven stukken van Willem van Genk te zien. |

| | |

| |Lokaal en nationaal |

| |De eigen collectie wordt via verschillende samenwerkingsprojecten buiten het museum getoond, zowel in de buurt (het meest recente voorbeeld is een |

| |tentoonstelling over textielwerken in de voormalige UCO-gebouwen) als in heel België (zie de lijst Bruiklenen 2011-2013). Er worden werken in |

| |bruikleen gegeven uit zowel de medische collectie, de fotocollectie als de collectie outsiderkunst. |

| |Twee voorbeelden: |

| |De sociaal-artistieke organisatie Tutti Fratelli (Antwerpen) organiseert tijdens hun jaarlijks festival een tentoonstelling met outsiderkunst uit |

| |onze collectie. |

| |De hogeschool Katho Kortrijk organiseert i.s.m. het museum jaarlijks een tentoonstelling met werken uit zowel de collectie Museum Dr. Guislain als |

| |private en openbare collecties. Mobiliteit in vele richtingen! |

| | |

| |Internationaal |

| |Vooral in de internationale werking is er de laatste jaren een heel sterke toename van de collectiemobiliteit: |

| |overname van delen van de tentoonstelling of een gehele tentoonstelling, met daarin stukken uit de eigen collectie in combinatie met stukken uit |

| |andere openbare en private collecties. Enkele voorbeelden: Teylers Museum in Haarlem (NL) met de tentoonstelling ‘De tentoongestelde mens’, Museum |

| |Boerhaave in Leiden (NL) met de tentoonstelling ‘Het Gewichtige Lichaam’ (overname van de Guislaintentoonstelling), Het Dolhuys in Haarlem (NL) voor |

| |verschillende collecties die via het Museum Dr. Guislain tentoongesteld werden (Christopher Payne ‘Asylum’, ‘Colors’, Jean Rustin, …) |

| |Bohnice Hospital Praag: begeleiden van de voorbereidingen van de start van een nieuw museum over de geschiedenis van de psychiatrie. In eerste |

| |instantie werd een tijdelijke tentoonstelling uitgewerkt met werken uit onze eigen collectie en werken uit de collecties van de Europese partners. |

| |Deze tentoonstelling werd met succes in Praag getoond en reist nu rond. De bedoeling is aan het beleid aandacht te vragen voor dit erfgoed en zo de |

| |nodige erkenning en steun hiervoor te verkrijgen. |

| |Via de internationale projecten: uitwisseling van expertise en collecties. Een recent voorbeeld is de tentoonstelling ‘Ovartaci’ (werk van een Deense|

| |outsiderkunstenaar), dat in het Museum Dr. Guislain voor de eerste maal werd getoond buiten de plaats waar het ooit gemaakt was (het psychiatrisch |

| |ziekenhuis bij Aarhus). Deze tentoonstelling met bijhorende publicatie, vertrok erna op een Europese tour. De tentoonstelling ‘Bobby Baker. Diary |

| |Drawings. Mental Illness and Me’ toonden tekeningen-getuigenissen van een hedendaagse Britse kunstenares over haar wedervaren in de hedendaagse |

| |Britse psychiatrie. De selectie werd tentoongesteld in Wellcome Collection in Londen (UK), Museum Dr. Guislain en Het Dolhuys in Haarlem (NL). |

| | |

| |Zie ook het meerjarenplan met de internationale partners met een ambitieuze samenwerking op het vlak van kleine en grote tentoonstellingen. Dit gaat |

| |van zeer specifiek over de betekenis van bepaalde grote historische figuren uit de psychiatrie zoals Sigmund Freud, Oliver Sacks, Cesare Lombroso, … |

| |tot grote thematische presentaties zoals ‘Melancholie en depressie’). Het uitganspunt is altijd om belangrijke stukken uit de eigen collectie en |

| |andere collecties te presenteren. |

| | |

| |Samenwerking |

| |- Samenwerking met bedrijven: o.a. firma Jan De Nul: aankoop van werken die aan het Museum Dr. Guislain in bruikleen worden gegeven (o.a. werken van |

| |de ‘peperdure’ Amerikaanse outsiderkunstenaar Henry Darger, werken van Gerard van Lankveld, …) |

| |- Samenwerking met private stichtingen: Stichting Collectie De Stadshof, Stichting Willem van Genk, Stichting Gerard van Lankveld, Stichting Tim |

| |Brown. Deze collecties outsiderkunst zetten zich zelf ook in voor het verspreiden en de bekendmaking van de kunstwerken. Er is zeer regelmatig |

| |overleg over de aankoop van stukken en selecties worden ook getoond in het Museum Dr. Guislain en op andere plaatsen (o.a. voorbereiding presentatie |

| |in 2013 in Halle Saint-Pierre in Parijs, dat samen met LaM in Villeneuve d’Ascq dé plek is in Frankrijk wat de presentatie van outsiderkunst |

| |betreft). |

| |- Met private collectioneurs werkt het museum al jaren zeer goed samen. Er kan daardoor uit heel diverse en mooie collecties geput worden voor zowel |

| |de vaste opstelling als voor de tijdelijke tentoonstellingen: o.a. Viviane Joakim (langdurige bruikleen van foto’s uit de reeks ‘Dousha Balit’ over |

| |psychiatrie in Oekraïne anno 2003), Adrian David (bruiklenen voor tijdelijke tentoonstellingen), etnografie voor zowel de vaste collectie als |

| |tijdelijke tentoonstellingen (langdurige bruikleen-schenking collectie Mark De Fraeye). |

| | |

| |Beleid bij bruiklenen en collectie |

| |Het bruikleenbeleid van het museum is in twee grote luiken op te delen: dat voor de specifieke museale werking en dat voor de opdracht inzake |

| |patrimoniumbeheer. |

| | |

| |Wat de museale collectie zelf betreft, worden vooral objecten in bruikleen verworven die hiaten opvullen of die bijdragen tot de verdere uitwerking |

| |van de onderdelen van de permanente tentoonstelling die nog niet voldoende zijn gestoffeerd of waarvan de aankoop niet mogelijk is. Sommige |

| |bruiklenen zijn permanent of langdurig, zoals bijvoorbeeld de getrepaneerde schedel in de permanente opstelling, die uit een Antwerpse collectie |

| |afkomstig is. Kortlopende bruiklenen zijn er vooral voor de tijdelijke tentoonstellingen, wat ze rijker maakt. Daarnaast worden bepaalde collecties |

| |getoond die anders geen publiek bereiken, met de bedoeling de bezoeker bewust te maken van het bestaan ervan en van de historische waarde ervan. Een |

| |recent voorbeeld is de samenwerking met de Dalit Foundantion in Dehli, India. Het betreft outsiderkunst die in België niet bekend is, maar van zeer |

| |hoge kwaliteit is. |

| | |

| |Daarnaast is er ook de patrimoniumcollectie, waarbij het van belang is om de geschiedenis van de congregatie zo goed en zo volledig mogelijk te |

| |bewaren. Het gaat vaak om verzamelingen die worden aangeboden door schenkers of via erfenissen, maar die niet of gedeeltelijk van nut zijn voor onze |

| |museale collectie. In het laatste geval wordt een herbestemming gezocht binnen de congregatie of bij gelijkaardige initiatieven. Dit gebeurt altijd |

| |door een overeenkomst van bruikleen of door afstoot. Omdat het heel vaak om religieuze werken gaat, bestaat er ook een samenwerking met CRKC, o.a. |

| |via de werkgroep roerend erfgoed, en met andere musea met religieuze collecties |

| | |

| |Unieke stukken uit onze museale collectie worden in regel niet uitgeleend, noch voor korte, noch voor langere tijd. Concreet gaat het hier vooral |

| |over onze verzameling achttiende- en negentiende-eeuwse dwangmiddelen, die zo goed als onvervangbaar zijn. Geen enkele waarborg of verzekering biedt |

| |ons de mogelijkheid om bij schade of verlies nieuwe dwangmiddelen te verwerven die rechtstreeks verbonden zijn met de overgang van de |

| |voor-psychiatrische naar de wetenschappelijke geestesziekenzorg in ons land. Andere objecten, die minder zeldzaam zijn of waarvan we meerdere |

| |exemplaren bezitten, kunnen altijd worden uitgeleend. |

| | |

| |Voor belangrijke en waardevolle stukken wordt zowel bij het in bruikleen geven als het in bruikleen nemen steeds een verzekering opgemaakt (van nagel|

| |tot nagel). Voor bruikleengave van minder unieke stukken opteert het museum doorgaans voor een systeem met een waarborg, tenzij de bruikleennemer dit|

| |anders wenst. De bruikleendienst heeft belangrijke expertise opgebouwd i.v.m. het inpakken en vervoeren van stukken. Waar mogelijk vervoert het |

| |museum zo veel mogelijk zelf. Voor internationale collecties en indien vereist, werken we uiteraard met gespecialiseerde bedrijven. |

| | |

| |

|*22 |Hoeveel collectie-items worden door de organisatie in bruikleen gegeven? |

| |Geef een gemiddelde op jaarbasis. |

| |      |

| |

|*23 |Hoeveel collectie-items worden door de organisatie in bruikleen genomen? |

| |Geef een gemiddelde op jaarbasis. |

| |      |

| | |

| | |

| | |

| |

| |

| |

| |

| |

| |

| |

| |

| |Behoud- en beheerfunctie |

| |

|24 |Geef een korte beschrijving van de voornaamste maatregelen voor de actieve en passieve conservatie van de collectie. |

| | |

| |Zie ook collectieplan (ter beschikking in het museum) |

| | |

| | |

| |Het museum streeft het behoud na van de toestand van de objecten zoals zij in het museum binnenkomen of er zich bevinden en herstelt objecten die |

| |zijn beschadigd of onderhevig zijn aan verval. Zowel het conserveren als restaureren gebeurt met middelen die volgens de geldende wetenschappelijke |

| |kennis als veilig worden beschouwd en dit door personen die hiervoor gekwalificeerd zijn. Het gebeurt op een wijze die, volgens onze huidige kennis, |

| |latere generaties niet voor problemen zal stellen. Bovendien worden de maatregelen tot behoud ook voldoende gedocumenteerd, opdat precies die latere |

| |generaties probleemloos kunnen nagaan wie, waar, wanneer en hoe welke handelingen verrichtte. |

| |De behouds- en beheerstaak van het museum valt in twee grote luiken uiteen: |

| |1. Behoud en beheer van de collecties |

| |2. Behoud en beheer van het oude Guislaingesticht, dat niet alleen de thuishaven van het museum is, maar ook als monument een groot historisch belang|

| |heeft. Het gebouw is door zijn geschiedenis ons belangrijkste museumobject. |

| | |

| |1. Collecties |

| |Een goed conserveringsbeleid steunt op een verantwoorde selectie van te verwerven objecten en vervolgens op goed onderzoek en dito basisregistratie |

| |eens de objecten in het museum zijn. Passieve/actieve conservering betekent voornamelijk het consolideren van de toestand van de voorwerpen zoals zij|

| |in het museum worden binnengebracht. Bij ontvangst van de stukken, tegelijk met de sortering, wordt ook de toestand nagegaan. Concreet situeren de |

| |actieve conserveringswerkzaamheden zich vooral op het vlak van organische materialen zoals textiel, leder en hout. De collectie negentiende-eeuwse |

| |dwangmiddelen werd gereinigd en voor verval gevrijwaard. |

| | |

| |Voor advies inzake behandelingsmethoden doet het museum graag beroep op onder anderen de museumconsulenten van de provincie Oost-Vlaanderen, |

| |restaurateurs en de dienst Monumentenzorg. |

| |In het geval van de medische collectie is het gevaar voor snel verval eerder laag. De meeste objecten kunnen door vrij eenvoudige passieve |

| |conservering op peil worden gehouden. Voor de tweede belangrijke categorie van collectiestukken - antiquarische boekwerken en archivalia - is er een |

| |restauratieplan. |

| |De kunst- en fotocollectie is ondergebracht in een depot met klimaatregeling. Daarnaast worden beschadigde, pas verworven, stukken snel |

| |gerestaureerd. Hiervoor is een prioriteitenlijst opgemaakt met de restaurateur. |

| |De toestand van alle voorwerpen in de collectie wordt op gezette tijden geïnspecteerd. Voorwerpen die blijk geven van beschadiging of aantastingen |

| |door schimmels en ongedierte worden in quarantaine ondergebracht in afwachting van herstel of restauratie. Op dezelfde wijze worden nieuw verworven |

| |objecten gecontroleerd. Nieuwe aanwinsten worden daarom indien nodig eerst in een aparte ruimte opgeslagen. |

| | |

| |Toestand Depot (ongeveer 4000 m2) |

| |Het beschikbare depot voldoet momenteel aan de eisen wat betreft de beveiliging en klimaatregeling en aan de behoeften voor opslag. Uitbreiding van |

| |de depotruimten zorgt ervoor dat de toestand van het depot verder geoptimaliseerd kan worden en dat het museum voorzien is op uitbreiding van de |

| |collectie. De depotruimten zijn in goede toestand. In de ruimten met klimaatregeling gebeurt de controle dagelijks, in de grote ruimten wekelijks. |

| |Het museum beschikt momenteel over de volgende depotruimten: quarantaineruimte, 3 geklimatiseerde depots met kunstdepot en medisch depot, 1 |

| |zolderruimte voor groot niet kwetsbaar materiaal, aparte ruimtes voor oude patiëntendossiers en archieven, 1 grote bibliotheek met aparte |

| |antiquariaatruimte (alleen toegang voor bevoegden op de verdieping, op het gelijkvloers zijn de minder kwetsbare werken en oude medische en |

| |niet-medische werken ondergebracht, videotheek en documentatiebestanden), 1 depotruimte voor tentoonstellingspanelen, inpakmaterialen en groot niet |

| |kwetsbaar materiaal…, 1 ruimte voor het materiaal van bruiklenen en voorbereiding van tentoonstellingen, 1 grote depotruimte gelegen in de stad voor |

| |het grote niet-kwetsbare materiaal. Het fotografische materiaal bevindt zich in een aparte ruimte en wordt zuurvrij bewaard in afzonderlijke laden. |

| | |

| |Toestand tentoonstellingsruimten (ongeveer 3000 m²) |

| |De huidige toestand van de tentoonstellingszalen beantwoordt aan de vereisten in verband met beveiliging en klimaatregeling. Er is dagelijks |

| |controle. Er wordt gewerkt met dataloggers en omgevingsmeters ('746 environmental monitor'). Dat het oude Hospice Guislain van degelijke makelij is, |

| |blijkt ook uit het binnenklimaat. Temperatuur en luchtvochtigheid blijven, voor wat de oude slaapzalen op de eerste verdieping betreft, het hele jaar|

| |door zo goed als stabiel (gemiddeld 19°C en 50%). De luchtvochtigheid wordt geregeld door het plaatsen van luchtbevochtigers. Op de zolderverdieping |

| |werd geopteerd voor luchtkoeling en bevochtiging. De ziekenhuiszalen van het museum baden in een zee van licht via grote ramen. Er wordt geopteerd |

| |voor het aanbrengen van 100% lichtwerende gordijnen of speciaal gaas. UV-filters worden per nieuw geplaatst voorzetraam voorzien in het glas. De |

| |vormgeving van de voorzetramen is bepaald na overleg met en goedkeuring door de diensten monumentenzorg en tast op geen enkele wijze het gebouw aan. |

| |Daarnaast worden toonkasten gemaakt voor de meest kwetsbare objecten, in casu prenten en antieke boeken. Indien nodig worden klimaatkisten geplaatst.|

| |Het verlichtingssysteem is aangepast aan de huidige normen. Iedere spot is individueel regelbaar volgens de noodzaak. |

| | |

| |Erfgoedbewakers |

| |Tijdens de interne bijscholing voor het onthaalpersoneel werd al altijd de nodige aandacht besteed aan de zorg voor de collectie. De onthaalbediende |

| |brengt heel wat tijd door tussen de opgestelde collectiestukken en kan een zeer belangrijke rol spelen in het opsporen en ontdekken van bijvoorbeeld |

| |beschadigingen, diefstal, enz. Dit jaar opteerde het museum ervoor om zoveel mogelijk mensen de opleiding van erfgoedbewaker te laten volgen. Omwille|

| |van het sociaal tewerkstellingssysteem is dat niet voor iedereen mogelijk. Daarom wordt er nu een onderscheid gemaakt tussen onthaalpersoneel en |

| |erfgoedbewakers. Het onthaalpersoneel ontvangt de bezoekers en maakt ze wegwijs in het museum. De erfgoedbewakers staan daarnaast ook in voor de |

| |inspectie van de zalen en controleren of de bezoekers zich houden aan het bezoekersreglement. |

| |In geval van beschadiging wordt de bevoegde persoon ingelicht. |

| |Ook het onderhoudspersoneel krijgt de nodige uitleg over het onderhoud van de collectiestukken. |

| |Transport |

| |Het aantal manipulaties van alle objecten, en in het bijzonder van de kwetsbare, wordt tot het strikt noodzakelijke beperkt. Van de meest kwetsbare |

| |stukken, concreet de oudste registers van het stedelijk dolhuis, zijn de gegevens gedigitaliseerd. Bij raadpleging, bijvoorbeeld voor genealogisch |

| |onderzoek, hoeven die stukken niet meer te worden gemanipuleerd. Ze blijven beschikbaar voor meer diepgaand onderzoek. De archiefstukken worden ook |

| |aangevraagd. Bezoekers worden niet tot depotruimtes (o.a. de archieven) toegelaten (100 jaar niet openbaar). Verder bestaan er richtlijnen over welke|

| |objecten in aanmerking komen voor uitlening. De meest kostbare en/of zeldzame stukken worden pas uitgeleend wanneer er een degelijke verzekering (van|

| |nagel tot nagel) en bruikleenovereenkomst wordt afgesloten en wanneer het overbrengen wordt verzorgd door een gespecialiseerd transportbedrijf. |

| | |

| |Restauratie |

| |De meeste restauraties zijn zeer gespecialiseerd: uitbesteding is altijd aangewezen. Een belangrijke restauratiecampagne blijft het behoud van de |

| |volledige verzameling van patiëntendossiers van het Guislaininstituut en het instituut voor ‘betalende patiënten’. De oudste dossiers dateren van het|

| |einde van de achttiende eeuw, toen in vrijwel alle steden de krankzinnigen nog in uit de middeleeuwen daterende dulhuizen werden opgesloten. Het gaat|

| |hier concreet over ongeveer 40.000 dossiers, met uiteenlopende gegevens, gaande van familiale en sociale situaties, over diagnose en behandeling tot |

| |post-mortem observaties. Om deze redenen zijn deze dossiers een belangwekkende bron voor historische studie van de beginjaren van de psychiatrie. De |

