Verwarring over afspraken binnen PCM



|Verwarring over afspraken binnen PCM |

|Van een onzer verslaggevers |

|Rotterdam - |

|De directie van uitgeverij PCM en de aandeelhouders die de|

|kranten Het Parool, de Volkskrant en Trouw |

|vertegenwoordigen, zijn het oneens over wat zij afgelopen |

|vrijdag met elkaar hebben afgesproken. Tijdens een |

|speciale aandeelhoudersvergadering onderhandelden de drie |

|stichtingen met het PCM-bestuur over nieuwe verhoudingen |

|binnen het concern, dat ook Algemeen Dagblad en NRC |

|Handelsblad uitgeeft. |

|Bestuursvoorzitter Cees Smaling verklaarde vrijdag tijdens|

|een persconferentie dat de aandeelhouders hadden ingestemd|

|met het inperken van hun macht. Ze hadden afstand gedaan |

|van hun recht een commissaris voor te dragen en van hun |

|recht om te bepalen wie er hoofdredacteur van `hun' krant |

|wordt. Gisteren herhaalde hij die afspraken nog eens toen |

|hij het PCM-personeel in Amsterdam en Rotterdam inlichtte.|

| |

|De drie stichtingen ontkennen nu dat er dergelijke harde |

|afspraken zijn gemaakt en betogen dat zij alleen hun |

|`goede intentie' hebben uitgesproken om verder te praten |

|over de voorstellen van het PCM-bestuur. Ze zijn ook zwaar|

|gepikeerd dat Smaling en president-commissaris Wim Meijer |

|überhaupt een persconferentie hebben belegd. ,,We hadden |

|afgesproken dat het bij een persbericht zou blijven'', |

|zegt secretaris Theo Strengers van Stichting Het Parool. |

|Volgens hem lijkt het erop dat PCM bewust gebroken heeft |

|met de gemaakte afspraken. Ook voorzitter Paula van |

|Schaveren werd door de persconferentie `overvallen'. |

|Maar volgens de PCM-woordvoerder is duidelijk afgesproken |

|dat er een persconferentie gehouden zou worden en is PCM |

|zich `van geen kwaad bewust'. Voorzitter van de Centrale |

|Ondernemingsraad, Klaas de Jong, die als toehoorder bij de|

|vergadering aanwezig was, bevestigt dat er is afgesproken |

|na afloop een persconferentie te houden. |

|Over wát er tijdens de persconferentie is meegedeeld, zijn|

|de stichtingen zo mogelijk nog bozer. Strengers: ,,De |

|indruk is gewekt dat wij op alle punten bakzeil hebben |

|gehaald. Maar in onze beleving verandert er heel weinig.''|

|Volgens PCM mogen de stichtingen alleen in het laatste |

|stadium van de benoemingsprocedure laten weten of zij het |

|eens zijn met de voordracht. Maar volgens Strengers moet |

|er in alle stappen van de benoemingsprocedure consensus |

|bestaan, `en dus kunnen wij nog steeds een veto |

|uitspreken'. |

|Van Schaveren noemt de affaire `niet goed voor het verdere|

|overleg'. ,,Ik dacht dat we een goede stap gemaakt hadden,|

|maar dit is niet goed voor het overleg. Ze (de |

|PCM-directie, red.) willen harder lopen dan mogelijk is. |

|Er is nadere discussie nodig over wat er is afgesproken. |

|Als we het niet eens worden, hebben we een probleem.'' |

|Volgens haar mede-bestuurslid Herman van den Hoogen gaat |

|de stichting de Volkskrant alle afspraken nog eens tegen |

|het licht houden. De herziening van PCM's |

|bestuursstructuur is nodig om de uitgever aantrekkelijk te|

|maken voor externe investeerders. Zolang stichtingen |

|zonder winstoogmerk het bij PCM voor het zeggen hebben, |

|zijn kapitaalverstrekkers niet happig om te investeren. |

| |Kou bij PCM nog steeds niet uit de lucht |

| |(Van onze redactie economie) |

| |AMSTERDAM - Ook na de langdurige aandeelhoudersvergadering van vrijdag is de kou nog niet uit de lucht bij PCM, uitgever van onder meer |

| |Het Parool, de Volkskrant, Trouw, Algemeen Dagblad, NRC Handelsblad en Rotterdams Dagblad. Grootaandeelhouder Stichting Het Parool is |

