Controle en registratie rijbewijzen RdW en de ‘ratrace ...

Controle en registratie rijbewijzen

RDW en de `ratrace' tegen documentfraude

De RDW (Rijksdienst Wegverkeer) is een uitvoeringsorganisatie die valt onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. De RDW gaat over de veiligheidsen milieueisen van Nederlandse voertuigen zoals personenauto's, bedrijfswagens, vrachtwagens, motoren, brommers en scooters. De RDW past strenge veiligheids- en milieueisen toe op voertuigen die gebaseerd zijn op Nederlandse, Europese en mondiale regelgeving.

Onderdeel van de bewaking van milieu- en veiligheidsaspecten van het Nederlandse voertuigenpark is het registreren van de gegevens van voertuigen, hun eigenaren en de afgegeven documenten zoals kentekenbewijzen en rijbewijzen. Dit doet de RDW in het basisregister voertuigen, hier is de RDW beheerder van. Een andere taak van de RDW is het verstrekken van informatie uit dit basisregister aan autoriteiten in binnen- en buitenland, bijvoorbeeld ter ondersteuning van de strijd tegenvoertuigencriminaliteit.

Erik Hartjes, beleidsadviseur Andre Uuldriks, Hoofd Identiteitsmanagement NVVB afdeling Rijbewijzen RDW

Rijbewijs als identiteitsdocument en relatie tot ID fraude Sinds 1 januari 2005 is het rijbewijs geldig als identificatiedocument binnen Nederland. Belangrijkste overwegingen hierbij waren de uitbreiding van de reikwijdte van de identificatieplicht, lastenverlichting en gebruiksgemak voor de burger. Echter, met deze voordelen gaan ook nadelen gepaard. De mogelijkheid dat men zich middels het rijbewijs identificeert, brengt automatisch ook meer fraude en misbruik van het rijbewijs met zich mee. Enkele voorbeelden van identiteitsfraude die zich in de voertuigenbranche voordoen, zijn dat men bijvoorbeeld door mee te liften op de rijbewijsgegevens van iemand een auto kan huren, een kenteken te naam kan stellen, APK- en verkeersboetes kan ontlopen, abonnementen en een hypotheek kan afsluiten of medische informatie op de naam van het slachtoffer kan zetten. Daarbij merken verzekeraars in de praktijk dat een vals rijbewijs regelmatig wordt gebruikt om een voertuig te stelen. De identiteitsfraude die middels het frauduleus gebruiken van het rijbewijs wordt gepleegd, heeft ook gevolgen voor

de overheid. Met een valse identiteit wordt het mogelijk om zwart te werken, om ten onrechte een uitkering of huursubsidie te ontvangen of om belasting of sociale verzekeringspremies te ontduiken. In de RDW-rapportage `Het rijbewijs als sleutel tot de overheid', waarin de RDW onderzoekt of het inzetten van het rijbewijs met een chip is in te zetten bij digitale transacties met de overheid, staat omtrent cijfers over omvang en schade van identiteitsfraude het volgende vermeld: `Tot op heden zijn er geen volledige cijfers beschikbaar over de feitelijke omvang van identiteitsfraude met het rijbewijs en de daarbij behorende schade. Wel is er een breed gedragen vermoeden dat er een toename is van identiteitsfraude. Dit wordt mede ingegeven door een toename van het aantal vermiste identiteitsdocumenten en ervaring van politiediensten en marechaussee. Bij de Unit Rijbewijzen is de afgelopen jaren een stijging te zien van het aantal valse rijbewijzen dt ter omwisseling wordt aangeboden voor een Nederlands rijbewijs.

`Ratrace' Andre Uuldriks, Hoofd van de Afdeling Rijbewijzen binnen de RDW, bevestigt bovenstaand beeld. Er is behoefte om fraude en gevolgschade structureel vast te leggen en te monitoren. Er is momenteel sprake van een zogeheten `ratrace' waar het de bestrijding van documentfraude betreft. Hij geeft aan dat de documenten van steeds betere kwaliteit worden; dat geldt voor de vervalsingen uit binnenen buitenland. 60% van de identiteitscontroles in de private sector in Nederland betreft controle van het rijbewijs. Met het verbeteren van de documenten ? al of niet met een chip? is er ook een tendens waarneembaar naar meer `look a like' fraude, zo geeft hij aan.

Bij de RDW is sprake van een breed gedragen vermoeden dat er een toename is van identiteitsfraude. Informatieuit-

Nr. 6 december 2013

30

wisseling binnen de gehele ID-keten is van groot belang. Het stelsel van basisregistraties speelt daarbij een grote rol. Het Centraal Rijbewijsregister dat nu nog als een losstaand register is aan te merken wordt op termijn een basisregister. Mensen kunnen een echtheidsverklaring opvragen waarin staat hoe ze geregistreerd staan in dit register. Die verklaring kunnen ze bijvoorbeeld gebruiken als ze naar een ander EU/EVA-land verhuizen of het rijbewijs zijn kwijtgeraakt. Ze moeten het rijbewijs dan omruilen in het land waar ze wonen. Dit kan op basis van deze echtheidsverklaring. De verklaring wordt afgegeven door de RDW, waarin staat of een persoon met een rijbewijs geregistreerd staat in het Centraal Rijbewijzenregister. De verklaring bevat gegevens van het rijbewijs zoals de persoonsgegevens, rijbewijsnummer, afgiftedatum en categorie?n. Via de dienst `Rijbewijscontrole' kan overigens worden getoetst of een Nederlands rijbewijs gebruikt kan worden als geldig identificatiemiddel. Men kan zich bij de RDW hiervoor laten registreren. Met een toegestuurd certificaat kan worden ingelogd. Hieraan zijn wel kosten verbonden. De RDW rekent voor het online verifi?ren van de geldigheid van een rijbewijs 14 eurocent.