| |restauratie van de dossiers wordt uitgevoerd door een erkende restaurateur. Ieder jaar wordt een deel van het archief gerestaureerd. |

| |Daarnaast is er een heel waardevolle bibliotheek van meer dan 20.000 boeken die recent verworven werd. Omdat ze oorspronkelijk niet in optimale |

| |omstandigheden werden bewaard, worden ze eerst allemaal behandeld met gammastralen, daarna worden ze ontsloten en wordt een prioriteitenlijst |

| |opgemaakt voor restauratie van de belangrijkste werken. Hiervoor staat een wetenschappelijk medewerker in. |

| |De kunstcollectie wordt regelmatig gecontroleerd en ook hiervoor wordt een prioriteitenlijst opgemaakt i.v.m. de restauratie. Hetzelfde geldt voor de|

| |medische collectie. Elk jaar wordt er een budget voorzien voor restauratie, dat indien mogelijk verdeeld wordt over de verschillende collecties. |

| |Stukken die ‘in gevaar’ zijn krijgen prioriteit. |

| |Restauratiedossiers worden bijgehouden. Van elke restauratie wordt een verslag gemaakt. |

| | |

| |2.Gebouw |

| |Restauratie en samenwerking |

| |Toestand gebouw: sinds 22 oktober 1999 officieel erkend als beschermd monument |

| | |

| |De bescherming van het gebouw als monument is al een eerste belangrijke conserveringsmaatregel. Intern, tussen de verschillende instanties die het |

| |gebouw betrekken, is overeengekomen dat geen enkele ingreep aan het gebouw nog kan geschieden zonder dat alle partijen hiervan op de hoogte zijn. De |

| |bescherming van de site luidde ook het begin in van de restauratiecampagne. De bescherming omvat alle gebouwen die werden opgetrokken vanaf 1852, |

| |tot en met de uitbreidingen in de jaren 1920-1930. Latere toevoegingen, daterend van de jaren 1960, 1970 en 1980, zullen stelselmatig worden |

| |gesloopt. Er is een aanvraag ingediend om erkend te worden als open monumentenvereniging. Er is een globaal restauratieplan opgemaakt dat in |

| |samenwerking met de inrichtende macht, de architect, momumentenzorg en de verschillende partners op de campus, uitgewerkt wordt. Het museum is ook |

| |lid van monumentenwacht: dit staat garant voor een permanente grondige controle van het gebouw. Het onderhoud wordt afgestemd op hun bevindingen. Het|

| |gebouw waarin het museum is gehuisvest, bevindt zich in goede tot uitstekende staat. De medewerkers controleren zeer regelmatig de delen van het |

| |gebouw waarin het museum is ondergebracht. |

| | |

| | |

| | |

| |

|25 |Beschikt het museum over een veiligheids- en calamiteitenplan? |

| |Geef een korte toelichting. |

| |Het museum beschikt over een uitgebreid veiligheids- en calamiteitenplan. Daarnaast is er ook een algemeen veiligheidsplan voor de campus waarvan het|

| |museum deel uitmaakt. Dit wordt opgevolgd door de veiligheidscoördinatoren, de preventieadviseurs en de erfgoedbewaking |

| | |

| |Algemeen |

| |Omwille van de ruimtelijke vervlechting van het museum met de andere organisaties op de campus, wordt de verzekering van de ruimte, de bezoekers, |

| |enz. geregeld door de eigenaar van beide, de inrichtende macht. Voor juridische bijstand kan het museum beroep doen op de juridische dienst van deze |

| |vzw. Personeel, stagiairs en vrijwilligers worden vanzelfsprekend eveneens verzekerd, hetzij volgens de courante arbeidsverzekering, hetzij (wanneer |

| |het stagiairs betreft) volgens de eisen van de betrokken onderwijsinstelling. |

| | |

| |Verzekering |

| |De collectie en alle objecten in bruikleen zijn verzekerd via Leon Eeckman bij Lloyd's Londen. Er is regelmatig inspectie. Indien er geen schade |

| |wordt vastgesteld, krijgt het museum jaarlijks een deel van de premie terug. Alle stukken zijn verzekerd. De waarde wordt systematisch bij de |

| |registratie van de stukken gegeven. |

| | |

| |Tijdelijke tentoonstellingen |

| |Voor tijdelijke tentoonstellingen is het museum eveneens verzekerd bij Lloyd’s Londen. Alle bruiklenen, hetzij in de permanente collectie, hetzij |

| |tijdelijke bruiklenen voor tentoonstellingen, worden apart verzekerd ‘van nagel tot nagel’. |

| | |

| |Beveiligings- en rampenplan |

| |De veiligheid van de bezoekers en het personeel van het museum is opgenomen in het globale beveiligings- en rampenplan van de campus. In overleg met |

| |het veiligheidscomité van het Psychiatrisch Centrum, De Sleutel en het Vormingscentrum werd een procedure voor evacuatie, melding en oproep van |

| |hulpdiensten uitgewerkt. Er is overleg met politie en brandweer. De interventiemogelijkheden voor de brandweer werden geëvalueerd en er werd een |

| |nieuwe procedure uitgewerkt waardoor de toegankelijkheid voor de brandweer nu veel efficiënter verloopt. |

| |Beide verdiepingen van het museum aan weerskanten van de binnentuin zijn behalve per lift ook bereikbaar via twee trappenzalen. Deze stenen |

| |trappenpartijen werden aangebracht als veiligheidsvoorziening na de twee branden die het instituut eind jaren 1920 en begin jaren 1930 teisterden. |

| |Daarnaast fungeert een extra trappenzaal als nooduitgang. Ook de depots zijn van stenen trappenpanden voorzien. Hierdoor is in geval van |

| |rampsituaties het museum voorzien van voldoende, duidelijk herkenbare en veilige vluchtwegen wanneer het gebruik van de lift verboden is. In de |

| |laatste beleidsperiode werd het signalisatiesysteem herwerkt en verbeterd. |

| |Behalve een uitgebreid brandalarm met een systeem van detectors werden ook per sector blussers voorzien (poederblussers en branddeken). Controle van |

| |deze systemen is opgenomen in de reguliere controle van alle veiligheidsvoorzieningen. De verschillende ruimten en zalen van het museum worden verder|

| |afgesloten door deuren met een hoge Rf. In geval van brand werd met de brandweer afgesproken dat er geblust wordt met materialen die zo min mogelijk |

| |schade toebrengen aan de voorwerpen. |

| |Het museum is volledig voorzien van detectorbeveiliging tegen brand en diefstal. Toezicht hierop gebeurt door de technische dienst. Er zijn |

| |regelmatige controles door de bevoegde instanties. Er werd een contract afgesloten met de firma G4S waardoor directe interventie mogelijk is. |

| |Daarnaast worden afspraken voor interventie gemaakt met de technische dienst, de preventieadviseur en het hoofd van onze erfgoedbewakers. In alle |

| |nieuwe ruimten die in gebruik genomen worden, wordt de uitbreiding van het beveiligingssysteem direct voorzien. Zo kende het museum in de laatste |

| |periode een uitbreiding in de linkervleugel en de nieuwe bibliotheek |

| |Alle tentoonstellingsruimtes, de gangen en belangrijke depotruimten zijn voorzien van camerabeveiliging (met opname). In de volgende beleidsperiode |

| |willen we het intern camerasysteem vernieuwen en uitbreiden naar de nieuwe ruimten. Momenteel is een werkgroep bezig met het bekijken van de |

| |mogelijkheden voor camerabeveiliging buiten. Hiervoor wordt terug samengewerkt met de verschillende partners op de campus. |

| | |

| |Het museum beschikt over een sleutelplan. Er zijn drie (soorten) sleutels. Een sleutel die werkt als loper en toegang geeft tot alle ruimten van het |

| |museum en de buitendeuren, een tweede sleutel geeft enkel toegang tot de tentoonstellingszalen en de archieven en een derde sleutel geeft enkel |

| |toegang tot de publieksruimten. Elke medewerker bezit een sleutel naargelang zijn functie. De camera’s worden opgevolgd vanuit het kantoor en vanuit |

| |het onthaal. Daarnaast is er ook toezicht door de erfgoedbewakers. |

| | |

| |De procedures worden regelmatig geëvalueerd en indien nodig bijgewerkt. De medewerkers volgen de veiligheidscursussen die door ons of door het |

| |Psychiatrisch Centrum worden ingericht. In de voorbije beleidsperiode volgde een medewerker de opleiding voor preventieadviseur en volgde één |

| |leidinggevende en vijf onthaalbedienden de opleiding als erfgoedbewaker. Op de campus zijn stewards aanwezig voor controle van het domein, waarop ook|

| |beroep kan gedaan worden voor de beveiliging bij avondactiviteiten. |

| |Voor het onthaalpersoneel en de erfgoedbewakers bestaat een handleiding en een opleiding. In geval van noodsituaties kan het museum steeds beroep |

| |doen worden op de geneesheren en de afdelingen van dienst van het Psychiatrisch Centrum. In het museum bevindt zich ook een EHBO-set. |

| |Er is regelmatig campusoverleg met de betrokken diensten. |

| |

|26 |Kruis aan of het museum beschikt over een of meer van de onderstaande ruimten of faciliteiten. |

| | |een ruimte voor depot en conserveringsactiviteiten |

| | |een ruimte voor de permanente opstelling van de collectie cultureel erfgoed |

| | |een afzonderlijke ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen |

| | |een ruimte voor de bibliotheekcollectie en de documentaire verzameling. Is die bibliotheek of dat documentatiecentrum op vaste tijdstippen |

| | |toegankelijk voor het publiek? |

| | |Ja | |nee |

| | |een ruimte voor publieksactiviteiten, voorzieningen voor de ontvangst van het publiek en bewegwijzering in het gebouw |

| | |faciliteiten die het mogelijk maken het cultureel erfgoed te raadplegen dat niet wordt tentoongesteld |

| | |signalisatie in en naar het gebouw |

| |

| |Onderzoeksfunctie |

| |

|27 |Beschrijf het eigen wetenschappelijk onderzoek van het museum en de belangrijkste resultaten daarvan. |

| |Onderzoeken van de collectie - wetenschappelijke functie |

| | |

| |Permanente collectie |

| |Dankzij de toegekende werkingssubsidies was het mogelijk het wetenschappelijke team uit te breiden, wat zowel de onderzoeks- als de publiekswerking |

| |ten goede kwam. In de voorbije beleidsperiode werd veel aandacht besteed aan het onderzoeken van de eigen collectie in het kader van de beoogde |

| |uitbreiding van de permanente collectie. Enkele delen werden al ingebracht. Door het onderzoek kon ook reeds gestart worden met het verwerven van |

| |stukken voor de uitbreiding van de vaste collectiepresentatie zodat het museum na de verbouwingen zo snel mogelijk tot realisatie van die nieuwe |

| |plannen kan overgaan. Een aantal tijdelijke tentoonstellingen en andere projecten is eveneens gepland met de uitbreiding van de permanente collectie |

| |in het achterhoofd. Dit leverde het museum al heel wat mooie en belangrijke nieuwe stukken op. In de komende beleidsperiode zal dit ook het geval |

| |zijn o.a. met een tentoonstelling over depressie, normaal/abnormaal in het perspectief van etnografie en interculturaliteit, uitsluitingsziekten, |

| |passies, verslaving, … Research voor de meeste tijdelijke tentoonstellingen staat in het teken van onderzoek en het vervolledigen van de vaste |

| |presentatie. |

| | |

| |Er is onderzoek gestart in verband met het erfgoed en het taboe rond geestesziekte in Europa. Dit gebeurt via de samenwerkingsprojecten met Europese |

| |partners. Sinds 2012 startte ook de uitreiking van de Dr. Guislain Award waardoor ons onderzoeksveld nu zeer breed internationaal is uitgebreid: de |

| |genomineerde initiatieven leveren een schat aan informatie op over de wereldwijde stand van zaken. In de komende beleidsperiode zullen die resultaten|

| |via nieuwe media opengesteld worden voor het brede publiek. Zo vindt er nu onderzoek plaats met een Indisch instituut over specifieke aspecten van de|

| |geschiedenis van de geestelijke gezondheidszorg in India (in samenwerking met een Indisch onderzoekstinstituut TISS in Mumbai). |

| | |

| |Het museum krijgt ook steeds meer onderzoeksvragen en dit zowel regionaal, landelijk als internationaal. Dit resulteert vaak in projecten die zowel |

| |landelijk als internationaal leiden tot tentoonstellingen. Op het vlak van onderzoek naar het erfgoed van de psychiatrie, naar bestaande collecties |

| |en het belang van collecties, werkt het museum meer en meer op Europees niveau. Na een eerste geslaagd Europees project in 2005 (Cultuur 2000 / |

| |Exploring the European Mind) namen we in de laatste periode terug de leiding op voor een project in het kader van het Cultuur 2007-2013 programma. |

| |Dit werd ook met goed gevolg afgerond. Vanuit dit project werd de samenwerking voor de toekomst besproken, waarbij er wordt gestreefd naar de |

| |oprichting van een Europees netwerk, een platform van initiatieven rond de studie en presentatie van de geschiedenis van de psychiatrie. Door middel |

| |van expertise-uitwisseling en onderzoeksprojecten zal worden afgetast hoe op verschillende inhoudelijke terreinen (medische geschiedenis, |

| |architectuur, fotografie en outsiderkunst) samenwerking kan ontwikkeld worden en dit op het vlak van archivering, ontsluiting, conservatie, |

| |restauratie, publiekswerking, publicaties,… |

| |Het museum stelde een vijfjarig dossier op om de werking te bestendigen en het Europees platform voor te bereiden. Dit werd ingediend in 2012 en |

| |hopelijk goedgekeurd in het voorjaar van 2013. Er is bij alle partners een sterke wil om een duurzame Europese samenwerking uit te bouwen. |

| |Overzicht van de Europese werking in de voorbije periode: |

| | |

| |Europese werking |

| |In de voorbije beleidsperiode werden verschillende internationale projecten afgewerkt, loopt er is er nog één en er is een nieuw project ingediend. |

| | |

| |Uitvoering en afwerking project Cultuur 2007-2013 |

| |‘Connecting the European Mind’: Voortzetting van een eerste project over de geschiedenis van de psychiatrie dat met goed gevolg afgewerkt werd. Het |

| |Museum Dr. Guislain coördineerde het project met de partnermusea Het Dolhuys in Haarlem (NL), Wellcome Collection in Londen (UK), MuSeele in |

| |Göppingen (DE), Museum Ovartaci in Aarhus (DK) en de geassocieerde partner Bohnice Hospital in Praag (CZ). |

| |- verdere samenwerking tentoonstelling voor Praag 2011, overleg, bruiklenen, uitwerking |

| |- expert meetings buitenland (Nederland, Tsjechië, Duitsland, Denemarken, Engeland) |

| |- organisatie internationaal symposium (28-29 april 2011 met resultaten voor het onderzoek in het kader van de tentoonstelling ‘Gevaarlijk jong. Kind|

| |in gevaar/Kind als gevaar’) |

| |- afsluiting project en afrekening met positief resultaat |

| | |

| |Uitvoering en afwerking project Cultuur 2007-2013 |

| |‘Outsider Art Past Forward’ met voorstelling van de resultaten tijdens symposium ‘Outsiders on the Map’ in het Museum Dr. Guislain op 26 april 2012. |

| |Het project was een samenwerking met Kunsthaus Kannen in Münster (DE), Gaia Museum in Randers (DK) en Union for Rural Culture and Education in |

| |Helsinki (FI). |

| |- onderzoek voor en publicatie van notaboek ‘On the map’ met ‘good practices’ |

| |- expert meetings buitenland (Denemarken, Duitsland, Finland) |

| |- symposium ‘Outsiders on the Map’ |

| |- afsluiting project en afrekening met positief resultaat |

| | |

| |Uitvoering en afwerking project Interreg IVc |

| |‘Tool Quiz’ met partners uit verschillende regio’s: Conseil Régional Nord-Pas de Calais (FR), Rogaland County Council (NO), Wales Arts International |

| |(UK), Vlaamse Gemeenschap Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media (BE), Fédération Wallonie-Bruxelles (BE), Regional Council of Education, Science|

| |and Culture of Castile la Mancha (ES), Ars Cameralis Silesia Superioris (PL), Relais Culture Europe (FR), Universiteit IUAV van Venetië (IT), |

| |Universiteit van Bangor (UK). |

| |- volwaardig partner in 2012: evolutie van good practice tot echte partner |

| |- expertise i.v.m. diversiteit (sociale tewerkstelling) tussen verschillende regio’s |

| |- maken van filmpjes over sociale tewerkstelling |

| |- personeelsuitwisseling met Grodzki Teatre Association in Bielsko-Biala in Polen |

| |- uitwerking workshops ‘sociale tewerkstelling’ in Bielsko-Biala in Polen |

| | |

| |Deelname als partner in project Interreg IV |

| |‘Borderline II, Les musées sans frontières’ met Louvre in Lens (FR), LaM in Villeneuve d’Ascq (FR) en Mac’s in Grand Hornu (BE). |

| |- uitwisseling personeel en bezoekers tussen de verschillende regio’s, onderzoek naar bezoekersmobiliteit |

| | |

| |Voorbereiding nieuw vijfjarig Europees project Cultuur 2007-2013 |

| |‘Broadening the European Mind’. Doel: voorbereiden van een Europees platform van musea over de geschiedenis psychiatrie en de geestelijke |

| |gezondheidszorg en uitwisseling van expertise en objecten. De partners in dit project zijn: Het Dolhuys in Haarlem (NL), MuSeele in Göppingen (DE), |

| |Museo Laboratoria della Mente in Rome (IT), Middelfart Museum in Middelfart (DK), Freud Museum London (UK), Sigmund Freud Museum in Wenen (AU), |

| |Bethlem Royal Hospital Archives & Museum in Londen (UK), Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE), Pathologisch-anatomische Sammlung im Narrenturm |

| |(Naturhistorisches Museum) in Wenen (AU). |

| |- onderzoek mogelijke partners |

| |- expert meetings met onderzoekers werkzaam bij de Europese partners |

| |- plaatsbezoeken |

| |- voorbereiding dossier zowel inhoudelijk als budgettair |

| |- meerjarenplanning samen met de partners |

| |- indienen dossier |

| |- samenwerking voor tentoonstellingen |

| | |

| |Daarnaast onderhoudt het museum ook de beste contacten met heel wat kleine collecties in ziekenhuizen waarvoor zoveel mogelijk expertise ter |

| |beschikking wordt gesteld. De liefde van ‘amateurs’ voor het cultuurhistorische erfgoed van de instelling waar zij vaak hun hele leven hebben |