| |woedend over de zegetocht van topman Cees Smaling in de media. |

| |''Toen ik Buitenhof had gezien, dacht ik: barst maar.'' Milly van Stiphout, die als voorzitter van Stichting Het Parool stevig heeft |

| |onderhandeld met het PCM-bestuur over de verdeling van de zeggenschap binnen het concern, is 'ontzettend kwaad' over de uitleg die |

| |Smaling aan het compromis geeft. |

| |Sterker nog: er zóu helemaal geen nadere uitleg volgen op het perscommuniqué dat PCM vrijdagmiddag uitgaf. Van Stiphout zou na de roerige|

| |vergadering, net als andere betrokkenen, haar mond houden tegen de pers. |

| |Maar terwijl zij aan de borrel ging in de kelder van het Amstelhotel, spraken Smaling en president-commissaris Wim Meijer gelijkvloers de|

| |verzamelde journalisten toe. Smaling herhaalde gistermiddag in Buitenhof nog eens zijn versie van wat in het Amstelhotel is afgesproken. |

| |De stichtingen achter de Volkskrant, Trouw en Het Parool leveren zeggenschap in, onder meer doordat de PCM-top het initiatief krijgt tot |

| |benoeming en ontslag van de hoofdredacteuren en in overleg met hen de formules van de dagbladen mag aanscherpen. |

| |Onzin, vindt Van Stiphout. ''Er is nu de idee ontstaan dat afspraken zijn gemaakt. Maar er zijn alleen intenties uitgesproken, telkens |

| |onder een hele hoop voorwaarden.'' De media legden echter minder de nadruk op die door de stichtingen gestelde mitsen en maren. |

| |Bestuursvoorzitter Smaling lichtte vanochtend het PCM-personeel in Amsterdam in. Volgens hem geeft hij geen andere uitleg aan de uitkomst|

| |van de aandeelhoudersvergadering dan Van Stiphout. ''Ik kan me niet voorstellen dat mijn toelichting tot irritatie heeft geleid.'' |

| |Natuurlijk zijn er vrijdag geen handtekeningen gezet onder exact geformuleerde documenten. ''Wij hebben er niet gezeten als juristen, |

| |maar hebben afgesproken in welke richting we de wijzigingen gaan uitwerken.'' Volgens Smaling is nooit een radiostilte afgesproken. |

| |''Misschien ben ik naïef geweest,'' zegt Van Stiphout. ''We gingen ervan uit dat Smaling zich aan de afspraken zou houden.'' Dat klinkt |

| |niet alsof de kou uit de lucht is bij PCM. ''Ik zal zeker nog contact hebben met Smaling,'' zegt Van Stiphout. ''Maar eerst ga ik |

| |kerstinkopen doen.'' |

| |'Typische alfa' krijgt zijn zin |

| |Gerard Reijn |

| |Charme zwaar op de proef gesteld in loopgravenoorlog |

| |Jarenlang had PCM met Cees Smaling een ideale bestuursvoorzitter. Maar na de overname van Dagbladunie in 1995 verslechterde de sfeer in |

| |het concern, en werkten zijn charmes niet meer. Oorlog moest uitkomst brengen. |

| |Iedereen vindt Cees Smaling aardig. Charmant. Geestig. En intelligent ook nog. Hij heeft hart voor de zaak, is niet op het grote geld uit|

| |en is dol op kranten. Voor een bedrijf als PCM Uitgevers, dat geen feeling heeft met mensen van het snelle geld, is hij een ideale |

| |bestuursvoorzitter. |

| |Zelfs bij Elsevier, een bedrijf dat juist als een van de eerste in Nederland in de ban kwam van de cultuur van het grote geld, had hij |

| |het nog ver kunnen schoppen. Hij kwam er binnen in 1980 als adjunct-directeur van Dagbladunie, de krantendivisie van Elsevier, en na |

| |zeven jaar werd hij directeur. Als het aan Loek van Vollenhoven had gelegen, die in het bestuur van Elsevier de kranten voor zijn |

| |rekening nam, had Smaling nog aanzienlijk hoger kunnen stijgen. 'Ik had hem heel graag gehouden, maar hij wilde naar Perscombinatie. Hij |