Rijbewijzen en recente initiatieven ter voorkoming van ID fraude Het is goed hier ook nog even te wijzen op het Respect Privacy Programma van de Qiy Foundation. De ID-cover 2013 is een van de eerste uitingen van Respect Privacy. De doelstelling van het Respect Privacy Programma is mensen bewust te maken van de waarde van hun fysieke- en digitale identiteit en tegelijkertijd een concrete oplossing te bieden voor bescherming van persoonsgegevens. De ID-cover is een hoesje voor identiteitsbewijzen waaronder het rijbewijs, dat onnodige verspreiding van persoonsgegevens beperkt. Als er toestemming dient te worden gegeven tot het kopi?ren van een rijbewijs, dan wordt er met de IDcover een stuk minder risico gelopen ten aanzien van misbruik van persoonsgegevens! Een bevoegd persoon mag alle

RDW ? registerbeheer van 9,4 miljoen actieve voertuigen ? 3 miljoen wisselingen voertuigeigenaren per jaar ? registratie van 9 miljoen rijbewijzen ? 220 miljoen raadplegingen per jaar door politie ? 3700 telefonische inlichtingen per dag ? 6,6 miljoen APK-keuringen per jaar ? 180.000 keuringen?onderzoeken op de keurings-

stations ? 800 steekproeven per dag ?jaarlijks 24.600 typegoedkeuringen en testrap-

porten ? 67.000 ontheffingen exceptioneel transport/jaar ? 70.000-80.000 hits per dag op Online voertuigin-

formatie

gegevens op een identiteitsbewijs zien om iemand te identificeren, maar dat betekent niet dat die gegevens ook allemaal gekopieerd mogen worden. Doel is uiteindelijk om kopie?n de wereld uit te helpen. Een mooi initiatief van de Qiy Foundation dat een middel biedt dat daadwerkelijk fraude met identiteitsdocumenten zoals het rijbewijs voorkomt. Alleen overheden, banken, werkgevers, notarissen en casino's mogen het volledige rijbewijs kopi?ren en andere instanties niet. Zo hebben scholen, zorgverleners en zorgverzekeraars het recht het BSN te noteren. In deze andere gevallen kan de ID-cover worden gebruikt voor het afschermen van persoonlijke gegevens van het rijbewijs. Die kunnen daardoor niet worden gekopieerd.

Ruim 2 miljoen mensen zijn in het verleden ooit slachtoffer geworden van identiteitsfraude. In 2012 ging het naar schatting om ruim 600.000 gedupeerden. De schade bedroeg ruim 350 miljoen euro. Over de afgelopen jaren (vanaf 2007) opgeteld is de schade 2,8 miljard. U hebt recentelijk kennis gemaakt met de uitrol van de campagne om fraude met kopie?n van paspoorten en rijbewijzen tegen te gaan. Belangrijke volgende stap is dat het kabinet nader beleid formuleert rondom een bredere aanpak van identiteitsfraude.

Recente rijbewijsfraude Jaarlijks proberen tientallen buitenlanders in Nederland hun vervalste buitenlandse rijbewijs in te wisselen voor een geldig Nederlands rijbewijs. Uit onderzoek van de Koninklijke Marechaussee en de RDW blijkt dat er vanuit diverse bevolkingsgroepen gefraudeerd wordt. De RDW doet sinds anderhalf jaar standaard aangifte bij de marechaussee als bij een omwisselaanvraag een vals rijbewijs wordt ontdekt. Uit het onderzoek blijkt dat opvallend veel Chinezen over een vervalst rijbewijs beschikken. De vervalste Chinese papieren zijn op internet voor een paar honderd dollar te koop aangeboden en nauwelijks van echt te onderscheiden. Bij verdachte inruilaanvragen stapt de RDW direct naar de marechaussee, die de zaak dan verder onderzoekt. De meldingen lopen soms uit op grotere zaken zoals het oprollen van criminele bendes. De wisseltruc is volgens de organisaties niet alleen een gevaar voor de verkeersveiligheid. Fraudeurs kunnen met het valse rijbewijs ook huurof arbeidscontracten afsluiten. Na het aantreffen van valse rijbewijzen stuurt de RDW de documenten door naar het Expertisecentrum Identiteitsfraude en Documenten (ECID), het landelijke kenniscentrum voor document- en identiteitsfraude. De Marechaussee, de RDW en het ECID zijn heel erg gespitst op deze vorm van fraude omdat de kwaadwillenden het Nederlandse rijbewijs als geldig identiteitsbewijs kunnen gebruiken. Ook levert het risico's op voor de veiligheid van het wegverkeer. Een ketengerichte brede aanpak van identiteitsfraude is gewenst. We houden u op de hoogte! (eh/au)

31

Nr. 6 december 2013

................
................

In order to avoid copyright disputes, this page is only a partial summary.

Google Online Preview   Download