| |gewerkt, is van onschatbaar belang voor het voortbestaan van dat erfgoed. |

| | |

| |Tijdelijke tentoonstellingen |

| |Tijdelijke tentoonstellingen geven de mogelijkheid om bepaalde delen van de collectie vanuit een specifiek gezichtspunt (met name het thema van de |

| |tentoonstelling) te onderzoeken. Op die manier gebeurt er onderzoek op vlak van de drie onderdelen van de collectie: cultuurhistorisch onderzoek over|

| |de geschiedenis van de geestelijke gezondheidszorg, fotografie en psychiatrie en ten slotte outsiderkunst. Door de essays in de vele publicaties zijn|

| |de resultaten van het onderzoek toegankelijk voor een ruim publiek. Zie de aparte lijst met het overzicht van de essays die gepubliceerd werden naar |

| |aanleiding van tentoonstellingen in het Museum Dr. Guislain of in andere musea. Het museum kiest er ook voor om op een beknopte en toegankelijke |

| |wijze de tentoonstellingen van relevante, wetenschappelijk verantwoorde tekst te voorzien. |

| |We verwijzen hier naar het punt ‘tentoonstellingen’ bij publiekswerking. |

| | |

| |Expertise |

| |In de voorbije beleidsperiode is de taak als expertisecentrum enorm uitgebreid. Er wordt heel vaak beroep gedaan op het museum (zie jaarverslagen en |

| |hierboven Europese werking) en dit zowel op het structurele vlak als voor losse projecten. Het museum heeft een principieel open en uitnodigende |

| |houding voor deze vele vragen. |

| |Dit werkt ook heel verrijkend voor het eigen team en leidt tot steeds nieuwe samenwerkingsverbanden. Door het grote aantal vragen dat we krijgen, is |

| |een selectie op basis van de mate van verbondenheid met het museumwerkveld en de erfgoedgemeenschap noodzakelijk. Anders is het zowel voor het team |

| |als voor de algemene museumwerking niet haalbaar. Een versterking van het team op dit vlak is nog steeds wenselijk. |

| | |

| |Medewerkers van het museum maken deel uit van algemene vergaderingen, stuurgroepen, werkgroepen en jury’s, dit zowel op regionaal, landelijk of |

| |internationaal niveau. Er wordt begeleiding en ondersteuning gevraagd voor de verschillende takken van de museumwerking, gaande van wetenschappelijk |

| |tot pragmatische ondersteuning bij de organisatie van een kleine plaatselijke tentoonstelling tot advies of begeleiding bij de uitbouw of herwerking |

| |van musea. Ook de uitbouw van het Europees netwerk en de ruimere internationale werking is hierbij belangrijk. |

| | |

| |Kerkelijk erfgoed en de gezondheidszorg |

| |Het museum is vertrouwd met patrimoniumzorg van de kloosters en wil deze expertise ook ter beschikking stellen van andere projecten. De kernopdracht |

| |van het museum is het uitwerken van de beeldvorming ten aanzien van de geestelijke gezondheidszorg in het algemeen en de relatie normaal/abnormaal in|

| |het bijzonder. Omdat religieuze congregaties een grote rol spelen in deze geschiedenis is het vanzelfsprekend dat dit thema naar voor wordt gehaald. |

| |Het onderzoek van het patrimonium gebeurt in zoverre het belangrijk is in relatie tot geestelijke gezondheidszorg, waarbij specifiek de rol van de |

| |congregatie wordt belicht. De opgedane expertise kan nuttig zijn voor andere initiatieven. Het museum staat dan ook altijd open voor vragen op dit |

| |vlak. Zo is het museum vertegenwoordigd in de stuurgroep roerend erfgoed, de algemene adviesgroep van het CRKC en in de Algemene Vergadering. De |

| |problematiek van het religieuze cultureel erfgoed is bijzonder complex en versterking door netwerkvorming kan de slaagkansen van een cultureel |

| |erfgoedbeleid t.a.v. deze sector vergroten. |

| |Samenwerking tussen monastieke musea en musea in kloosters met gezondheidszorg als onderwerp is dus zeker ook zinvol. Er is periodiek samenwerking op|

| |verschillende vlakken met diverse musea met religieus erfgoed (Duinabdij, Minderbroeders, Parkabdij) en recent was er de vraag naar wetenschappelijke|

| |en praktische advisering bij de uitbouw van een permanente presentatie van de Grauwzusters en gezondheidszorg in het Begijnhof in Diest. |

| | |

| |Eigen patrimonium |

| |De historische database bevat ondertussen reeds duizenden met elkaar verbonden kerngegevens over de congregatie sinds 1807: de 32 landen waar de |

| |congregatie actief is en verschillende historische perioden, de bestuurlijke organisatie en indelingen, gegevens over de leden van de congregatie, |

| |enz. De database bevat nu ook gegevens over alle ‘huizen’ (dit zijn 240 communauteiten, of stichtingen waar broeders verbleven) vanaf de stichting in|

| |1807 tot heden, en dit over de hele wereld. Daarnaast werden er duizenden historische data over de leden van de congregatie overgenomen uit |

| |handgeschreven registers. |

| | |

| |Onderzoeken door externen in verband met onze collectie (zie jaarverslagen) |

| |Lopende onderzoeksprojecten in het museum intern of in samenwerking met andere instellingen (zie jaarverslagen, teamvergaderingen,…) |

| | |

| |Stages |

| |In het museum lopen ieder jaar studenten stage vanuit verschillende richtingen (zie bij personeel en bij samenwerkingen). De stagiairs uit de |

| |verschillende universiteiten en hogescholen krijgen meestal opdrachten i.v.m. onderzoek van bepaalde aspecten van de collectie of de museumwerking. |

| | |

| |Doctoraat |

| |Hedi Sorgeloos (een ex-stagiaire Kunstwetenschappen UGent) dient een aanvraag in voor een doctoraat over het tot stand komen en de dynamiek van de |

| |collectie van het Museum Dr. Guislain. |

| | |

| |Samenwerking wetenschappelijk onderzoek |

| |Het Museum Dr. Guislain werkt graag en veel samen met andere onderzoekers en organisaties. Deze samenwerkingsverbanden kunnen gaan van een eenmalig |

| |contact waarbij we onderzoekers rond een bepaald aspect van de geschiedenis van de psychiatrie aan informatie helpen (en zelf veel bijleren) tot het |

| |gezamenlijk organiseren van een tentoonstelling. Voor gedetailleerde informatie verwijzen we hierbij naar onze uitgebreide jaarverslagen en de |

| |externe omgevingsanalyse. |

| | |

| | |

| | |

| | |

| |Lopende onderzoeksprojecten in het museum intern of in samenwerking met andere instellingen (een beknopt overzicht) |

| |Onderzoek over de geschiedenis van de psychiatrie. Eigen onderzoek van de verschillende luiken van de collectie en onderzoek in het kader van |

| |Europese samenwerking (ingediend project Cultuur 2007-2013) en bredere internationale samenwerking (gelinkt aan de uitreiking van de Dr. Guislain |

| |Award). |

| |Onderzoek over de figuur dokter Joseph Guislain in samenwerking met Publieksgeschiedenis Universiteit Gent en met Joost Vijselaar (Nederland, |

| |Universiteit Utrecht, departement geschiedenis en kunstgeschiedenis) |

| |Onderzoek patiëntengegevens en instellingsleven negentiende en twintigste eeuw. |

| |Onderzoek i.v.m. psychiatrie en etnografie i.s.m. Mark De Fraeye (verzamelaar en fotograaf, gespecialiseerd in etnografie en medische aspecten), Het |

| |Dolhuys in Haarlem (NL) en Museo Laboratorio della Mente in Rome (IT) |

| |Onderzoek in verband met de tentoonstelling ‘De betekenis van Cesare Lombroso’ in samenwerking met het Teylers Museum in Haarlem (NL) |

| |Psychiatrie en uitsluiting in India, n.a.v. de uitreiking van de Dr. Guislain Award en tentoonstelling Mumbai, i.s.m. TISS, Mumbai, Jehangir Gallery |

| |Mumbai, Fracarita België, Janssen Research & Development |

| |Permanente collectie en uitsluiting, oorlog en trauma, ter voorbereiding van de tentoonstelling in New York, i.s.m. Janssen Research & Development |

| |Onderzoek over oorlog en trauma, ter voorbereiding van een tentoonstelling met In Flanders Fieldsmuseum in Ieper (BE), Sammlung Prinzhorn in |

| |Heidelberg (DE), Freud Museum London (UK), Het Dolhuys in Haarlem(NL) |

| |Onderzoek radiologie i.s.m. Belgisch Museum voor Radiologie, in voorbereiding van een mogelijke nieuwe zaal |

| |Onderzoek rond het thema depressie, ter voorbereiding van de tentoonstelling ‘Depressie en melancholie’ in samenwerking met Museum im Lagerhaus in |

| |Sankt Gallen (CH) en Het Dolhuys in Haarlem (NL) |

| |Onderzoek i.v.m. ‘Chained People’, ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. MuSeele in Göppingen (DE) |

| |Onderzoek i.v.m. ‘The Big Blue Horse’ ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. Museo Laboratorio della Mente in Rome (IT) |

| |Onderzoek i.v.m. ‘Dubuffets List’ ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. met Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE) en Museum in Lagerhaus in|

| |Sankt Gallen (CH) |

| |Onderzoek i.v.m. ‘Angst’ ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. Museum im Lagerhaus in Sankt Gallen (CH) en CM België |

| |Onderzoek i.v.m. ‘uitsluitingsziekten’ i.s.m. Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE) en Museum im Lagerhaus in Sankt Gallen (CH) |

| |Onderzoek i.v.m. religie en waanzin ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE) en Museum im Lagerhaus in |

| |Sankt Gallen (CH) |

| |Onderzoek naar religieus erfgoed in samenwerking met CRKC en ‘monastieke musea’ |

| |Onderzoek outsiderkunst i.s.m. verschillende partners in binnenland (MADmusée, Art & Marges Musée, La Pommeraie) en het buitenland (Sammlung |

| |Prinzhorn in Heidelberg (DE), Kunsthaus Kannen in Münster (DE) en Royal Hospital Archives & Museum in Londen (UK) |

| |Publieksonderzoek, onderzoek communicatie en onderzoek toegankelijkheid bijzondere groepen |

| |Buurtonderzoek, mondelinge getuigen |

| |Sociale tewerkstelling, mondelinge getuigen |

| |Etten-Leur (Breda, NL): willen hun museum uitbouwen en een structurele samenwerking met Museum Dr. Guislain. Haalbare expertisevraag maar heel trage |

| |realisatie door wisselend bestuur. |

| |Onderzoek van de vroegere afdeling Sint-Paulus van het PC Dr. Guislain in samenwerking met de Duitse fotograaf David Koenig. |

| | |

| |Toekomst |

| |Het voeren van een actief beleid om wetenschappelijk verantwoord onderzoek in zijn vele aspecten aan bod te laten komen, is voor het Museum Dr. |

| |Guislain een kerngegeven. Het museum is verheugd om daar sterk rond te kunnen werken, maar voelt de behoefte om daar nog grondiger op te kunnen |

| |inzetten. |

| |

|28 |Beschrijf het wetenschappelijk onderzoek van de collectie cultureel erfgoed door externen en de belangrijkste resultaten daarvan. |

| | |

| |De collectie wordt door verschillende instanties/personen, vanuit verschillende invalshoeken onderzocht. Een beknopt overzicht aan de hand van |

| |voorbeelden: |

| |onderzoek samen met universitaire partners: zie onderzoek voor biografie Joseph Guislain, naar aanleiding van 200 jaar UGent 2017 (zie lijst lopende |

| |onderzoeksprojecten). Er wordt verder gewerkt op gegevens die verzameld zijn in het kader van de biografie die Joost Vijselaar publiceerde over |

| |Guislains Nederlandse evenknie Schroeder van der Kolk (gepubliceerd in boekvorm, 2012, SUN). Voor deze biografie wordt samengewerkt met professor |

| |Joost Vijselaar en professor Gita Deneckere. |

| |onderzoek naar kwaliteitsvolle projecten in de internationale en regionale erfgoedgemeenschap met het accent op psychiatrisch erfgoed: zie de |

| |Europese projecten, zie overleg en ondersteuning van OPZ Geel, zie overleg en ondersteuning van het tentoonstellingsproject en de publicatie naar |

| |aanleiding van ‘Vertiges de la Folie’, Musée de la Vie Walonne in Luik (lente-zomer 2012). |

| |onderzoek naar historische en actuele fotografie rond de beeldvorming van geestesziek-zijn. Dit gebeurt zowel op Europees vlak met de digitalisering |

| |van historische collecties als op Belgisch vlak met het project ‘In de marge. Belgische documentaire fotografie’. |

| |actieonderzoek naar kwaliteitsvolle projecten in de erfgoedgemeenschap met het accent op outsiderkunst. Een voorbeeld is het Europese project |

| |‘Outsider Art Past Forward’ met onderzoek, expertise-uitwisseling, een symposium en een publicatie. |

| |onderzoek door Raw Vision (internationaal tijdschrift over outsiderkunst) in het kader van de publicatie ‘Sourcebook’ (internationaal gerenommeerde |

| |publicatie met een stand van zaken van het outsiderkunstveld met o.a. collecties, publicaties, tentoonstellingen, ‘grote namen’, …) |

| |onderzoek in het kader van stage-opdrachten voor de opleiding geschiedenis, kunstgeschiedenis, publieksparticipatie, … |

| |aanvraag doctoraatsonderzoek Hedi Sorgeloos over de collectie van het Museum Dr. Guislain |

| | |

| | |

| |Lopende onderzoeksprojecten in het museum intern of in samenwerking met andere instellingen (een beknopt overzicht) |

| |Onderzoek over de geschiedenis van de psychiatrie. Eigen onderzoek van de verschillende luiken van de collectie en onderzoek in het kader van |

| |Europese samenwerking (ingediend project Cultuur 2007-2013) en bredere internationale samenwerking (gelinkt aan de uitreiking van de Dr. Guislain |

| |Award). |

| |Onderzoek over de figuur dokter Joseph Guislain in samenwerking met Publieksgeschiedenis Universiteit Gent en met Joost Vijselaar (Nederland, |

| |Universiteit Utrecht, departement geschiedenis en kunstgeschiedenis) (in het kader van 200 jaar Universiteit Gent) |

| |Onderzoek patiëntengegevens en instellingsleven negentiende en twintigste eeuw. |

| |Onderzoek i.v.m. psychiatrie en etnografie i.s.m. Mark De Fraeye (verzamelaar), Het Dolhuys in Haarlem (NL) en Museo Laboratorio della Mente in Rome |

| |(IT) |

| |Onderzoek in verband met de tentoonstelling ‘Lombroso’ in samenwerking met het Teylers Museum in Haarlem (NL) |

| |Psychiatrie en uitsluiting in India, n.a.v. de uitreiking van de Dr. Guislain Award en tentoonstelling Mumbai, i.s.m. TISS, Mumbai, Jehangir Gallery |

| |Mumbai, Fracarita België, Janssen Research & Development |

| |Permanente collectie en uitsluiting, oorlog en trauma, ter voorbereiding van de tentoonstelling in New York, ism Janssen Research, |

| |Onderzoek over oorlog en trauma, ter voorbereiding van een tentoonstelling met In Flanders Fieldsmuseum in Ieper (BE), Sammlung Prinzhorn in |

| |Heidelberg (DE), Freud Museum London (UK), Het Dolhuys in Haarlem(NL) |

| |Onderzoek radiologie i.s.m. Belgisch Museum voor Radiologie, in voorbereiding van een mogelijke nieuwe zaal |

| |Onderzoek rond het thema depressie, ter voorbereiding van de tentoonstelling ‘Depressie en melancholie’ in samenwerking met Museum im Lagerhaus in |

| |Sankt Gallen (CH) en Het Dolhuys in Haarlem (NL) |

| |Onderzoek i.v.m. ‘Chained People’, ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. MuSeele in Göppingen (DE) |

| |Onderzoek i.v.m. ‘The Big Blue Horse’ ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. Museo Laboratorio della Mente in Rome (IT) |

| |Onderzoek i.v.m. ‘Dubuffets List’ ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. met Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE) en Museum in Lagerhaus in|

| |Sankt Gallen (CH) |

| |Onderzoek i.v.m. ‘Angst’ ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. Museum im Lagerhaus in Sankt Gallen (CH) en CM België |

| |Onderzoek i.v.m. ‘uitsluitingsziekten’ i.s.m. Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE) en Museum im Lagerhaus in Sankt Gallen (CH) |

| |Onderzoek i.v.m. religie en waanzin ter voorbereiding van de tentoonstelling i.s.m. Sammlung Prinzhorn in Heidelberg (DE) en Museum im Lagerhaus in |

| |Sankt Gallen (CH) |

| |Onderzoek naar religieus erfgoed in samenwerking met CRKC en ‘monastieke musea’ |

| |Onderzoek outsiderkunst i.s.m. verschillende partners in binnenland (MADmusée, Art & Marges Musée, La Pommeraie) en het buitenland (Sammlung |

| |Prinzhorn in Heidelberg (DE), Kunsthaus Kannen in Münster (DE) en Royal Hospital Archives & Museum in Londen (UK) |

| |Etten-Leur (Breda, NL): willen hun museum uitbouwen en een structurele samenwerking met Museum Dr. Guislain. Haalbare expertisevraag maar heel trage |

| |realisatie door wisselend bestuur. |

| |Onderzoek van de outsiderkunstcollectie door de medewerkers van Stichting Collectie De Stadshof, met als resultaat een collectieboek in 2013 |

| |Onderzoek van de vroegere afdeling Sint-Paulus van het PC Dr. Guislain in samenwerking met de Duitse fotograaf David Koenig. |

| | |

| | |

| | |

| |

|29 |Beschrijf hoe de resultaten van het wetenschappelijk onderzoek worden ontsloten. |

| |Geef ook weer hoe de resultaten van het onderzoek worden vertaald in de tijdelijke en permanente presentaties. |

| |Zie hiervoor ook interne en externe omgevingsanalyse en lijst met artikels/publicaties van de voorbije beleidsperiode in bijlage |

| | |

| |Eigen publicaties |

| |Externe publicaties |

| |Tentoonstellingen, publieksbegeleiding, … |

| |Lezingen |

| |Symposia |

| |Workshops bij thematische tentoonstellingen |

| |Academische zittingen |

| |Nieuw: momenteel wordt onderzocht hoe de geschiedenis van het gebouw en de hele site d.m.v. nieuwe media toegankelijk kunnen worden gemaakt voor |