| |wou eindverantwoordelijkheid.' Wat hij bij Elsevier had kunnen krijgen? 'Ook eindverantwoordelijkheid, misschien.' |

| |Het contrast met zijn voorganger Max de Jong was groot. De Jong kon óók charmant zijn, maar Jan van Ginkel, die zowel De Jong als Smaling|

| |als bestuursvoorzitter meemaakte, herinnert zich dat De Jong ook verschrikkelijk tekeer kon gaan. 'En hij was bikkelhard.' |

| |Dat laatste was Smaling in ieder geval niet. Van Ginkel noemt hem zelfs 'toegeeflijk'. 'Dat zag je bijvoorbeeld toen de kranten |

| |kleurenmagazines wilden. Daar is hij veel te toegeefelijk geweest. En je ziet het ook aan de groei van de redacties. De afgelopen jaren |

| |ging het economisch erg goed, maar die redacties zijn veel te snel gegroeid.' |

| |Cees Smaling werd in 1945 geboren in een Nederlands Hervormd gezin in Amersfoort, een gezin dat zondags nog twee maal lopende ter kerke |

| |ging. Hij doorliep het gymnasium met twee jaar vertraging, deed de officiersopleiding van de marine en werd daar tolk Russisch. Hij ging |

| |in Utrecht rechten studeren, omdat dat 'de snelste opleiding tot directiesecretaris' was. Economie lag hem niet zo: 'Ik ben een typische |

| |alfa', zei hij tegen Elan. |

| |In zijn studententijd in de roerige jaren zestig behoorde hij tot de groep die trouw bleef aan de blauwe blazer, het bier en het biljart.|

| |En tentamens eindigden heel vaak in een zes min. |

| |Hij begon zijn carrière in 1973 bij de Kluwer-bladen Marion en Ariadne: de bijbehorende stoffenwinkel moest opnieuw worden ingericht. Al |

| |snel was hij manager over de twee bladen. In 1980 ging hij naar Dagbladunie, waar hij adjunct-directeur en later directeur werd. |

| |Zijn overstap naar Perscombinatie vond plaats onder een gunstig gesternte. In 1988 hadden plannen om Dagbladunie en Perscombinatie te |

| |fuseren geleid tot furieus verzet van de redacties van zowel Dagbladunie (NRC Handelsblad) als Perscombinatie (de Volkskrant). De fusie |

| |ging niet door en Max de Jong beet in het stof. Na een korte interimperiode nam Smaling het roer over. |

| |Een idyllische periode brak aan. De Jong had het bedrijf gesaneerd en er werd goed verdiend. De stijl van de leider beviel de meesten |

| |binnen het bedrijf goed. Twee pogingen tot overname strandden weliswaar (Weekbladpers en Het Financieele Dagblad), maar voordat de |

| |onderneming onrustig kon worden, kwam hij met successen. |

| |Eerst lijfde hij boekenuitgever Meulenhoff in. Maar de grote klap kwam toen hem in 1995 zijn oude onderneming Dagbladunie (uitgever van |

| |NRC Handelsblad en Algemeen Dagblad) hem vrijwel in de schoot werd geworpen. Het bod dat Smaling mocht uitbrengen, 835 miljoen gulden, |

| |was ruim voldoende. |

| |Perscombinatie, tot dan toe eigendom van drie stichtingen gelieerd aan Het Parool, Trouw en de Volkskrant, kon dat bedrag niet opbrengen,|

| |maar Smaling zette een ingenieuze financiering in elkaar. ING, Aegon en NIB staken 250 miljoen gulden in het bedrijf in de vorm van |

| |cumulatief preferente aandelen. Om de stichtingen nog meer het gevoel te geven dat ze baas in eigen huis bleven, kregen ze het recht die |

| |'vreemde' aandeelhouders in 2006 weer uit te kopen tegen 275 miljoen. |

| |Aanvankelijk was de overname een groot succes. De resultaten waren beter dan verwacht. Maar vanaf het piekjaar 1999 kwam de winst hevig |

| |onder druk te staan. Smaling poogde in 1998 nog het concern naar de beurs te brengen. Volgens Loek van Vollenhoven, toen commissaris van |

| |PCM, was dat een onmogelijke excercitie. 'Je moet een track-record hebben, goede resultaten laten zien en goede resultaten kunnen |