| |individuele bezoekers via een buitenparcours |

| | |

| |Het Museum hecht veel belang aan de eigen publicaties, meestal in de vorm van tentoonstellingsboeken. De jongste jaren is er een mooie reeks |

| |uitgegeven (in samenwerking met uitgeverij Lannoo, Roularta, Kannibaal of in eigen beheer) en de boeken kennen een gretige afname. Ze vormen een |

| |blijvend en inhoudelijk interessant resultaat van de research naar aanleiding van een tijdelijke tentoonstelling of voor een nieuw vaste |

| |collectiepublicatie. Het zijn publieksvriendelijke resultaten van het wetenschappelijk onderzoek. Alle publicaties van het museum worden vooraf |

| |besproken door het museumteam en de adviesraad en worden begeleid door o.a. de artistiek leider en de wetenschappelijke ploeg, in nauw overleg met |

| |het team. |

| |De vormgeving van de publicaties wordt aangepast aan de huisstijl van het museum en de meeste publicaties zijn meertalig (N/F/E). De |

| |tentoonstellingsboeken geven op een essayistische wijze de resultaten weer van zowel het eigen onderzoek als van de samenwerking met diverse |

| |partners. |

| | |

| |Tentoonstellingsboek vaste medische collectie |

| |Het uitgangspunt bij al onze catalogi is dat ze inhoudelijk accuraat en wetenschappelijk gefundeerd moeten zijn, zonder te vervallen in jargon. Wij |

| |passen dan ook steeds twee al of niet apocriefe uitspraken van Einstein toe: ‘een wetenschappelijke theorie moet altijd zo eenvoudig mogelijk zijn’ |

| |en ‘een goed wetenschapper moet zelfs de meest complexe denkbeelden kunnen uitleggen aan een kind van drie.’ Het is scherp geformuleerd, maar als |

| |leidraad nuttig. De publicatie richt zich naar de leek met wetenschappelijke essays, citaten en veel afbeeldingen. |

| | |

| |Publicatie van vaste kunstcollectie |

| |Het boek ‘Verborgen Werelden. Outsiderkunst in het Museum Dr. Guislain’ (2007) brengt een overzicht van de belangrijkste kunstenaars, thema’s en |

| |genres binnen de outsiderkunst. Het werk is op vlak van vormgeving een parel en geeft een forum aan internationale autoriteiten in het veld van de |

| |outsiderkunst. De kwaliteit van deze kunst wordt vandaag erkend en geeft aanleiding tot debat in de kunstwereld. |

| |Het boek ‘Geen rede mee te rijmen’ (2012) biedt een overzicht aan de hand van tekst en beeld (essays en kortere bijdragen) van de medische collectie,|

| |de fotocollectie en de outsiderkunstcollectie van het museum. |

| |Het museum is verheugd dat het de vaste collecties in boekvorm aan het geïnteresseerde publiek kan aanbieden. De publicaties zijn in meerdere talen |

| |beschikbaar (N/F/E). |

| | |

| |Informatieve publicaties |

| |Het museum beschikt over een meertalige (N/F/E) folder over de permanente collectie met de geschiedenis van de geestelijke gezondheidszorg, de |

| |fotografie en de outsiderkunst. Gelijkaardige meertalige folders begeleiden ook de tijdelijke tentoonstellingen. Het museum beschikt tevens over een |

| |educatieve folder, een speurtocht voor kinderen en een folder voor de ‘vrienden van’. |

| |Beteksting |

| |De informatie in het museum wordt gegeven in drie talen (N/F/E) op drie niveaus (van grondigheid). De algemene teksten geven de grote lijnen binnen |

| |elke thema weer. Deze algemene of themateksten geven de bezoeker informatie op een eerste niveau. De informatie op een tweede, dieper niveau wordt |

| |gegeven via objectteksten en citaten. Objectteksten geven meer uitleg bij één bepaald voorwerp uit de collectie. De citaten hebben vooral als functie|

| |de bezoeker zelf aan het denken te zetten. Op een derde niveau geven we informatie via de tentoonstellingsboeken en de website. De bezoeker kan zo |

| |het museum op eigen tempo bezoeken. Aan de basisinformatie heeft hij genoeg voor een snelle kennismaking met het onderwerp. Indien de bezoeker meer |

| |wil weten, kan hij ook de andere informatie raadplegen. |

| | |

| |Digitale ontsluiting via websites (eigen nieuwe website, erfgoedinzicht.be, website Dr. Guislain Award) en de virtuele rondleiding |

| |

| |Publieksgerichte functie |

| |

|30 |Beschrijf kort de publiekswerking, het aanbod op het vlak van actieve en passieve publieksbegeleiding en de doelgroepen waarop die zich richt. |

| | |

| |Zie hiervoor het hele luik publiekswerking in de interne omgevingsanalyse, de externe omgevingsanalyse, jaarverslagen, teamverslagen |

| | |

| |De naambekendheid van het museum vergroot met de jaren. Door de ligging van het museum en het onderwerp (tweemaal ‘in de periferie’) moeten wij |

| |echter, wellicht meer nog dan andere musea, zelf een groot deel van onze bezoekers de weg naar het museum wijzen. Dit blijft voor ons een voortdurend|

| |aandachtspunt dat ook mee ons beleid op het vlak van publiekswerking blijft bepalen. Via een zeer ruim aanbod van activiteiten en tentoonstellingen |

| |blijft het museum in de aandacht en nodigt zo de mensen uit. |

| |In de voorbije beleidsperiode is de toegankelijkheid van het museum veel verbeterd door de aanleg van nieuwe parkings (inclusief een speciale parking|

| |voor bussen), wandelpaden over het domein en bewegwijzering in de omgeving van het museum. |

| |In de komende beleidsperiode willen we de toegankelijkheid nog versterken door een helder parcours te creëren binnen het domein en de tuinen, maar |

| |ook door een helder tentoonstellingsparcours uit te werken. Het museum streeft een betere toegankelijkheid van de publieksruimten na door het |

| |inrichten van een nieuw museumcafé en –winkel. |

| | |

| |Werkwijze |

| |De ligging van een museum op een site met een psychiatrisch ziekenhuis ‘in werking’ biedt de bezoeker weliswaar een uniek kader, maar het heeft ook |

| |beperkingen: kan en wil de bezoeker deze plaats betreden? Denk maar aan de vele vooroordelen die nog altijd bestaan ten opzichte van psychiatrie. |

| |Toch apprecieert het publiek, dat zeer gediversifieerd is in leeftijd, interesse, opleiding, vrijetijdsgebruik, …, het aanbod van het museum en voelt|

| |er zich sterk door aangesproken. |

| |Welke werkwijze wordt hiervoor gevolgd? |

| |- Aanbieden van een actuele presentatie van de vaste collectie en een waaier van tentoonstellingen en activiteiten. |

| |- Benaderen van potentiële bezoekersgroepen. |

| |- Advertering & Public relations met een goede aanwezigheid in de media, zowel brede als gespecialiseerde media en zowel redactionele als |

| |promotionele aandacht. |

| |- Aanbieden van goed uitgebouwde diensten voor het publiek. |

| |- Samenwerken met musea en organisaties op regionaal, nationaal en internationaal niveau. |

| |De publiekswerking wordt tijdens de wekelijkse teamvergaderingen geëvalueerd en bijgestuurd waar nodig. |

| | |

| |Wat de presentatie zelf betreft, streeft het museum vormelijk een zo boeiend mogelijke diversiteit na. Inhoudelijk zijn wij zeer gehecht aan een |

| |combinatie van helderheid en correctheid. De vaste opstelling wordt erg gesmaakt door het publiek. Deze opstelling zal in de volgende beleidsperiode |

| |aangepast en uitgebreid worden met de ingebruikname van de nieuwe bijkomende ruimten. Er wordt volop gezocht naar een nieuw overzichtelijk |

| |tentoonstellingsparcours i.s.m. diverse stakeholders en, omwille van de bescherming als monument, onder toezicht van monumentenzorg. |

| |Het publiek waardeert het jaarprogramma en de activiteiten. Dit resulteerde in een geconsolideerde stijging van het bezoekersaantal zowel voor |

| |groepsbezoek als individueel bezoek. Het museum heeft heel veel jonge bezoekers. In tegenstelling tot wat de resultaten van de 1-euromaatregel doen |

| |vermoeden, is het aandeel jongeren in het Museum Dr. Guislain gestegen, zeker als individuele bezoeker. Wij zijn dan ook voor het behouden van de |

| |gunstige tarieven. Het prijzenbeleid werd in 2013 geëvalueerd door het team en via een bevraging bij onze belanghebbenden. De nieuwe prijzen zullen |

| |voor het eerst ingevoerd worden met de start van de tentoonstelling ‘Oorlog en trauma’ op 1 november 2013. |

| |De inspanningen om buitenlandse toeristen aan te trekken, werpen elk jaar meer vruchten af. De binnen- en buitenlandse contacten worden verstevigd en|

| |uitgebreid. Met de bestaande (landelijke en internationale) partners worden nieuwe projecten uitgewerkt en er komen nieuwe partners bij. Door het |

| |creëren van een Europees platform en de uitwerking van een gezamenlijk internationaal tentoonstellingsparcours versterkt het museum deze werking. De |

| |Dr. Guislain Award zorgt voor een snelle internationale bekendmaking van het museum met internationale mediaondersteuning via de samenwerking met |

| |bedrijven. |

| |Alle samenwerkingsverbanden worden jaarlijks zowel lokaal, regionaal, nationaal als internationaal versterkt. Er wordt heel veel beroep gedaan op de |

| |expertise van het museum en dit zowel in binnen- als buitenland. |

| |Door de plaats van het ‘landschapsbureel’ van het museum, gesitueerd aan de ticketbalie, is er een directe band tussen het team en de bezoeker. De |

| |soms directe communicatie met de bezoeker is en blijft zeer belangrijk. |

| | |

| |Toegankelijkheid |

| |Het museum ligt buiten het centrum, waardoor er extra inspanningen moeten geleverd worden om het publiek de weg te wijzen naar het museum. In het |

| |museum liggen er steeds stadsplannen en informatie van De Lijn ter beschikking van de bezoekers. |

| |Tram: Met het openbaar vervoer is het museum het gemakkelijkst bereikbaar. Tram 1 rijdt vanaf het Sint-Pietersstation en de tramhalte ‘Jozef |

| |Guislainstraat’ is vlak bij de ingang. Het Museum Dr. Guislain wordt auditief aangekondigd samen met de aankondiging van de halte ‘Jozef |

| |Guislainstraat’. |

| |Auto’s, bussen, fietsen: Er is een ruime parking voor tweehonderd auto's, er zijn meerdere busparkings en ruime fietsenstallingen. |

| | |

| |Bewegwijzering: |

| |Extern: De toegangsweg naar het museum sluit aan op de stadsring maar het gebouw zelf is op die locatie nog niet zichtbaar, omdat de omgeving |

| |volledig werd bebouwd in het kader van de negentiende-eeuwse Gentse stadsuitbreiding. Sinds kort is er – eindelijk – bewegwijzering in de nabije |

| |omgeving van het museum, wat een enorme vooruitgang is. Bezoekers die via de gewestwegen of de stadsring naar het museum komen, kunnen het museum nu |

| |veel gemakkelijker bereiken mede dankzij de gps. Bewegwijzering vanuit het centrum is er nog steeds niet ondanks jaarlijkse inspanningen. We blijven |

| |hiervoor ijveren. |

| | |

| |Intern: Op de muur, aan de kant van de openbare weg, is de naam van het museum in grote belettering aangebracht. Dit project werd uitgewerkt door |

| |onze huisvormgever, waardoor de stijl meteen herkenbaar is. Op de nieuwe parking is er duidelijke signalisatie naar het museum. Aan de hoofdingang en|

| |de ingangen van het vormingscentrum en het ziekenhuis is er interne bewegwijzering. ‘Banners’ aan het museum, logo’s op de vensters en pictogrammen |

| |zorgen voor duidelijkheid, alsook een drietalig grondplan samen met de uitwerking van het nieuwe interne parcours. Tijdens de volgende beleidsperiode|

| |willen we ook de museumbewegwijzering vernieuwen. |

| | |

| |Voorzieningen voor het publiek |

| |Het museum beschikt over een vestiaire, museumcafé (met mogelijkheid tot gebruik van eigen lunchpakket), sanitaire voorzieningen, museumwinkel, |

| |infobalie, audiovisuele ruimte, vergaderruimten, bibliotheek, videotheek en documentatiecentrum. Verder is er een eigen zaal met keuken voor |

| |nocturnes met receptie, walking diners, een bijkomende zaal voor grote nocturnes met recepties, lezingen, voorstellingen en andere activiteiten… Er |

| |is de mogelijkheid tot het nemen van een maaltijd in de refter van het vormingscentrum (van gewone dagschotels tot buffet en diners), er is een aula |

| |voor 300 personen met alle audiovisuele faciliteiten en mogelijkheid tot simultaanvertaling en er zijn vergaderzalen van verschillende capaciteit en |

| |uitrusting. Sprekers op o.a. studiedagen, gasten, onderzoekers en medewerkers kunnen bovendien gebruik maken van de eigen gastenkamers. Voor |

| |meerdaagse en/of buitenlandse bezoeken is er eveneens een service voor het reserveren van maaltijden en hotels in de stad Gent. Deze accommodaties |

| |worden vanuit het museum aangeboden in het kader van activiteiten die met de collectie, het museum of het patrimonium te maken hebben. |

| | |

| |Opstelling van de collectie |

| | |

| |De totale oppervlakte aan tentoonstellingsruimte bedraagt momenteel ongeveer 3.000 m². |

| | |

| |Rechtervleugel |

| | |

| |Tweede verdieping |

| |Geschiedenis psychiatrie |

| |Geschiedenis patrimonium |

| | |

| |Eerste verdieping |

| |Geschiedenis psychiatrie |

| |4 zalen voor tijdelijke tentoonstellingen |

| | |

| |Gelijkvloers |

| |1 ruimte voor onthaal en winkel |

| |1 ruimte voor onderzoek, behoud en voorbereiding transporten |

| |1 ruimte bibliotheek met apart deel voor antiquariaat |

| | |

| |Rotonde |

| | |

| |3 vergaderzalen |

| |1 audiovisuele ruimte |

| |Het is de bedoeling de volledige rotonde te verbouwen tot publieksruimte met museumcafé, winkel, ateliers en/of tentoonstellingszaal en eventueel de |

| |burelen. |

| |De aansluitende halfronde tuin zal gebruikt worden als tuin voor het café en kan ook dienst doen als tentoonstellingsruimte. |

| | |

| |Linkervleugel |

| | |

| |Eerste verdieping |

| |2 zalen voor outsiderkunst |

| | |

| |Gelijkvloers |

| |1 zaal voor outsiderkunst, tijdelijke tentoonstellingen of andere activiteiten |

| |1 ruimte voor tentoonstellingen, activiteiten die ook dienst doet als museumcafé |

| |1 lezingenzaal die ook kan dienst doen als cateringzaal (in gebruik vanaf half 2013) |

| | |

| |Diensten |

| |Onderzoek |

| |De bibliotheek, het documentatiecentrum, de videotheek en de collectie zijn geautomatiseerd en dus raadpleegbaar. Er is geen achterstand wat de |

| |invoer betreft. De oudste archiefgegevens zijn eveneens geautomatiseerd. De rest van het archief is gerubriceerd. De documentatiebestanden kunnen |

| |geraadpleegd worden via inhoudslijsten, evenals de reeksen tijdschriften. Daarnaast is het ook mogelijk om fotografische reproducties te verkrijgen, |

| |hetzij van bepaalde objecten, hetzij van stukken uit de fotografische collecties zelf. |

| |Deze diensten worden geraadpleegd door een zeer divers publiek: van leerlingen uit het lager- en middelbaar onderwijs tot hogescholen en |

| |universiteiten, maar daarnaast ook door theater- en documentairemakers, kunstenaars, schrijvers, … Omdat het aantal raadplegingen en onderzoeken |

| |blijft toenemen, wordt voor uitbreiding van deze dienstverlening gezorgd. |

| | |

| |De bibliotheek |

| |De bibliotheek is sinds kort verhuisd naar een nieuwe ruimte en wordt veelvuldig geraadpleegd. De bibliotheek (200 m2) is gespecialiseerd in de |

| |geschiedenis van de psychiatrie en in outsiderkunst. Alles is geautomatiseerd en raadpleegbaar (tijdens werkdagen binnen de kantooruren) via het |

| |programma Adlib. Er worden geen werken uitgeleend, maar er is een mogelijkheid tot kopiëren. Omwille van de vele waardevolle werken mogen de |

| |bezoekers geen jassen of tassen meenemen in de bibliotheek. Er zijn leestafels en er is WiFi. |

| | |

| |Niet-relevante werken worden meer en meer afgestoten. Bij de nummering wordt de Siso-indeling gevolgd. De volledige inhoud van het |

| |tijdschriftenarchief is raadpleegbaar volgens alfabet en inhoudsopgaven in genummerde mappen. Op termijn wordt het tijdschriftenarchief eveneens |

| |geautomatiseerd. |

| |Het antiquariaat is ondergebracht in een aparte ruimte in de nieuwe bibliotheek, met ook een onderzoekskamer voor de wetenschappers. Het antiquariaat|

| |is niet toegankelijk voor bezoekers, maar men kan wel boeken opvragen voor raadpleging in de leeszaal. |

| |De raadpleging gebeurt onder begeleiding van een museummedewerker omwille van de waarde en de kwetsbaarheid van de werken. |

| |Momenteel worden de mogelijkheden onderzocht voor het inscannen van waardevolle werken. Hiervoor wordt ook samengewerkt met de bibliotheek van de |

| |Gentse universiteit. |

| |De patiëntenregisters zijn in een aparte ruimte ondergebracht en zijn niet vrij toegankelijk voor het publiek. De bibliotheek had een capaciteit van |

| |ongeveer 15.000 boeken, met de ingebruikname van de nieuwe bibliotheek is de capaciteit ongeveer verdubbeld. |

| | |

| |Documentatiecentrum |

| |Verschillende kranten en tijdschriften worden doorgenomen. Alle artikelen die te maken hebben met de geschiedenis van de psychiatrie of met |

| |psychiatrie vandaag, maar ook alle randthema's worden bewaard. De artikelen worden geordend volgens trefwoord en de lijsten zijn digitaal |

| |raadpleegbaar. Deze artikels worden vooral geraadpleegd door studenten uit het middelbaar onderwijs, maar ook voor ons onderzoekswerk zijn ze heel |

| |nuttig bij de uitwerking van tijdelijke tentoonstellingen. |

| | |

| |Videotheek |

| |Programma’s rond de thema’s van het museum worden, indien zinvol, aangekocht. De videotheek is ondergebracht in het documentatiecentrum en de |

| |registratie en automatisering zijn volledig in orde. Opzoekingen verrichten is mogelijk, niet alleen op trefwoord, maar er kan eveneens geselecteerd |

| |worden op o.a. de aard van het programma (reportage/drama/...), de taal, de titel enz. Er zijn kleine tv’s waarop video of dvd kan worden afgespeeld.|

| |Deze bestanden zijn wel uitleenbaar en worden vooral door scholen gebruikt. |

| | |

| |Website |

| |De website van het museum vindt men onder de URL museumdrguislain.be. De website is drietalig (N/F/E) en er is bewust gekozen voor een eenvoudige|

| |structuur. Zowel de geschiedenis van het museum als het actuele programma en de praktische gegevens zijn erop terug te vinden en ook boekbestellingen|

| |zijn mogelijk. |

| |Via de samenwerking met Janssen Research & Development werd een nieuwe website voor de Dr. Guislain Award ontwikkeld. Daarnaast werkt het museum met|

| |hen ook aan een virtuele rondleiding die o.a. zal gebruikt worden voor internationale lezingen, conferenties, voorstellingen,…. Momenteel wordt |

| |bekeken of ook onze algemene website via deze samenwerking kan vernieuwd worden. |

| | |

| |Catering |

| |Museumcafé |

| |Het huidige museumcafé is ingericht in een van de museumzalen op het gelijkvloers in de linkervleugel. Deze ruimte is rechtstreeks verbonden met de |

| |keuken en ideaal voor grote groepen, nocturnes,….. De ruimte is echter groot en de akoestiek is niet ideaal, wat ze niet zo geschikt maakt voor |

| |individuele bezoekers. Daarom willen we een nieuw museumcafé inrichten. Dit was al gepland in de vorige beleidsperiode, maar omwille van |

| |moeilijkheden bij de uitwerking van de bibliotheek en een tekort aan financiële middelen, hebben onze plannen vertraging opgelopen. Het nieuwe café |

| |zal ondergebracht worden in de rotonde. Er wordt een dossier opgemaakt, ‘Van badhuis tot museumcafé’, dat zal gebruikt worden om via fondsenwerving |

| |de nodige middelen te verzamelen. De plannen zijn al goedgekeurd door monumentenzorg en de inrichtende macht ondersteunt ons voor de aanvragen van |

| |bouwvergunning,….. Hopelijk kan in 2013 met de werken worden gestart. |

| | |

| |Cateringszaal |

| |Met de inrichting van een nieuwe ruimte op het gelijkvloers in de linkervleugel (2012-2013) is de beschikbare ruimte voor catering zeer sterk |

| |uitgebreid. Er zijn hiervoor vanaf september 2013 drie zalen ter beschikking, wat resulteert in meer capaciteit voor nocturnes, recepties, … Dit laat|

| |toe om ook bij slecht weer nocturnes voor drie- tot vijfhonderd personen te verzorgen. |

| |In de nieuwe ruimte is er een keukenruimte van waaruit kan bediend worden. Voor de catering gebruiken we de eigen keuken voor kleine groepen of doen |

| |we beroep op de keuken van de campus of externe traiteurs. Er is mogelijkheid tot het geven van recepties en walking diners. Daarnaast is er in het |

| |vormingscentrum ook mogelijkheid tot het nemen van maaltijden (van dagschotel tot buffet). |

| | |

| |Accommodatie |

| |Lokalen en aula |

| |Regelmatig vragen groepen een ruimte om een voorbereidende les te geven, uitleg te geven over een tentoonstelling of om voor- of nabesprekingen te |

| |doen. Hiervoor is er een audiovisuele ruimte ter beschikking met een scherm en de mogelijkheid tot het gebruik van tv, beamer, … |

| |Er zijn drie (voorlopige) vergaderruimten, maar ook de oude bibliotheek kan gebruikt worden voor vergaderingen. In het vormingscentrum is er een aula|

| |(250 personen) met alle faciliteiten en kunnen ook vergaderlokalen gehuurd worden. |

| |In 2013 zal er ook een nieuwe lezingenzaal (capaciteit: 100 personen) bijkomen; de inrichting is nog in uitvoering. |

| | |

| |Logementshuis |

| |Er is een logementshuis met tien kamers (waaronder dubbele) voor gasten of onderzoekers. Het ligt tegen de oude boerderij, die in de volgende |

| |beleidsperiode gerestaureerd zal worden. In deze boerderij wordt ook een ontspanningsruimte ingericht voor gasten, vergaderlokalen, ateliers, een |

| |bureau en sanitaire voorzieningen. |

| | |

| |Personeelsverblijf |

| |In de vorige beleidsperiode werd ook een klein appartement ingericht voor het personeel, dat kan gebruikt worden bij late nocturnes, |

| |inbraakpreventies, …. Er is een keuken, living, badkamer en twee slaapkamers. Dit appartement wordt ook gebruikt door medewerkers die even |

| |afgezonderd willen werken. |

| | |

| |Publieksbegeleiding |

| |De publiekswerking wordt uitgewerkt door het volledige team. De basis voor onze programmatie is een voortdurende bevraging van ons publiek. Er is een|

| |regelmatige bevraging van de individuele bezoekers en van alle groepsbezoeken worden nauwkeurig de details bijgehouden. Dat stelt ons in staat onder |

| |andere profielen van onze bezoekers inzake geografische spreiding, opleidingsniveau, leeftijd, enz. op te stellen. Individuele bezoekers worden |

| |regelmatig bevraagd. Het team werkt in de onthaalruimte en heeft op die manier ook een beeld van het publiek. Bovendien geven alle teamleden |

| |rondleidingen waardoor ze op de hoogte zijn van de wensen van het publiek. Op basis daarvan kunnen een aantal zaken worden uitgewerkt: |

| |Keuze van en variatie in de onderwerpen van tijdelijke tentoonstellingen om op die manier telkens extra publiekssegmenten de weg naar het museum te |

| |laten vinden. |

| |Diversiteit in de aangeboden publicaties. Naast de twee tentoonstellingsboeken over de vaste collecties, werden er ook een jongerenbrochure en |

| |tentoonstellingsboeken in het kader van de tijdelijke tentoonstellingen gepubliceerd. |

| |Een heel groot aanbod van publieksactiviteiten, die worden afgestemd op het algemene cultuurbeleid, de accenten van de Vlaamse Gemeenschap, de |

| |samenwerking met diverse organisaties, ons tentoonstellingsaanbod, vragen van het publiek,… |

| |Sinds 2013 is er gestart met een ExpertiseNetwerk CultuurEducatie (ENCE), een samenwerking met de Hogeschool Gent, Socia, een netwerk van |

| |initiatieven met een bovenlokale actieradius. Het doel is om met het netwerk expertise op te bouwen en de uitwisseling en de vraag en aanbod ivm |

| |cultuureducatie op elkaar af te stemmen. Het is een samenwerking tussen cultuur, jeugd en onderwijs waarbij de complementariteit en de samenwerking |

| |tussen wat op regionaal en op Vlaams niveau wordt ontwikkeld voorop staat. |

| |Een sterk uitgebouwd educatief aanbod rekening houdend met verschillende leeftijden en diversiteit. |

| |Selectie van lesgevers en gidsen in functie van de leeftijd en het opleidingsniveau van de bezoeker en rekening houdend met diversiteit. |

| |Gerichte promotie, zowel geografisch als sociaal, als in functie van het onderwerp van tijdelijke tentoonstellingen. |

| | |

| | |

| |Ons publiek is heel heterogeen en is over het algemeen ook heel tevreden. Uit vroegere publieksbevragingen en onze recente bevindingen blijkt dat er |

| |veel jonge bezoekers zijn. Daarnaast bezoeken, naar aanleiding van mediacampagnes, zeer veel lezers van De Morgen en Knack ons museum, alsook veel |

| |mensen die aangesloten zijn bij CM. |

| |In de voorbije beleidsperiodes werden onze groepsleiders regelmatig bevraagd in het kader van de uitbreiding van het museum en de invoering van |

| |nieuwe media in onze tentoonstellingen. |

| |Bezoekers vinden vooral informatie over het Museum Dr. Guislain in kranten en tijdschriften, maar ook door de verspreiding van folders en affiches en|

| |door mondelinge communicatie tussen vrienden, familie, kennissen. De laatste jaren wordt steeds meer promotie per e-mail gevoerd en er wordt bekeken |

| |hoe in de toekomst het drukwerk kan worden beperkt. |

| |In 2013 zal een groter publieksonderzoek worden uitgevoerd om de reacties van ons publiek op ons tentoonstellingsbeleid en ons educatief aanbod te |

| |meten, opdat hiermee rekening kan gehouden worden tijdens de uitwerking van de uitbreiding van ons museum, de vernieuwing van het parcours en de |

| |uitwerking van ons educatief aanbod. |

| | |

| |Aanbod |

| |Individuele bezoekers |

| |Voor individuele bezoekers zijn er brochures van de permanente en tijdelijke tentoonstellingen ter beschikking. Er wordt ook regelmatig informatie |

| |verstrekt via sociale media. Elke tentoonstelling is voorzien van tekst op verschillende niveaus, al naargelang ieders interesse. Er zijn |

| |onthaalbedienden bij wie de bezoeker bijkomende informatie kan verkrijgen en er is meestal iemand van het team beschikbaar voor specifieke vragen. |

| |Voor oudere bezoekers zijn er voldoende rustpunten in het museum. Kinderen kunnen individueel een speurtocht doen, waarna ze als beloning een |

| |cadeautje krijgen. |

| | |

| |Groepen |

| |Er worden rondleidingen aangeboden in de vaste collectie en in de tijdelijke tentoonstellingen. Het niveau wordt steeds aangepast aan de leeftijd, de|

| |interesse en/of kennis van de groep. Zo zal een rondleiding voor gespecialiseerde bezoekers (bijvoorbeeld artsen) in een andere sfeer verlopen dan |

| |bijvoorbeeld voor een culturele vereniging of een groep kinderen. Er worden ook rondleidingen gegeven met een doventolk voor slechthorenden en af en |

| |toe ook voor slechtzienden. Dit is niet steeds evident maar wel realiseerbaar. Een goede voorbereiding van de gids is hier van groot belang. Ook alle|

| |zaalteksten zijn in braille beschikbaar. Ten slotte worden er ook aangepaste rondleidingen gegeven voor mensen met een mentale handicap of mensen met|

| |psychische problemen. |

| | |

| |Soorten rondleidingen |

| |- Vaste collectie geschiedenis psychiatrie |

| |- Vaste collectie outsiderkunst |

| |- Tijdelijke thematentoonstellingen |

| |- Kennismakingsrondleiding doorheen het museum |

| |- AutismeBelevingsCircuit |

| |- Actieve rondleidingen voor jongeren van verschillende leeftijdsgroepen |

| |- Rondleiding gekoppeld aan workshops en lezingen |

| |- Rondleidingen met begeleiding van een doventolk |

| |- Individuele of groepsrondleidingen voor mensen met een visuele beperking |

| |Men kan een rondleiding volgen tijdens de openingsuren of op aanvraag ook buiten de openingsuren. |

| | |

| |Kinderen- en jongeren |

| |- Voor kinderen zijn er aangepaste rondleidingen, met speurtocht of een andere activiteit achteraf |

| |- Voor jongeren werden een aantal rondleidingen uitgewerkt aangepast aan de verschillende leeftijdsgroepen en met verschillende graden van |

| |interactiviteit |

| |- Aan het kinderatelier kunnen individuele kinderen deelnemen |

| |- Er worden ook regelmatig workshops georganiseerd naar aanleiding van bijzondere activiteiten of op aanvraag. |

| | |

| |Een rondleiding kan worden gecombineerd met: |

| |- Een stadsbezoek met een stadsgids, langs locaties die verband houden met het verleden van de (geestelijke) gezondheidszorg, |

| |- Informatie over de psychiatrie vandaag |

| |- Informatie over de werking van specifieke diensten in een hedendaags psychiatrisch ziekenhuis door medewerkers van de betreffende dienst(en). |

| |- Informatie door een lid van het lerarenkorps van de School voor Verpleegkunde Guislain over hedendaagse ziektebeelden en therapieën in de |

| |psychiatrie. |

| |- Video- of powerpointpresentaties over bepaalde aspecten van de geestelijke gezondheidszorg en aanverwante onderwerpen. Deze kunnen ook ontleend |

| |worden door lesgevers en andere geïnteresseerden. |

| |- Lezingen over de geschiedenis van de psychiatrie. Dit kan en gebeurt ook op verplaatsing. |

| |- Uitleg over het museumwerk |

| |- Uitleg over de thema’s van de tentoonstelling |

| |- Uitleg over sociale tewerkstelling |

| | |

| |Andere activiteiten |

| |- Via Het ExpertiseNetwerk CultuurEducatie Gent-Eeklo (ENCE) brede mogelijkheid aan initiatieven uitwisselen en op elkaar afstemmen |

| |- Nocturnes met lezingen over normaal-abnormaal, geestelijke gezondheid(szorg) en literatuur, … |

| |- Toneelvoorstellingen met een link met het thema ‘psychiatrie’ |

| |- Studentenprojecten i.s.m. Universteit Gent |

| |- Educatieve projecten i.s.m. ziekenhuizen (bv. Wakkere hersenen i.s.m. UZ Sint-Lucas) |

| |- Lezingenpakketten gekoppeld aan onze tentoonstellingen |

| |- Lezingen over de tentoonstellingen, die ook gebruikt kunnen worden door scholen of organisaties |

| |- Studiedagen gekoppeld aan tentoonstellingen, maar ook als communicatie van de resultaten van een samenwerking |

| |- Internationale symposia i.v.m. ons expertiseveld. Er wordt geprobeerd om om de twee jaar een symposium in te richten over de geschiedenis van de |

| |psychiatrie en/of outsiderkunst. Door onze internationale werking gaan sommige symposia ook door in andere landen. |

| | |

| |Voor publieksonderzoek en statiestieken: zie vraag 37 |

| |

|31 |Beschrijf het tentoonstellingsbeleid. |

| |Vermeld ook hoe en op welke termijn tentoonstellingen worden gepland. |

| |Zie hiervoor de interne en externe omgevingsanalyse |

| |Lijst van alle tentoonstellingen in bijlage |

| |Lijst van de geplande tentoonstellingen zie bij strategische en operationele doelstellingen |

| | |

| |Presentatie |

| |Het museum beschikt over een permanente presentatie van de geschiedenis van de psychiatrie en een permanente opstelling van de outsidercollectie. |

| |Daarnaast beschikt het museum over vijf tijdelijke tentoonstellingszalen. Als alle plannen voor de volgende beleidsperiode kunnen uitgevoerd worden, |

| |komen daar binnenkort nog twee tentoonstellingszalen bij. De vaste collectie over de geschiedenis van de psychiatrie en outsiderkunst zijn steeds |

| |toegankelijk. We organiseren jaarlijks ongeveer 2 tot 6 tijdelijke tentoonstellingen. De grote thematentoonstellingen starten in het najaar en |

| |blijven meestal een half jaar toegankelijk. De zomertentoonstellingen lopen een drietal maanden. We proberen de periode voor afbraak en opstelling |

| |steeds zo kort mogelijk te houden |

| | |

| |De presentatie van de collectie ‘geschiedenis van de psychiatrie, normaal/abnormaal’ |

| |Wat zowel de opstelling en de aanpassing van de vaste collectie betreft, als de presentatie van de tijdelijke tentoonstellingen, streven wij naar een|

| |grote visuele diversiteit, zowel in het soort objecten, als in de wijze waarop ze getoond worden. |

| | |

| |De reden hiervoor is in de eerste plaats dat we de bezoeker een prikkelende, gevarieerde presentatie willen aanbieden, maar tegelijkertijd is deze |

| |wijze van presenteren voor ons een noodzaak om de ‘abstracte’ (onzichtbare) wetenschap, die de psychiatrie in grote mate is, van een passende, |

| |concrete voorstelling te voorzien. De psychiatrie raakt direct aan kwesties als de geest, het bewustzijn en het probleem van het dualisme, die |

| |‘museaal’ gezien enkel geïllustreerd kunnen worden met medische verhandelingen. Dat geldt in mindere mate voor de raakvlakken met de neurologie. Het |

| |is daarom belangrijk om op zoek te gaan naar populaire voorstellingen van medische doctrines uit het verleden, zowel bij ons als in andere culturen |

| |om de theorieën te verduidelijken, maar ook om hun belang in de populaire verbeelding te tonen. |

| |Dit geldt ook voor de schaalmodellen die we lieten maken, onder andere van de rotatie- en schriktherapieën van Jozef Guislain. Enerzijds vertellen |

| |die op een concrete manier over de therapieën in de beginjaren van de psychiatrie, anderzijds kunnen ook de theoretische achtergronden die tot |

| |dergelijke therapieën leidden op een visueel aantrekkelijke manier aan bod komen. Ook de inbreng van filmmateriaal, o.a. met getuigenissen van |

| |patiënten zelf, maken die geschiedenis van de psychiatrie concreter. |

| | |

| |Wat het tekstuele aanbod betreft, is het museum gehecht aan de visie dat iedere bezoeker ook zonder rondleiding zoveel mogelijk moet kunnen opsteken |

| |van een museumbezoek. Het tekstaanbod is voldoende, zonder de bezoekers te willen overstelpen met informatie. |

| |Het museum werkt met een externe vormgever met een artistieke achtergrond. |

| | |

| |De vaste collectie is chronologische opgesteld, aangevuld met informatie uit andere culturen en vergelijkingen met de hedendaagse situatie. Thema's |

| |die in de geschiedenis van de psychiatrie prominent aan bod komen, worden extra uitgewerkt. Ook zijn veel filmmateriaal en de diverse fotocollecties |

| |geïntegreerd in de opstelling. Met een aantal testen kan het publiek zelf aan de slag gaan en in de kinderruimten kunnen workshops en ateliers |

| |plaatsvinden. |

| |De zalen op de eerste en tweede verdieping bieden een overzicht van de geschiedenis van de psychiatrie. De geschiedenis van de congregatie Broeders |

| |van Liefde is te zien in een aparte zaal op de tweede verdieping. |

| |In de vorige periode is er gestart met de voorbereiding van de verdere uitwerking van de geschiedenis vanaf 1960 tot nu en we hopen de resultaten |

| |hiervan te kunnen inbrengen in de loop van de komende beleidsperiode. |

| |Beteksting |

| |De informatie in het museum wordt gegeven in drie talen (N/F/E) en op drie niveau's (van grondigheid). De algemene teksten geven de grote lijnen |

| |binnen elke thema weer. Deze algemene of themateksten geven de bezoeker informatie op een eerste niveau. De informatie op een tweede, dieper niveau |