| |beloven. Dat konden we helemaal niet.' |

| |Het plan ging wegens onhaalbaarheid van tafel. Maar in de publiciteit leek het alsof het plan door de Stichting Het Parool werd |

| |afgeschoten. Door die publiciteit rees twijfel aan de autoriteit van Smaling. In een ranglijstje van machtige media-mensen zette het |

| |tijdschrift Quote Milly van Stiphout, voorzitter van de Stichting Het Parool, ver boven Smaling. |

| |Met de goede resultaten verdween ook de humoristische, charmante Smaling. Er verscheen een norsere Smaling, een die cynischer leek |

| |geworden. 'We zijn enorm gebruskeerd de afgelopen maanden', zegt een stichtingsbestuurder. |

| |De sfeer verslechtert. In het piekjaar 1999 verdient PCM nog 75 miljoen, maar dit jaar zal die winst zijn weggesmolten. Toegeeflijkheid |

| |kan niet meer, en ruzies breken uit. Bij Meulenhoff loopt een reeks gerenommeerde schrijvers en enkele uitgevers weg. NRC Handelsblad wil|

| |een financieel ochtenblad beginnen, maar de Volkskrant verzet zich hevig. Smaling keert zich lange tijd tegen drastische investeringen in|

| |internet, steekt dan plotsklaps tientallen miljoenen in internetbedrijf PIM, om dat na enkele maanden weer even bruusk op te heffen als |

| |het werd opgericht. En de zo gewenste overname van educatief uitgever Malmberg was niet te betalen. |

| |De idylle van begin jaren negentig veranderde in een loopgravenstelsel. De frustraties groeien bij alle betrokkenen. |

| |Smaling ziet nog maar één manier om van de loopgraven af te komen: oorlog. Hij voelt zich gesteund door de commissarissen. Pieter Bouw |

| |(ex-KLM) wordt ingehuurd om de bestuursstructuur te evalueren, en zijn conclusie is helder: de stichtingen moeten hun bijzondere positie |

| |opgeven, en zich beperken tot eenvoudig aandeelhouderschap. |

| |Dit bommentapijt op de stichtingen heeft zijn uitwerking niet gemist. Op een bijzondere aandeelhoudersvergadering gaven zij Smaling |

| |vrijdag grotendeels zijn zin. |

'De kranten zullen dunner worden'

Nieuws is nieuws en dus geen vermaak

Twaalf jaar is hij nu bestuursvoorzitter van PCM, langer dan de meeste van zijn collega’s in Nederland. Dagbladen liggen hem na aan het hart – al is het beeld aan de top wel eens anders dan aan de basis. Elektronische media spreken hem minder aan. Hij wil het liefst alle titels behouden, maar durft geen uitspraak te doen over hoe het er in 2010 uitziet. Cees Smaling (56) over de toekomst van de dagbladen.

Jacqueline Wesselius

PCM is de laatste tijd nogal negatief in het nieuws geweest. Eerst de waarschuwing over ‘zwaar weer’, toen de aankondiging dat internetsites ‘teletekst-achtig’ moesten worden, daarna de uittocht bij Meulenhoff en nu weer de sombere halfjaarcijfers.

‘De totale omzet is niet gegroeid, daarentegen zijn de papier-, distributie- en arbeidskosten sterk gestegen: een kind kan dan de was doen. Daarom kregen alle dagbladwerkmaatschappijen al eerder de opdracht uit te zoeken hoe ze hun productiviteit konden verbeteren. Dat was het plan-Shift, waarin procesverbetering centraal staat. Het moet uitmonden in een stijging van de kwaliteit en een structurele bezuiniging van veertig miljoen op jaarbasis. In 2003 moet dat bereikt zijn.

De daling van de advertenties zit vooral in de commerciële hoek, met name in specifieke sectoren als telecom, ICT, auto’s, financiële dienstverlening of beursintroducties. Voor die sectoren was 2000 een topjaar en dat is nu drastisch minder. Sinds de daling van de advertentie-inkomsten hebben we al een vacaturestop ingevoerd en over het hele dagbladdomein kijken we waar we kunnen besparen, bij het declareren, het inkopen, het papierverbruik.

Het tweede kwartaal was ronduit slecht, ik heb dat geïnterpreteerd als het begin van een recessie. De hoofdredactie van iedere titel heeft nu de opdracht om na te denken over wat er kan worden bespaard. De vrucht daarvan zullen we terugvinden in de begrotingen voor 2002.