| |wordt gegeven via objectteksten en citaten. Objectteksten geven meer uitleg bij één bepaald voorwerp uit de collectie. De citaten hebben vooral als |

| |functie de bezoeker zelf aan het denken te zetten. Op een derde niveau geven we informatie via de tentoonstellingsboeken en de website. De bezoeker |

| |kan zo het museum op eigen tempo bezoeken. Aan de basisinformatie heeft hij genoeg voor een snelle kennismaking met het onderwerp. Indien de bezoeker|

| |meer wil weten, kan hij ook de andere informatie raadplegen. |

| | |

| |Het gebouw en de binnentuin |

| |Het gebouw zelf is voor onze collectie van onschatbare waarde: geen enkel ‘voorwerp’ toont beter de morele en therapeutische ambitie van de |

| |beginnende psychiatrie. De prachtige grote binnentuin is toegankelijk voor het publiek en een tweede afgesloten halfronde binnentuin zal, als alle |

| |plannen goed lopen, in de loop van de volgende beleidsperiode ook opengesteld worden voor het publiek. |

| |De binnentuinen fungeren als rustpunt voor de bezoekers en zijn de ideale locatie om tijdens de zomer ontmoetingen en openingen van tentoonstellingen|

| |te organiseren. In de toekomst zal de binnentuin ook gebruikt worden als terras voor het nieuwe museumcafé. De centrale binnentuin is omwille van de |

| |vele historische details een geschikte plaats voor het starten van rondleidingen over de geschiedenis van de zorg voor geesteszieken. We willen het |

| |gebouw en de tuinen zeker integreren in het bezoekersparcours via toegankelijke informatie, ook voor de individuele bezoeker. |

| | |

| |De presentatie van de outsidercollectie |

| |Outsiders maken bijzonder werk. Het is vaak een poging tot communicatie van mensen die op het eerste zicht zonderling lijken. Het werk van outsiders |

| |is niet onder één noemer te vatten. Maar er kan ook sprake zijn van verbetenheid. Het werk vormt een dwang, een koorts. De outsider maakt zich een |

| |wereld. Er is toewijding en obsessie. Outsiders maken beeldend werk dat van talent, verbeeldingsvermogen en authentieke scheppingskracht getuigt. Hun|

| |werk stelt vragen bij uitgangspunten als professionaliteit, opleiding, traditie en stijlgevoel bij het gangbare kunstbegrip. Het is opvallend hoe |

| |hedendaagse kunstenaars een grote belangstelling tonen voor en zich laten inspireren door het werk van outsiders. In de outsiderzalen wordt zowel |

| |onze eigen collectie outsiderwerk tentoongesteld als werk van hedendaagse kunstenaars die een band hebben met ‘normaal/abnormaal’. De collectie van |

| |internationaal niveau wordt permanent getoond in twee zalen en er wordt regelmatig in geselecteerd voor tijdelijke tentoonstellingen. |

| | |

| |De zaal op de benedenverdieping, waar oorspronkelijk permanent outsiderkunst werd getoond, wordt nu gebruikt voor activiteiten en kleinere |

| |tentoonstellingen van individuele kunstenaars of projecten uit de sociaal-artistieke en culturele sector (vb. in samenwerking met een atelier, |

| |gevangenis,….). We proberen hierbij ook aansluiting te vinden met de lopende tijdelijke tentoonstellingen in de andere vleugel en op die manier het |

| |publiek te laten kennismaken met de presentatie outsiderkunst. |

| |Hoewel outsiderkunst niet de grootste publiekstrekker is, zijn de bezoekers na kennismaking met de collectie zeer enthousiast. |

| |Bij de samenstelling van ons nieuw tentoonstellingsparcours zal hier zeker rekening mee gehouden worden. |

| | |

| |Tijdelijke tentoonstellingen en activiteiten |

| |Het museum heeft momenteel vier zalen voor tijdelijke tentoonstellingen (ongeveer 2.000 m²). Een zaal van de outsidervleugel doet soms ook dienst |

| |voor tijdelijke tentoonstellingen. Daarnaast kan er ook tentoongesteld worden in de binnentuin en de gaanderijen. Het museum kiest voor een |

| |jaarprogrammatie met een sterk aanbod van tijdelijke tentoonstellingen waarin de verschillende aspecten van onze collectie aan bod komen. Naast het |

| |aanbod van tijdelijke tentoonstellingen zijn er een groot aantal randactiviteiten. Het museum werkt steeds heel nauw samen met diverse actoren uit de|

| |culturele wereld, gezondheidssector, hogescholen, universiteiten,…uit binnen- en buitenland. Deze formule zorgde in de laatste beleidsperiode voor |

| |een stijging van het bezoekersaantal en voor een sterke uitbouw van onze plaatselijke, regionale, nationale en internationale contacten en |

| |samenwerkingsprojecten. Door de programmering wordt de internationale ambitie waargemaakt. De sterke communicatie zorgt voor een stijging van de |

| |naambekendheid. |

| | |

| |Belang tijdelijke tentoonstellingen |

| |Het museum maakt jaarlijks meerdere tijdelijke tentoonstellingen en vindt dit om verschillende redenen erg belangrijk: |

| |het verdiepen van de research en het beter leren kennen van (deel-)aspecten van de geschiedenis van de psychiatrie en outsiderkunst |

| |het opnemen van deze expertise door nieuwe stukken in de permanente tentoonstelling te integreren |

| |het presenteren van steeds nieuwe thema’s aan een nieuw publiek. Met tentoonstellingen zoals ‘Gevaarlijk jong. Kind in gevaar, kind als gevaar’, |

| |‘Nerveuze vrouwen. Twee eeuwen vrouwen en hun psychiaters’ of ‘In de marge. Hedendaagse documentaire fotografie’ bereiken we steeds een nieuw |

| |publiek. |

| |het contacteren van steeds nieuwe centra van expertise op dit specifieke terrein en de sterke uitbreiding van onze internationale contacten en |

| |samenwerkingsverbanden |

| |het behouden van een dynamisch beeld van het museum bij het publiek, bij de culturele sector: het is voor een culturele instelling belangrijk om |

| |steeds opnieuw de aandacht te kunnen wekken met nieuwe en verfrissende initiatieven. Een vaste collectie is voor een museum niet voldoende, de |

| |aandacht verslapt er bijna automatisch voor. Wanneer er zeer regelmatig tijdelijke tentoonstellingen plaatsvinden, komt dit ook de vaste collectie |

| |(ook regelmatig in een nieuwe aankleding) ten goede. |

| |nieuwe publicaties: meer dan de helft van de tentoonstellingen gaven aanleiding tot het maken van een publicatie in eigen beheer of in coproductie |

| |met een uitgeverij. Deze publicaties zijn inhoudelijk van wetenschappelijk niveau en dienen ook als een excellent visitekaartje voor de werking van |

| |het museum. |

| |het aanbieden van een inhoudelijk en methodisch zeer gevarieerd omkaderend programma |

| |de mogelijkheid geven om steeds verder te onderzoeken hoe een thema het best gepresenteerd kan worden, waarbij de inhoud (wat wil je vertellen) |

| |steeds afgestemd moet worden op de tentoongestelde objecten (waarmee wil je het vertellen) en op de vormgeving (hoe wil je het vertellen). Het museum|

| |heeft dankzij het parcours van tijdelijke tentoonstellingen op dit vlak een belangrijk leerproces gekend. |

| |het scheppen van heel wat mogelijkheden om internationaal samen te werken en te coproduceren met andere musea. |

| |een ideaal middel om met actoren uit het brede werkveld samen te werken zowel in binnen- als buitenland. Cfr. ons tentoonstellingsprogramma met de |

| |Europese partners voor de komende vijf jaar, tentoonstelling in Mumbai naar aanleiding van de uitreiking van de Dr. Guislain Award. |

| |het scheppen van heel wat mogelijkheden om partners te zoeken in de culturele sector (theaters) en het onderwijs (hogescholen, universiteit, e.a.) |

| |die een link hebben met het onderwerp |

| |het uitnodigen van andere musea om op deze dynamiek te antwoorden en zo een dynamiek in de sector te creëren |

| |het is op het vlak van cultuurtoerisme een troef voor de stad |

| |het is voor de onmiddellijke museumbuurt (de Gentse Bloemekenswijk, de wijk Rabot de Brugse Poort zijn schaars voorzien van culturele |

| |infrastructuur) aantrekkelijk zich met een actieve culturele partner ter associëren |

| |het is algemeen belangrijk voor de dynamiek van het museum |

| |het telkens weer op een nieuwe en verfrissende manier onder de aandacht brengen van de missie van het museum |

| |

|32 |Zijn er formele afspraken over de programmatorische vrijheid van de conservator? |

| |Geef ook een beschrijving van de manier waarop die afspraken zijn vastgelegd. |

| |In het museum is er een algemeen directeur en een artistiek leider. |

| |Voor de uitwerking van het programma in het museum heeft de artistiek leider de verantwoordelijkheid in samenspraak met de algemeen directeur en het|

| |team en binnen de budgettaire mogelijkheden. (Zie ook procedures) |

| |

|33 |Beschrijf kort het communicatie- en marketingbeleid van het museum. |

| |Zie communicatie en marketingplan van het museum |

| |Zie hiervoor ook interne omgevingsanalyse, publiekswerving |

| |Zie volgende vragen voor recente gegevens i.v.m. onderzoek, ... |

| | |

| |Indeling |

| |Marketing : |

| |Missie en marktdefinitie |

| |Situatieanalyse |

| |Swot-analyse |

| |Matrix |

| |Strategische opties, onze keuzen |

| |Hoe staan we in de markt, positionering |

| |Bepalen van onze plaats, wie zijn we? |

| |Bepalen van marketingdoelstellingen |

| |Ontwikkelen van marketingstrategie |

| |Het invullen van de marketinginstrumenten (Prijs, product, plaats, promotie, personeel) |

| |Activiteitenplan |

| |Feedback en evaluatie |

| | |

| |Communicatie: |

| |Interne communicatie |

| |Bestuur |

| |Organisatiestructuur |

| |Deontologische code |

| |Personeel |

| |Overleg |

| |Externe communicatie |

| |Publiek |

| |Het museum, de markt en de media |

| |Organisatie communicatie |

| |Communicatieverantwoordelijke |

| |Communicatiebudget |

| |Communicatieplanning |

| |Soorten communicatie |

| |

|34 |Op welke manier houdt de organisatie rekening met het bereiken van een breed en gedifferentieerd publiek bij het bepalen van de openingsuren en bij |

| |het prijzenbeleid? |

| |Zie algemeen voor toegankelijkheid |

| | |

| |Het museum bereikt een breed en gedifferentieerd publiek door: |

| | |

| |een grote bereikbaarheid in tijd (zes dagen/week open voor individuele bezoekers, zeven dagen/week open voor groepen, avondactiviteiten zijn mogelijk|

| |op aanvraag, geen sluitingsperiode) |

| |het vergemakkelijken van de moeilijke bereikbaarheid d.m.v. bewegwijzering in de buurt en d.m.v. de aankondiging van het Museum Dr. Guislain op tram |

| |1 |

| |activiteiten voor specifieke doelgroepen: speelpleinwerking en atelierwerking voor kinderen en de Gentse Museumnacht, die sterk gericht is naar de |

| |studentenpopulatie |

| |de bekendmaking van de activiteiten via verschillende dragers: papieren media (brede range van kwaliteitskrant tot zeer populaire printmedia), |

| |elektronische media, radio en tv |

| |mond-tot-mondreclame |

| |speciale inspanningen voor het onderwijs (samenwerking met Klasse: verwennamiddag voor leerkrachten en hun gezin), voor volwassenorganisaties (KAV, |

| |CM, Zilveren Passers, via tijdschriftartikels, interne kanalen, …) |

| |zeer gedifferentieerd in de media te komen |

| |onze prijzen aan te passen aan specifieke groepen, met criteria als leeftijd, lid van bepaalde organisatie, lid van samenwerkende groep, … |

| | |

| |Openingsuren |

| |Voor individuele bezoekers is het museum dagelijks open, uitgezonderd op maandag, en op 24, 25 en 31 december en op 1 januari. Groepen kunnen |

| |dagelijks het museum bezoeken, ook op maandag en 's avonds. Het museum is open van 9 uur tot 17 uur, op zaterdag en zondag van 13 uur tot 17 uur. De |

| |openingsuren worden vermeld op de website en op alle promotionele publicaties. Regelmatig worden er nocturnes of avondactiviteiten georganiseerd in |

| |samenwerking met andere organisaties. |

| | |

| |Prijzen |

| |De toegangsprijs bedraagt 6 euro, groepen en bezoekers met recht op reductie betalen 4 euro. Het betreft hier de gebruikelijke reducties. Daarnaast |

| |is er gratis toegang voor ICOM en VMV-leden, pers, schenkers en vrijwilligers. Personen en groepen die wonen, werken of school lopen in instellingen |

| |of scholen van de congregatie Broeders van Liefde moeten evenmin toegang betalen. Ook alle bezoekers aan activiteiten (studiedagen, symposia) in het |

| |vormingscentrum kunnen het museum vrij bezoeken. |

| |De kostprijs van de rondleidingen (duur: één uur) is bewust laag gehouden. Een rondleiding met een gids kost voor scholen 30 euro en voor andere |

| |groepen 60 euro. Voor een anderstalige rondleiding (F/E) betalen zowel scholen als andere groepen 60 euro. Voor museumrondleidingen in combinatie met|

| |andere educatieve activiteiten in het museum wordt geen extra bijdrage gevraagd. Er is een prijslijst voor het gebruik van de accommodatie van het |

| |museum door andere organisaties en bedrijven en voor expertiseactiviteiten zoals lezingen, ….. Op 1 januari 2014 eindigt de 1-euromaatregel. Het |

| |prijzenbeleid werd in 2013 geëvalueerd door het team en via een bevraging bij onze belanghebbenden. We willen daarbij zeker de prijs voor jongeren |

| |zo laag mogelijk houden. De nieuwe prijzen zijn: kinderen tot 12 jaar hebben gratis toegang en voor jongeren tot 21 jaar behouden we de |

| |1-euroregeling. Jongeren van 22 tot 26 jaar betalen 3 euro en volwassenen 8 euro. Het reductietarief (studenten, groepstarief, Gezinsbond,… ) |

| |bedraagt dan 6 euro. De nieuwe prijzen zullen voor het eerst ingevoerd worden met de start van de tentoonstelling ‘Oorlog en trauma’ op 1 november |

| |2013. |

| |

|35 |Op welke manier worden bezoekers geregistreerd? |

| |Vermeld ook welke categorieën daarvoor worden gehanteerd. |

| |De registratie van onze bezoekersgegevens gebeurt via het kassasysteem en volgt de volgende indeling: |

| | |

| |Gratis |

| |0-6 jaar |

| |7-12 jaar |

| |Bewoners en personeel Broeders van Liefde |

| |Gasten |

| |ICOM |

| |VMV |

| |Groepsbegeleiders |

| |Vrienden van het museum |

| |Personeel Jan De Nul |

| |Andere |

| | |

| |Inkom 1 euro |

| |13-18 jaar |

| |19-26 jaar |

| | |

| |Inkom 4 euro |

| |Groepen |

| |Studenten ouder dan 26 jaar |

| |+ 65 jaar |

| |CJP kaart |

| |Davidsfonds |

| |De Gezinsbond |

| |Personeel De Lijn |

| |Lerarenkaart |

| |Herita |

| |Fed+ |

| |Knack Club leden |

| |Femma |

| |Liberale Vrouwen |

| | |

| |Inkom 6 euro |

| |Algemeen |

| | |

| |Gids |

| |Schoolgroepen 30 euro |

| |Andere groepen 60 euro |

| |Anderstalige groepen 60 euro |

| | |

| |City Card |

| | |

| |Aan de balie wordt aan iedere bezoeker gevraagd van waar hij/zij afkomstig is en ook dit wordt steeds geregistreerd. Daarnaast worden de bezoekers |

| |regelmatig bevraagd, zoals ‘Via welk medium bent u op de hoogte van de huidige tentoonstelling?’ |

| |Er vinden ook regelmatig uitgebreidere publieksonderzoeken plaats. |

| |

|36 |Hoeveel bezoekers heeft het museum de voorbije drie jaar gehad? |

| |Geef ook een beschrijving van de geografische herkomst van de bezoekers. |

| |2010: 63.541 2011: 68.472 2012: 68.372 |

| |Geografische herkomst: zie vraag 37 |

| |

|37 |Beschrijf kort de manier waarop het museum bezoekersgegevens analyseert en hoe het museum aan publieksonderzoek doet. |

| |Zie hiervoor de interne omgevingsanalyse bij publiekswerving (promotie, pers,…) |

| |Hierbij de recentste gegevens i.v.m. publieksonderzoek |

| | |

| |Bezoekersstatistieken |

| |In de laatste beleidsperiode steeg het bezoekersaantal tot 60.000 en meer. |

| |De evolutie van de bezoekersaantallen toont aan dat de tijdelijke tentoonstellingen een essentieel element vormen. Van de bezoekers die n.a.v. een |

| |tijdelijke tentoonstelling het museum bezoeken, blijft een deel ook nadien terugkeren, wat leidt tot een gestage opbouw van een kernpubliek. Door de |

| |diversiteit van de thema’s van de tijdelijke tentoonstellingen worden nieuwe bezoekersgroepen aangesproken en het publiek steeds verder uitgebreid. |

| |Aan de balie kunnen bezoekers zich inschrijven op een lijst voor geïnteresseerden. Deze uitgebreide lijst wordt telkens aangesproken bij de |

| |communicatie van nieuwe activiteiten. |

| |Aan de balie worden steeds één of twee onderzoeksvragen gesteld aan de bezoekers waardoor er een voortdurend publieksonderzoek plaatsvindt. Daarnaast|

| |wordt regelmatig een uitgebreider publieksonderzoek uitgevoerd en worden de stakeholders bevraagd. |

| | |

| |De sterkste bezoekersmaanden blijven de wintermaanden. Vanaf oktober stijgt het bezoekersaantal en dit blijft zo tot in mei. In de zomer is er terug |

| |een daling van het aantal bezoekers. Het museum probeert daarom de programmatie en communicatie tijdens die periode voortdurend te versterken. Het |

| |bezoekersaantal in de zomer stijgt maar dit vraagt veel inspanningen. Samenwerking met Toerisme Gent zorgt er ook voor dat er in die maanden steeds |

| |meer toeristen naar het museum komen. Door het aanbieden van dagprogramma’s, een goede service voor reservaties (o.a. ook voor restaurants en |

| |overnachtingen) of door de mogelijkheid tot het gebruik van lunch in het museum wordt een binding gecreëerd met het publiek. De evolutie van de |

| |bezoekersaantallen toont verder aan dat het aantal individuele bezoekers de laatste jaren sterk gestegen is. |

| | |

| |Samenstelling bezoekersgroep |

| |Het museum probeert voortdurend actief nieuwe publieksgroepen te bereiken. De evolutie van het aantal rondleidingen aan leerlingen/studenten, |

| |opgedeeld volgens onderwijsniveau, toont dit duidelijk aan. Er komen zeer veel bezoekers uit het hoger onderwijs, de middelbare scholen en sinds de |

| |laatste jaren ook meer leerlingen uit het lager onderwijs. Daarnaast zijn er heel wat groepen uit culturele verenigingen en de eigen instellingen. |

| |Tot vandaag blijft het leerlingen- en studentenpubliek een belangrijke basis vormen van het bezoekersaantal. We zijn dan ook trots dat een grote |

| |meerderheid van onze bezoekers jonger is dan 30 jaar. ‘Jong geleerd is oud gedaan’, zegt het spreekwoord, en wij hopen dan ook dat regelmatige |

| |bezoeken van studenten aan ons museum mogen bijdragen tot een algemene interesse voor musea. Wat onze maatschappelijke rol betreft ten slotte, kan |

| |het wegwerken van vooroordelen en ongefundeerde vooronderstellingen over de psychiatrie en de geestelijke gezondheidszorg niet vroeg genoeg worden |

| |aangevat. |

| | |

| |Uit onze publieksonderzoeken blijkt dat de meeste mensen het museum leren kennen via het internet, mondelinge communicatie en de gedrukte folder. |

| |De website, de folders en de affiches worden als gebruiksvriendelijk beoordeeld, waarbij er vooral wordt gekeken naar de praktische en inhoudelijke |

| |gegevens. |

| | |

| |Bezoekers komen vooral met de tram of met de auto wat logisch is gezien onze ligging. Voor ongeveer 40% van de bezoekers is het de eerste |

| |kennismaking, 50% heeft het museum ook in het laatste half jaar bezocht. Wat de andere Gentse musea betreft, kent men vooral het SMAK en het Museum |

| |voor Schone Kunsten. Het zijn ook deze musea die reeds vroeger werden bezocht of die men dag nog op het programma heeft staan. Het museum wordt |

| |vooral tijdens weekdagen bezocht en dan voornamelijk op dinsdag, woensdag en donderdag. Bij het bezoek speelt de toegangsprijs een neutrale tot vrij |

| |grote rol. |

| | |

| |Verassend en voor het eerst vinden de meeste mensen dat het museum vlot bereikbaar is en de locatie goed is aangegeven. Het merendeel van de |

| |bezoekers vindt dat het bezoek aan het museum voldoet aan de verwachtingen. Er komen ongeveer evenveel mannelijke als vrouwelijke bezoekers uit |

| |verschillende provincies, maar minder uit Wallonië. Buitenlandse bezoekers komen vooral uit Nederland, Duitsland, Frankrijk en Amerika. Zowel |

| |alleenstaanden zonder kinderen als gehuwden of samenwonenden bezoeken het museum. Het bereik is vrij breed: van studenten over werkenden tot |

| |gepensioneerden, vooral mensen met een culturele interesse. |

| |Het museum wordt vooral bezocht voor het geheel van de presentaties. Daarna komen mensen ongeveer evenveel voor de permanente collecties als voor de |

| |tijdelijke tentoonstellingen. Het gebouw op zich scoort eveneens goed. Er werd ook onderzocht (i.s.m. Arteveldehogeschool) hoe het museum meer |

| |toeristen kan aantrekken. |

| | |

| |Sociale media zijn niet meer weg te denken in de wereld van marketing en communicatie. In 2012 is het Museum Dr. Guislain actief gestart met het |

| |gebruik van de online media Facebook en Twitter. Het is een belangrijke vorm van mond-tot-mond reclame, maar tegelijkertijd willen we een nieuwe en |

| |interactieve relatie met ons publiek opbouwen en met hen in dialoog gaan. Het publiek kan reageren op zaken die ze belangrijk vinden en kunnen hun |

| |appreciatie voor het museum en de tentoonstellingen gemakkelijk delen met vrienden. Tegelijk mag het publiek af en toe meekijken achter de schermen, |

| |wat duidelijk wordt geapprecieerd. Hoewel er nog maar recent gestart is met sociale media, bezoeken nu wekelijks ongeveer 4.000 à 10.000 mensen ( |

| |sinds september 2012) onze Facebook-pagina en volgen 156 geïnteresseerden het museum via Twitter (eveneens sinds september-oktober 2012). |

| |Gedetailleerde gegevens zijn in het museum raadpleegbaar. In de toekomst willen we de sociale media ook gebruiken om op zoek te gaan naar |

| |deskundigheid bij ons publiek. Wat weten zij over bepaalde objecten uit onze collectie? Welke persoonlijke ervaringen hebben de mensen met thema’s |

| |die in de tentoonstellingen aan bod komen? |

| | |

| |Ten slotte zijn het verhogen van ons bezoekersaantal, en de verbreding of diversificatie van de bezoekersgroep, belangrijke aandachtspunten, maar |

| |niet met een absolute dominantie. Een te strikte koppeling van deze betrachtingen aan het tentoonstellingsbeleid, leidt bijna onvermijdelijk tot |

| |inhoudelijke vervlakking. Een dergelijke waarschuwing voor 'meer bezoekers, ten allen koste' is ook als dusdanig opgenomen in de deontologische code |

| |voor het museumberoep van ICOM. |

| | |

| |Het museum, de markt en de media (Zie ook externe omgevingsanalyse) |

| |Een zeer belangrijk onderdeel van de communicatiestrategie van het museum is het contact met de media. Het onder de aandacht brengen van het museum |

| |en zijn inhoudelijke thema’s, hetzij door de aankondiging van nieuwe tentoonstellingen, hetzij door ondersteuning van research voor reportages en |

| |documentaires, is steeds een noodzakelijke aanvulling geweest op de courante verspreidingsmethodes zoals affiches, mailings en dergelijke meer. Een |

| |volwassen omgang met de media houdt overleg in, het warm houden van contacten, en geduld. Het leveren van feedback aan journalisten, is een |

| |inspanning die na verloop van tijd loont. |

| | |

| |Door de ruimere nationale en internationale perspromotie heeft het museum zich zeer duidelijk een eigen plaats weten te veroveren in het Vlaamse en |

| |Belgische cultureel erfgoedaanbod. Dit gebeurt via persbrieven en mailings naar de redacties van tijdschriften, kranten, radio en televisie. Een |

| |uitgebreidere persmap en een tentoonstellingscatalogus zijn ter beschikking. Persfoto’s kunnen altijd en zeer snel opgevraagd worden. Het museum |

| |organiseert geen persconferenties, maar kiest voor een persoonlijke een aangepaste rondleiding. Na elke tentoonstelling wordt een bundel gemaakt met |

| |alle verschenen persartikels over de desbetreffende tentoonstellingen (en eventueel randactiviteiten). |

| |Wat de internationale verspreiding betreft, kunnen we via sponsoring beroep doen op het bureau Porter Novelli. Zij zorgen voor een wereldwijde |

| |verspreiding van de informatie over o.a. de Dr. Guislain Award naar landen als de Verenigde Staten, Canada, het Verenigd Koninkrijk, Ierland, België,|

| |Frankrijk, Duitsland, Australië, Spanje, Zwitserland, Italië, Nederland, Griekenland, Portugal, Zweden, Noorwegen, Denemarken, Finland. Voor Azië, |

| |zie de lijst in bijlage, specifiek voor 2013. De teksten worden ook door hen vertaald. |

| |

|38 |Hoeveel dagen per jaar is het museum voor individuele bezoekers toegankelijk? |

| |311 |dagen per jaar |

| |

|39 |Kruis aan op welke dagen van de week het museum voor individuele bezoekers toegankelijk is. |

| | |maandag | |dinsdag |

| |

|40 |Zijn er periodes waarin het museum gesloten is? |

| |Geef aan tijdens welke periodes het museum gesloten is en motiveer de noodzaak van die sluitingsperiodes. |

| |Nee, enkel op 24 december, 25 december, 31 december en 1 januari |

| |

|41 |Welke acties worden er ondernomen om de toegankelijkheid te verhogen voor mensen met een beperking? |

| |Mensen met een beperking zijn bijvoorbeeld personen die blind of doof zijn, of die een fysieke handicap hebben. |

| | |

| |Toegankelijkheid |

| |In mei 2012 werd een toegankelijkheidsdoorlichting uitgevoerd in het museum in opdracht van CJSM Kunsten en erfgoed. Verslag ligt ter beschikking in |

| |het museum, het museum scoort over het algemeen goed. |

| | |

| |Het museum ligt buiten het centrum, waardoor er extra inspanningen moeten geleverd worden om het publiek de weg te wijzen naar het museum. In het |

| |museum liggen er steeds stadsplannen en informatie van De Lijn ter beschikking van de bezoekers. |

| |Tram: Met het openbaar vervoer is het museum het gemakkelijkst bereikbaar. Tram 1 rijdt vanaf het Sint-Pietersstation en de tramhalte ‘Jozef |

| |Guislainstraat’ is vlak bij de ingang. |

| |Parking: Ruim tweehonderd auto's, meerdere bussen, fietsenstallingen. De parking werd volledig vernieuwd met een aparte autobusparking en wandelpaden|

| |tot aan de ingang. |

| |Bussen: verschillende bussen stoppen op korte afstand van het museum. |

| | |

| |Bewegwijzering: |

| |Extern: De toegangsweg naar het museum sluit aan op de stadsring maar het gebouw zelf is op die locatie nog niet zichtbaar. Omdat de omgeving |

| |volledig werd bebouwd. Sinds kort is er – eindelijk – bewegwijzering in de nabije omgeving van het museum, wat een enorme vooruitgang is. Bezoekers |

| |die via de gewestwegen of de stadsring naar het museum komen, kunnen het museum nu veel gemakkelijker bereiken mede dankzij de gps. Bewegwijzering |

| |vanuit het centrum is er nog steeds niet ondanks jaarlijkse inspanningen. We blijven hiervoor ijveren. |

| |Intern: Op de muur, aan de kant van de openbare weg, is de naam van het museum in grote belettering aangebracht. Dit project werd uitgewerkt door |

| |onze huisvormgever, waardoor de stijl meteen herkenbaar is. Op de nieuwe parking zijn er duidelijke wandelpaden naar het museum. Aan de hoofdingang |

| |en de ingangen van het vormingscentrum en het ziekenhuis is er interne bewegwijzering. ‘Banners’ aan het museum, logo’s op de vensters en |

| |pictogrammen zorgen voor duidelijkheid, alsook een drietalig grondplan samen met de uitwerking van het nieuwe interne parcours. Tijdens de volgende |

| |beleidsperiode willen we ook de museumbewegwijzering vernieuwen. |

| | |

| |Toegankelijkheid gebouw |

| |In de twee vleugels van het museum zijn er trappen en liften. Ook alle tentoonstellingszalen zijn goed bereikbaar voor rolstoelgebruikers. Er zijn |

| |geen niveauverschillen en er zijn rustpunten (stoelen, banken) aangebracht. Het museum stelt eveneens rolstoelen ter beschikking. |

| |Het thema van het museum en de tijdelijke tentoonstellingen en activiteiten zijn uitnodigend voor andersvaliden. Het museum organiseert ook |

| |rondleidingen voor slechthorenden en blinden. Er bevinden zich in de collectie genoeg voorwerpen die risicoloos kunnen worden betast. Bovendien wordt|

| |er een speciale ‘autisme’-rondleiding aangeboden. In de volgende beleidsperiode willen we de toegankelijkheid van het museum nog verhogen door het |

| |uitwerken van een beter parcours en indeling van de tentoonstellingszalen en door blijvende aandacht voor een presentatie die toegankelijk is voor |

| |een zo ruim mogelijk publieksgroep. |

| |

| |Inspanningen op het vlak van duurzaamheid en maatschappelijke en culturele diversiteit |

| |

|42 |Welke inspanningen doet het museum op het vlak van duurzaamheid en maatschappelijke en culturele diversiteit? |

| |Dit kunt u terugvinden in onze gehele werking: zie hiervoor zowel interne- als externe omgevingsanalyse, teamverslagen, communicatie met bestuur, … |

| | |

| |Duurzaamheid en maatschappelijke en culturele diversiteit uiten zich op verschillende niveaus. |

| | |

| |Duurzaamheid staat voor het museum centraal in het omgaan met de collectie: van het moment waarop stukken binnenkomen, over de registratie tot de |

| |presentatie. Het museum wil dat de stukken ‘blijvend’ op waarde geschat en bewaard worden. |

| |Daarnaast speelt ‘duurzaamheid’ ook een rol in de communicatie: Dit uit zich in een snelle evolutie waarbij voor de ‘hoofddrager’ wordt overgegaan |

| |van ‘papier’ naar ‘electronisch’, wat toe te juichen is. |

| |Ook in de omgang met het personeel is duurzaamheid belangrijk, waarbij het verhogen van kwaliteit en expertise het resultaat is van het inzetten op |

| |een ‘vaste ploeg’. Het is daarom noodzakelijk om goede werkomstandigheden en voorwaarden te creëren zodat het personeel blijft. De culturele sector |

| |wordt vaak gekenmerkt door een zenuwachtigheid en veel wisseling van personeel, wat niet altijd de kwaliteit van de werking ten goede komt. Een vaste|

| |ploeg mag echter wel niet leiden tot verstarring in de omgang met het cultureel erfgoed, de erfgoedgemeenschap, het brede publiek, … Inzetten op |

| |bijscholing en ruimte voor het bezoeken van culturele initiatieven zijn hierbij belangrijk. Er werden ook vele inspanningen geleverd om diversiteit |

| |te waarborgen in de adviesraad, maar bijvoorbeeld ook in het personeelsbestand met een goede samenwerking met begeleidingsdiensten, justitie, OCMW, …|

| |Duurzaamheid uit zich ook in het omgaan met andere organisaties (partners, personen, Europese partners, …) en samenwerkingsverbanden. |

| |Wat het gebouw en klimaat betreft, is duurzaamheid uiteraard meer dan aanbevolen. Dit is voor een oud gebouw als het Hospice Dr. Guislain echter niet|

| |evident. Toch worden er heel wat inspanningen geleverd door de inrichtende macht en is er ook op de campus veel overleg en samenwerking. Zo werd |

| |recent veranderd van leverancier voor stookolie na een interne controle en een onderhandeling over de prijzen voor alle instellingen behorend tot de |

| |inrichtende macht. Een regelmatige controle van de dienstverlening van leveranciers is hierbij belangrijk. In het museum zelf wordt op alle vlakken |

| |van de museumwerking gewerkt aan de sensibilisering van het personeel, bijvoorbeeld bij het opnieuw inrichten van ruimten, restauratie van de ramen, |

| |procedures i.v.m. het gebruik van ruimten, controle van verwarmingen, gebruik van kopieermachine, …. Het energieprestatiecertificaat (zie bijlage) |

| |van het museum hangt ook uit zodat op die manier kan bijgedragen worden tot de sensibilisering van het brede publiek. Ondanks het oude gebouw scoort |

| |het museum op dit vlak zeer behoorlijk. |

| |Rekening houdend met de missie van het museum is werken aan maatschappelijke en culturele diversiteit prioritair. Uiteraard wordt het debat |

| |normaal-abnormaal in dit licht gezien: hoe strikt gaat een samenleving om met die scheiding? Hoeveel speelruimte is er voor ‘mentale’ diversiteit? |

| |Dit debat komt in het Museum Dr. Guislain zeer veel aan bod in de thema’s van tentoonstellingen en annex activiteiten. Dikwijls is de scoop de mens |

| |en de geschiedenis van de psychiatrie. In de tentoonstelling ‘De tentoongestelde mens. Andere culturen als amusement’ werd er expliciet ingegaan op |

| |de historische omgang met andere culturen (geschiedenis amusement, maar ook antropologie, etnografie). |

| |Het museum streeft diversiteit zeker ook na op het vlak van bestuur, personeelsbeleid, diversiteit in contracten, statuten, in samenstelling, in |

| |opleiding, in culturele achtergrond, sociale tewerkstelling, … |

| |Voor de publieksopbouw probeert het museum zeer verschillende groepen te bereiken. Dit gebeurt door: |

| |bekendmaking via zeer diverse media |

| |zeer divers aanbod: individueel bezoek, groepsbezoek, workshops en ateliers, aangepaste rondleidingen (bv. autismeparcours, rondleiding over |

| |gezondheidszorg voor Turkse vrouwen, …), informatieaanbod op verschillende niveaus, interactieve begeleiding, speurtochten en werkmappen, …. |

| |verschillende activiteiten per jaar met de buurtwerking Bloemekenswijk (grote respons) |

| |Ten slotte is er een grote diversiteit in de ‘soorten’ objecten die getoond worden in vaste en tijdelijke presentaties. In het museum komt een grote |

| |diversiteit samen in kennis en verbeelding, maar ook in disciplines die betrokken worden bij de opbouw van expertise in het museum (zowel |

| |samenstelling team als samenstelling van netwerken). |

| |

| |Rechtspersoonlijkheid |

| |

|*43 |Is het museum een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke instelling? |

| | |privaatrechtelijk. Ga naar vraag 44. |

| | |publiekrechtelijk. Ga naar vraag 49. |

| |

| |Gegevens van de privaatrechtelijke instelling |

| |

|44 |Hoe is de algemene vergadering samengesteld? |

| |Raad van bestuur +1 |

| |

|45 |Hoe en voor welke termijn worden de leden van de algemene vergadering gekozen? |

| |Het lidmaatschap bedraagt een termijn van zes jaar |

| |

|*46 |Geef de samenstelling van de raad van bestuur. |

| |U kunt de samenstelling van de raad van bestuur ook als een aparte bijlage bij uw aanvraag voegen. |

| |Zie statuten en de samenstelling van de raad van bestuur in bijlage |

| |

|*47 |Op welke basis worden leden voor de raad van bestuur gekozen? |

| |      |

| |

|*48 |In welke mate nemen de leden van de directie deel aan de vergaderingen van de raad van bestuur? |

| |Vermeld ook of de leden van de directie met of zonder stemrecht aan de vergaderingen deelnemen. |

| |      |

| |

| |Gegevens van de pubiekrechtelijke instelling |

| |

|*49 |Hoe is de organisatie ingebed binnen de gemeente, de provincie of de VGC? |

| |      |

| |

| |Zakelijke gegevens |

| |

|50 |Beschrijf kort de rapporteringslijnen aan de inrichtende macht. |

| |Het beleid van het museum wordt uitgestippeld door de raad van bestuur in samenspraak met de directeur, het team en de adviesraad. De directeur heeft|