De laatste stap is de waardering van de internetactiviteiten. Wij vinden dat als een exploitatiemodel niet werkt, er geen reden is om er zo veel geld aan uit te geven. De reclame-inkomsten vielen tegen en werd relatief veel informatie cadeau gegeven, waardoor mensen dan niet meer de kranten hoefden te kopen. En als marketinginstrument is het niet meer dan een moderne telefoonmethode of een bon in de krant.’

Er is wel veel kritiek geweest op de wijze waarop PCM met z’n internetactiviteiten is omgegaan. Eerst kwam er een hele tijd niets, toen moest ineens alles, met veel toeters en bellen, en nu wordt het allemaal weer van tafel geveegd. Terwijl kranten van nu toch niet meer zonder een goede website kunnen. De oplagen gaan misschien niet omhoog, maar je kunt je afvragen wat het zonder een site zou zijn geweest.

‘Er waren heel veel internetactiviteiten binnen ons huis, en veel ongecoördineerd. Het was net een bord spaghetti. Reden genoeg om dat gestructureerder aan te pakken. Dat kader is PIM geworden. En dat zijn niet alleen de sites van de titels, ook themasites en FactLane – die laatste draait overigens heel behoorlijk. En hoe het verder moet? We willen vanuit de directie niet de inhoud dicteren, daarom heb ik gezegd: teletekst-achtig. Het is aan de titels om dat in te vullen. Het gaat erom de mensen door te leiden naar het product dat je maakt, de krant. Die geeft context en duiding, diepte, dwarsverbanden. We zijn ook op deze aarde om het nieuws veilig te stellen. Er moet ook een boterham gesmeerd worden. We zijn ontzettend voor een free flow of information, maar niet voor information for free. Het is maar waar je je energie, je mensen en je middelen op inzet.’

Toch is juist na de aanslagen in de VS gebleken hoe groot het nut van internet kan zijn, zeker als kranten niet meteen verschenen.

‘Ook papieren kranten zijn in staat om snel en breed te informeren, ook qua beeld en met veel meer inzicht in de achtergronden. Alle PCM-kranten hebben dat erg goed gedaan. Het AD vond ik eigenlijk het indrukwekkendst. Trouw had ook fantastische foto’s. Ook op folio kun je op zo’n moment dus iets doen. Laten we niet wegvluchten in de elektronische media; en waarom dan wel internet en waarom geen radio en tv? Nieuws brengen, met de context en opinies, dat doen de kranten heel goed.’

Mensen lezen wel minder kranten.

Jongeren zijn minder dan vroeger geneigd een dagblad te lezen. De tijd die mensen besteden aan dagbladen neemt af door de week; in het weekend blijft het op peil. Dat is domweg omdat er zoveel andere media zijn die om aandacht vragen. Dat stelt bijzondere eisen aan de compactheid en de kwaliteit, aan het beeld en de scherpte van het schrijven en aan het selecteren vooral. Als mensen minder lezen, moet het antwoord niet zijn: ik ga ze nog meer te lezen geven, nog een katern, en nog een. Dat wordt een ongebonden soep. Het moet scherper, compacter, selectiever. Mensen nemen twintig, dertig minuten voor het lezen van een krant.

Bij het informatieconcept van een krant horen ook de advertenties. Adverteerders moeten meer duidelijkheid krijgen over de prijs en de bijbehorende prestatieverlening: komt een advertentie voor of achterin de krant? Op maandag, op zaterdag? Daaraan moet je de prijzen aanpassen. Meer garanties geven aan adverteerders: als u die dag op die pagina wilt staan, komt u daar te staan. Dat betekent nog niet dat je de voorpagina hoeft te verkopen.

Advertenties zijn rustpunten, die moeten gedoseerd door de krant heen. Niet eerst al die lappen tekst, voorpagina, binnenland, buitenland, dan een advertentiepagina, en dan weer sport, economie, enzovoorts. Sommige kranten doen dat heel goed – het AD bijvoorbeeld – en andere minder. Het gaat om een bepaald ritme. Een klassiek concert bestaat toch ook niet uit drie keer allegro. Dat gevoel voor ritme is wel gegroeid onder invloed van de magazines. Dat is een gunstige ontwikkeling geweest.’

Maar de magazines gaan verdwijnen... Dat schrijft Vrij Nederland.

‘Vrij Nederland kan zoveel schrijven. De magazines gaan gewoon door. Maar de kranten zullen dunner worden. Als er minder advertenties komen, neemt ook de kopij af. Dat zijn geen gescheiden geldstromen. Het succes op de markt is mede bepalend voor het budget van de redactie.

De krant is de facto het laatste algemene publieksmedium. En kranten moeten strijden om leestijd en marktaandeel. De kleinere exploitaties dreigen daardoor op de klippen te lopen als de huidige beweging doorzet. Dan heb ik het niet over 2002 of 2003, maar dan kijk ik tien jaar verder.’

U zegt: het moet allemaal compacter en selectiever. Moet het allemaal Metro en Spits worden?

‘De exploitatievorm van de media is zeer bepalend voor de kwaliteit: zonder lezersinkomsten is er geen kwaliteit, of kwaliteit van een andere orde. Dat is bij dagbladen niet anders dan bij de televisie. Als je het alleen van reclame-inkomsten moet hebben, kun je honderd keer HMG heten, dan kun je je geen NOS-Journaal veroorloven. Misschien nog botter: tegen de concurrentievervalsing vanwege de overheid valt niet op te boksen. Niet door commerciële televisiestations en ook niet bij ons nieuws op internet. De kwaliteit van de grote dagbladen wordt mede bepaald door de schaal. Op een gegeven moment zak je door een grens heen.’

Bij Meulenhoff zijn ook al heel lang problemen. En passen boeken wel bij kranten, bijten ze elkaar niet?

J.M. Meulenhoff is maar één van de acht uitgeverijen van PCM Algemene Boeken, vroeger Meulenhoff & Co. Als geheel doet de groep het behoorlijk. Dat er nu bij Meulenhoff een groep auteurs is weggelopen is heel vervelend, omdat je de Nederlandse literatuur goed wilt doen. De nieuwe directeur moet nu opnieuw beginnen. Vervelend voor haar en slecht voor ons imago. Wat dat betreft is het momenteel toch geen hoogzomer. Maar het is wel zo dat er bij Meulenhoff verlies werd geleden en niet voor het eerst. Het gaat erom de uitgeverij te revitaliseren, zonder geldverliezen. Dat is iets anders dan dat het bedrijf bezweken zou zijn onder onze jacht op geld.

Of boeken in het geheel passen? Boeken horen tot de belevingswereld van onze krantenlezers. Als je de basis wilt verbreden, liggen educatieve en algemene boeken wel in de lijn. We hebben ook adverteerders in die wereld. En boeken zijn geen advertentiedragende media en dus minder conjunctuurgevoelig.

Ach, en al dat geschrijf... op enig moment daalt het stof weer neer. De omvang van het schrijven is hoe dan ook niet beïnvloedbaar, de toon waarop het gebeurt evenmin. Met name de PCM-dagbladen schenken disproportioneel veel aandacht aan deze problemen, in een enkel geval zou het beter in een personeelsblad passen.’

Nog een heikel punt: de freelancers en de auteursrechten.

‘Ik hoop dat snel af te wikkelen. Wat het verleden betreft, weten we nu wat we moeten uitkeren over onze vastgestelde zondes. Verder hebben we de freelancers benaderd en gevraagd naar hun voorkeuren.’

De NVJ heeft zijn leden afgeraden daarop te reageren.

‘Toch is de respons heel behoorlijk. Voor de toekomst vestig ik mijn hoop op het modelcontract dat in wording is, in overleg met de NVJ. Ik ben alleen bang dat, na alle rumoer over hergebruik, de revenuen zullen blijken tegen te vallen.’

U zit nu twaalf jaar bij PCM – en veel langer als we uw tijd bij de NDU meerekenen. De meeste van uw collega’s aan de top van grote bedrijven blijven niet zo lang.

‘Dat is waar, vooral als je de mutaties van de afgelopen weken volgt.

En u bent ook voorlopig niet van plan om op te stappen?

‘Ik ben niet op een leeftijd – 56 – waarop je zegt: ik ga leuk nog iets anders doen.’

Wat waren voor u de dieptepunten en hoogtepunten van die afgelopen twintig jaar?