| |via de conservator een directe communicatie met de raad van bestuur waardoor wijzigingen of beslissingen heel snel genomen kunnen worden. |

| |De bevoegdheden van de directeur zijn in een procuratie vastgelegd. |

| | |

| |“De raad van bestuur van de VZW Museum Dr Guislain verleent in uitvoering van art 15 van haar statuten aan de directeur van Museum Dr. Guislain een |

| |volmacht voor het voeren van de dagelijkse leiding in het Museum Dr. Guislain. |

| | |

| |Dit omhelst alle taken nodig voor een goed bestuur en de dagelijkse leiding van het museum en dit op alle vlakken van de museumwerking: organisatie, |

| |personeelsbeleid, huisvesting en financieel beleid en alle handelingen nodig voor het uitvoeren van de basisfuncties van het museum. Dit zijn alle |

| |taken in verband met het verwerven, behoud en beheer, onderzoek en de publieksfunctie. |

| |Er wordt een maximumbedrag vastgelegd voor aankopen op 5.000 euro. Alle uitgaven boven dit bedrag worden vooraf goedgekeurd door de raad van |

| |bestuur.“ |

| |De directeur werkt in nauw overleg samen met de conservator die een rechtstreekse lijn is voor rapportage aan de inrichtende macht. Dit overleg |

| |gebeurt zeer frequent, soms dagelijks, zeker wekelijks. |

| |

|51 |Beschrijf kort hoe en met welke frequentie de inrichtende macht de werking en het behalen van de vooropgestelde doelstellingen evalueert. |

| |Jaarlijks wordt de gehele werking besproken met de raad van bestuur naar aanleiding van het indienen van de begroting en het actieplan en naar |

| |aanleiding van de goedkeuring van het jaarverslag en de afrekening. Dan volgt ook telkens een evaluatie van de directeur. |

| |Tussendoor worden projecten en dossiers voorgelegd aan de conservator, die lid is van de raad van bestuur, en maandelijks worden de tussentijdse |

| |evaluaties besproken. |

| |De directeur kan steeds een gesprek aanvragen voor advies, raad, .... In de raad van bestuur is een sterke zakelijke expertise aanwezig en op |

| |inhoudelijk vlak kunnen we bij de adviesraad terecht. |

| |Bij moeilijkheden, indien belangrijke doelstellingen niet zullen worden behaald of bij financiële problemen, brengt de directeur steeds verslag uit |

| |en wordt gezamenlijk naar een oplossing gezocht. |

| |In de voorbije beleidsperiode was er zeer veel overleg met het bestuur over de erkenning als erfgoedvereniging en de verdere uitbouw van het museum. |

| |De toekomst van het museum, de financiële mogelijkheden en de beleidsaccenten werden grondig besproken en er werden belangrijke beslissingen genomen.|

| |

|*52 |Kruis hieronder aan op welke manier de inrichtende overheid de organisatie. |

| |Vermeld op de stippellijn de frequentie, als daarom gevraagd wordt. |

| | |tussentijdse opvolging van de doelstellingen |frequentie: |      |x per jaar |

| | |tussentijdse opvolging van het budget |frequentie: |      |x per jaar |

| | |periodieke rapportering van de directeur aan het bestuur |frequentie: |      |x per jaar |

| | |jaarlijkse evaluatie van de werking door het bestuur |

| | |jaarlijkse formele evaluatie van de directeur door het bestuur |

| | |andere vormen van aansturing, namelijk: |      |

| |

|*53 |Kruis hieronder aan of het museum de opgesomde controlemechanismen toepast. |

| |Als er een limietbedrag wordt toegepast op de beslissingsbevoegdheid van de directie, vult u ook dat limietbedrag in. |

| |limietbedrag op de beslissingsbevoegdheid van de directie | |ja, tot |5000 |euro | |nee |

| |functiescheiding tussen voorstel en goedkeuring van bestellingen | |ja | |nee |

| |functiescheiding tussen goedkeuring en plaatsing van bestellingen | |ja | |nee |

| |functiescheiding tussen plaatsing en uitvoering van betalingen | |ja | |nee |

| |functiescheiding tussen uitvoering en registratie van betalingen | |ja | |nee |

| |periodieke controle op de toepassing van de procedures | |ja | |nee |

| |interne audit | |ja | |nee |

| |externe audit | |ja | |nee |

| |neergeschreven procedures | |ja | |nee |

| |

|*54 |Kruis hieronder of het museum de onderstaande procedures volgt bij het toewijzen van opdrachten of bestelllingen. |

| |Als er verschillende offertes worden gevraagd, vult u ook in vanaf welk bedrag die procedure wordt toegepast. |

| |Er worden verschillende offertes gevraagd. | |ja, |soms | | |nee |

| |De criteria voor de toewijzing van (grote) opdrachten worden vooraf bekend | |ja | |nee |

| |gemaakt. | | | | |

| |Er is een jury voor de toewijzing van (grote) opdrachten. | |ja | |nee |

| |Er wordt een verslag van de toewijzing opgemaakt. | |ja | |nee |

| |De wet op de overheidsopdrachten wordt toegepast. | |ja | |nee |

| |

|*55 |Is er een adviesraad of reflectiegroep die mee adviseert over de werking van het museum? |

| | |ja. Beschrijf kort de samenstelling en werking van die adviesraad of reflectiegroep. |

| |      |

| | |nee |

| |

| |Financiële gegevens |

| |

|56 |Over welke inkomsten op lange termijn beschikt het museum? |

| |Vermeld ook de inkomsten in natura, bijvoorbeeld ter beschikking gesteld personeel of ter beschikking gestelde infrastructuur. |

| |De financiële bijdrage en de ter beschikking stelling van het gebouw door de congregatie van de Broeders van Liefde |

| |

|57 |Voeg de volgende bewijsstukken bij uw aanvraag: |

| |de meest recente begroting van de organisatie met een eventuele toelichting, als bijlage 3 |

| |de meest recente jaarrekening, als bijlage 4. |

| |

|58 |Voert het museum een dubbele boekhouding? |

| | |ja |

| | |nee |

| |

|59 |Voert het museum een analytische boekhouding? |

| | |ja |

| | |Nee, maar de omschakeling naar een analytische boekhouding is voorzien in de loop van de volgende jaren (2014 of 2015) |

| |

|*60 |Welke methode wordt er gehanteerd voor de voortgangscontrole op de budgetten? |

| |Vermeld wie de voortgangscontrole uitvoert en de budgetten bijstuurt, en of daarover periodiek gerapporteerd wordt. |

| | |

| |

|61 |Heeft het museum andere activiteiten dan de hoofdactiviteiten waarvoor het gesubsidieerd wordt? |

| | |ja. Ga naar vraag 62. |

| | |nee. Ga naar vraag 64. |

| |

|62 |Geef een korte omschrijving van de andere activiteiten van het museum. |

| |      |

| |

|63 |Is er binnen de boekhouding een duidelijk onderscheid tussen de gesubsidieerde activiteit en de andere acitiviteit of activiteiten? |

| | |ja |

| | |nee |

| |

|64 |Als de onderneming een privaatrechtelijke instelling is, vult u vraag 65 tot en met 67 in. Daarna gaat u naar vraag 71. |

| |Als de onderneming een publiekrechtelijke instelling is, vult u vraag 68 tot en met 70 in, en gaat u daarna naar vraag 71. |

| |

| |Financiële gegevens van de privaatrechtelijke instelling |

| |

|65 |Heeft de organisatie voldoende geld in kas voor de dagelijkse betalingen? |

| |Dat is het geval als de schulden op minder dan één jaar kleiner zijn dan de liquide middelen en de vorderingen op minder dan één jaar. |

| |Per 31/12/20102 zijn de schulden op minder dan één jaar groter dan vorderingen op minder dan één jaar. Maar via het kaskrediet van de Broeders van |

| |Liefde is er toch voldoende voor de dagelijkse betalingen |

| |

|66 |Beschrijf kort de financiële resultaten. |

| |Beschrijf of het museum overgedragen winst of verlies heeft en hoe die winst of dat verlies evolueert. |

| |2008: -207.231 |

| |2009: - 172.743 |

| |2010: - 55.188 |

| |2011: -102.134 |

| |2012: -132.694 |

| |

|67 |Heeft het museum schulden? |

| | |ja. Beschrijf hoe die schulden evolueren. |

| |Er zijn drie soorten schulden: |

| |kaskrediet |

| |leveranciers |

| |belastingen, bezoldigingen en sociale lasten |

| | |nee |

| |

| |Financiële gegevens van de publiekrechtelijke instelling |

| |

|68 |Hoe is de inbreng van de gemeente, provincie en inrichtende macht in de instelling tijdens de voorbije jaren geëvolueerd? |

| |      |

| |

|69 |Kan de gesubsidieerde instelling financieel duidelijk onderscheiden worden binnen de inrichtende macht? |

| |Vermeld ook wat er gedaan wordt om de financiële transparantie te verhogen. |

| |      |

| |

|70 |Kan het museum beschikken over de eigen inkomsten? |

| | |ja |

| | |nee |

| |

| |Personeel en organisatie |

| |

|71 |Beschrijf de wijze waarop de organisatie gestructureerd is. |

| |Vermeld hoeveel voltijdsequivalenten er tewerkgesteld worden in elk onderdeel van de organisatie. Maak de beschrijving bij voorkeur aan de hand van |

| |een schematische voorstelling (organogram), en voeg die als bijlage 5 bij uw aanvraag. |

| |Zie bijlage 5 |

| |

|72 |Geef een overzicht van de huidige personeelssituatie. |

| |De tewerkstelling drukt u uit in voltijdse tewerkstelling (VTE) per jaar. |

| |U kunt het overzicht ook als een aparte bijlage bij uw aanvraag voegen. |

| |

| |

|*73 |Kruis hieronder aan of het museum de onderstaande personeelsbeleidsinstrumenten gebruikt. |

| |personeelsplan | |ja | |nee |

| |organogram | |ja | |nee |

| |functiebeschrijvingen en/of competentieprofielen | |ja | |nee |

| |nascholings- of opleidingsplan | |ja | |nee |

| |diversiteitsplan | |ja | |nee |

| |

|*74 |Kruis hieronder aan of het museum de onderstaande aanwervingsprocedures toepast. |

| |De vacatures worden openbaar gemaakt. | |altijd | |soms | |nooit |

| |Bij de vacature wordt een functiebeschrijving gevoegd. | |altijd | |soms | |nooit |

| |

|*75 |Wie beslist over de aanwerving? |

| |De directeur (zie procuratie directeur). Er is altijd overleg met de staf. De raad van bestuur beslist over de aanwerving van de directeur. |

| |

|*76 |Kruis hieronder aan of het museum de onderstaande procedures voor de evalutatie van de personeelsleden toepast. |

| |Alle medewerkers worden jaarlijks geëvalueerd. | |ja | |nee |

| |De evaluatie wordt gekoppeld aan de functiebeschrijving. | |ja | |nee |

| |De evaluatie wordt gekoppeld aan en beloningssysteem. | |ja | |nee |

| |Er wordt een andere evaluatiemethode toegepast, namelijk: |      |

| |

|*77 |Welke loonschalen hanteert het museum? |

| |Geef de naam van het paritair comité of vermeld de overheidsbarema’s. |

| |      |

| |

|*78 |Wordt er afgeweken van de barema’s? |

| | |ja. Licht toe waarom en op basis waarvan dat gebeurt. |

| |      |

| | |nee |

| |

|*79 |Worden er extralegale voordelen toegekend? |

| |Extralegale voordelen zijn bijvoorbeeld extra vakantiedagen, maaltijdcheques, voordelen in natura zoals een gsm, een bedrijfswagen of een |

| |internetabonnement. |

| | |ja. Welke extralegale voordelen kent het museum toe? |

| |      |

| | |nee |

| |

|80 |Beschrijf kort de aanwervings- en loonpolitiek van het museum. |

| |De bevoegdheden van de directeur in verband met aanwervingen zijn vastgelegd in de procuratie: |

| |‘Met betrekking tot het personeelsbeleid impliceert deze volmacht de bevoegdheid om het personeel aan te werven of te ontslaan dat noodzakelijk is |

| |voor de werking van de instelling, rekening houdend met de beschikkingen van de sociale wetgeving, de bepalingen voorzien in de c.a.o.'s van |

| |toepassing op de sector en met de vigerende reglementering van de subsidiërende overheid. |

| |De aanwerving en het ontslag van leden van directieteam behoort tot de exclusieve bevoegdheid van de raad van bestuur. |

| |Elk ontslag om dringende reden en elke beëindiging van een arbeidsovereenkomst met een betaling van een verbrekingsvergoeding van meer dan drie |

| |maanden dient vooraf ter goedkeuring voorgelegd te worden aan de raad van bestuur.’ |

| |Voor de lonen worden de barema’s van de sector gevolgd. |

| | |

| |Het museum beschikt over een staf van vaste medewerkers, tijdelijke medewerkers en vrijwilligers. Het personeel beschikt over voldoende expertise |

| |voor een goed bestuur en het uitvoeren van de verschillende aspecten van de museumwerking. |

| |Naar aanleiding van de uitbreiding van het museum en de stijging van vragen voor expertise en samenwerking werd in de laatste beleidsperiode een |

| |evaluatie gemaakt van de taken en werden die aangepast waar nodig. Er werd een prioriteitenlijst opgemaakt voor mogelijke uitbreiding van personeel |

| |in de toekomst voor het optimaliseren van de werking. Voor deze optimalisatie zou het museum in de toekomst willen overgaan tot de aanwerving van |

| |bijkomend personeel voor communicatie, publiekswerking, secretariaat en onderhoud. Het museum wordt bestuurd door een directeur in nauw overleg met |

| |de conservator die ook de verbinding vormt met de Raad van Bestuur. |

| |De directeur werkt nauw samen met de artistiek leider. Deze is verantwoordelijk voor de artistieke inhoudelijke en wetenschappelijke werking van het |

| |museum. De staf van het museum is verantwoordelijk voor de verschillende luiken van de museumwerking. Het team is samengesteld uit sterk gemotiveerde|

| |mensen. Grote zelfstandigheid en tegelijkertijd kunnen werken in teamverband zijn de essentie van de bedrijfscultuur. Bij de samenstelling van het |

| |team is er heel veel aandacht voor diversiteit. Er werken mensen mee met een andere culturele achtergrond en vanuit de missie en visie van het museum|

| |ook mensen met een psychische en/of fysische handicap. Er zijn functieomschrijvingen voor alle functies in het museum. Alle personeelsleden volgen |

| |bijscholing en er is jaarlijks een evaluatie. Vanaf 2013 worden alle evaluaties van het personeel ook schriftelijk vastgelegd en worden alle |

| |vacatures openbaar gemaakt. |

| |

| |Zorg voor het eigen archief |

| |

|81 |Welke inspanningen levert het museum voor het eigen archief? |

| |Vermeld waar en hoe het eigen archief wordt bewaard en hoe lang het wordt bewaard in de eigen organisatie. |

| |Het eigen archief wordt bewaard in een aparte ruimte. Financiële stukken en administratieve stukken worden minimum 10 jaar bewaard in een aparte |

| |ruimte verbonden aan het bureau. Er bestaat een digitale overzichtslijst van. Het zakelijke en financiële archief wordt ook nog eens apart bewaard in|

| |het centrale archief van de Broeders van Liefde. |

| |

|82 |Is het museum op de hoogte van de Archiefbank Vlaanderen? |

| | |ja |

| | |nee |

| |

| |Deontologische code |

| |

|*83 |Communiceert het museum periodiek intern over de deontologische code van het museumberoep? |

| | |ja |

| | |nee |

| |

|*84 |Is de deontologische code ondertekend door de personeelsleden? |

| | |ja |

| | |nee |

| |

|*85 |Is er een verdere uitwerking van de deontologische code, specifiek voor de organisatie? |

| | |ja |

| | |nee |

| |

| |Vriendenvereniging en vrijwilligerswerking |

| |

| |Vriendenvereniging |

| |

|86 |Beschikt het museum over een vriendenvereniging? |

| | |ja. |

| | | |

| | |Voeg de laatste jaarrekening van de vriendenkring als bijlage 6 bij uw aanvraag. |

| | |Ga naar vraag 86. Niet van toepassing |

| | |nee. Ga naar vraag 89. |

| |

|87 |Vul hieronder de gegevens van de vriendenvereniging in. |

| |naam van de vereniging |Niet van toepassing |

| |

| |

|88 |Geef een korte beschrijving van de taken die de vriendenvereniging op zich neemt. |

| |Niet van toepassing |

| |

|89 |Hoe wordt de ondersteunende organisatie aangestuurd? |

| |Vermeld ook of ze hetzelfde bestuur heeft als de instelling. |

| |Niet van toepassing |

| | |

| |

| |Vrijwilligerswerking |

| |

|*90 |Beschikt het museum over een vrijwilligerswerking? |

| | |ja |

| | |nee. U hoeft de rest van de vragen niet meer te beantwoorden: u hebt deze bijlage volledig ingevuld. |

| |

|91 |Hoeveel vrijwilligers maken deel uit van de vrijwilligerswerking? |

| |37 |vrijwilligers |

| |

|92 |Geef een korte beschrijving van de taken die de vrijwilligers op zich nemen. |

| |Vrijwilligers kunnen meewerken op alle niveaus van de museurmwerking: onthaalbedienden, gidsen, administratie en inhoudelijk werk (zie |

| |taakomschrijvingen en personeelsprofielen) |

| |

|*93 |Kruis hieronder aan of het museum de onderstaande zaken met betrekking tot de vrijwilligerswerking aanbiedt. |

| |een uitgeschreven vrijwilligersbeleid | |ja | |nee |

| |vrijwilligersovereenkomsten | |ja | |nee |

| |functiebeschrijvingen en/of competentieprofielen voor vrijwilligers | |ja | |nee |

| |vrijwilligersvergoedingen | |ja | |nee |

| |vrijwilligersverzekering | |ja | |nee |

| |

|94 |Welke garanties biedt het museum aan de vrijwilligers op het vlak van sociale en burgerrechtelijke bescherming? |

| |Vermeld bijvoorbeeld welke verzekeringen het museum voor de vrijwilligers sluit. |

| |Het museum is aangesloten bij Present vzw en daarmee is de vrijwilliger tijdens de dienst, tijdens vormings- en ontmoetingsmomenten en op de weg van |

| |en naar deze activiteiten verzekert tegen burgerlijke aansprakelijkheid t.o.v. derden en tegen ongevallen. |

| |

................
................

In order to avoid copyright disputes, this page is only a partial summary.

Google Online Preview   Download