‘Buitengewoon vervelend zijn altijd stakingen, werkonderbrekingen. Ze zijn het meest lullige bewijs dat de zaak vreselijk is vastgelopen, dat is beschadigend voor de onderlinge verhoudingen. Verder was het mij een lief ding waard geweest als we die Parool-affaire van 1996 niet hadden gehad – en daar zal ik verder geen namen bij noemen. Dieptepunten zijn affaires waarbij je als bedrijf of als krant mis zit of lijkt te zitten. Die Huibregtsen-affaire was verdomd vervelend. En dan geef ik niet de schuld aan Jan, Piet of Klaas. Het gaat altijd om dingen die gekoppeld zijn aan de functie van je kranten. De rest is geprietpraat.’

En de toppers?

‘Als een krant fantastisch opent of iets ontzettend goed heeft uitgespit, dan voel je een collectieve trots. En dan kan het me niet schelen of het om de zaak-Peper gaat in het AD of het Rotterdams Dagblad (RD), of om de affaire-Evenhuis in NRC Handelsblad, om Lubbers in Koeweit, of de misdaadverslaggeving in Het Parool. De extra editie van de Volkskrant bij het uitbreken van de Golfoorlog is ook zo’n schitterend punt. Dat is het tastbare van wat je doet, daarom werk je in zo’n club.’

Leest u alle PCM-kranten?

‘De landelijke dagbladen en Het Parool zie ik elke dag, en het RD als ik in Rotterdam ben. Dat is natuurlijk geen normaal leesgedrag, het is meer scannen wat je doet: wat hebben we wel, wat niet, en invullen: wat heeft deze, wat heeft die? Als je niet oppast, wordt het heel oppervlakkig.’

En boeken? Wat is het laatste boek dat u gelezen hebt?

‘Mijn lezen van boeken is zwaar vakantie-georiënteerd. Het laatste, euh... het tweede deel van Cees Fasseur over Wilhelmina. En tussendoor ‘Siegfried’ van Mulisch, prachtig.’

Hoe ziet u de toekomst van PCM?

‘Een normaal mens hoopt altijd op continuïteit. Maar als de tijden slechter worden, kachelen zwakke exploitaties vaak extra achteruit. Het zou buitengewoon plezierig zijn als exploitaties die onder druk staan er weer bovenop kwamen. En het zou ook heel plezierig zijn als we blijven focussen op wat er buiten gebeurt, weg van het gekrakeel en gezever binnenshuis.’

Waar doelt u op?

‘Daar hadden we het hiervoor al over. Dat zegt ook iets over het niet serieus nemen van de eigen functie, het eigen platform. We maken hier ten slotte geen schoolkrantjes.

Het zou – meer in het algemeen - goed zijn als journalisten even kritisch naar hun eigen functioneren als naar dat van anderen keken. Soms worden er minuscule feitjes beetgepakt, dat leidt tot itempjes die te lummelig zijn voor woorden. Vanuit je beroepseer moet je je daar tegen teweerstellen. Dan maar niet mee in de hype, dan maar niet scoren. Dan maar niet meegaan in het idee dat alles moet worden opgehangen aan mensen. Uiteindelijk is dat toch iets dat de dingen versimpelt en oppervlakkig maakt. Nieuws is nieuws en dus geen vermaak. Je moet oppassen niet alles in een format te stoppen, alles als lollig te zien.

Bij serieuze media mag er geen spoor van twijfel zijn dat de feiten kloppen: dat begint bij iemands voorletters of leeftijd. Als dat al niet klopt, zal de rest ook wel niet kloppen, denk je dan. De essentie van onze media is dat je daar van op aan moet kunnen, dat dingen kloppen. Gemakzucht is een ramp, niet checken is een ramp. En dan nog zul je altijd wel foutjes maken.

Bij kranten moet sowieso de betrouwbaarheid voorop staan, bij de serieuze ethermedia ook. Er zijn media die gemakkelijk een loopje nemen met de waarheid, maar dat weet dan ook iedereen. Het nieuws in de krant, in het NOS-Journaal: dat moet gewoon kloppen.’

U bent nog steeds een echte krantenman, hè?

‘Dat mag u wel zeggen, ja.’

................
................

In order to avoid copyright disputes, this page is only a partial summary.

Google Online Preview   Download